Doğal güzellikler peşinde adım adım Türkiye

HASANKEYF-BATMAN
MAVİ KUŞ VE TEKERLEK BÜYÜKLÜĞÜNDE KAPLUMBAĞA

İlk tarım burada yapılmış, tarih burada yazılmış. İlklerin coğrafyası Hasankeyf’te tarih ve kültürden başka görmeye değer birçok canlı var. Dev yumuşak kabuklu kaplumbağa Rafet (Rafetus euphraticus) burada yaşıyor. Bu sevimli ama bir o kadar da yırtıcı canlıyı Dicle Nehri boyunca sığ ve kumluk alanlarda güneşlenirken görebilirsiniz. Bu gezi sırasında alaca yalıçapkını, gökkuzgun gibi seyrine doyamayacağınız canlılara da rastlayacaksınız, şaşırmayın. Ayrıca küçük kerkenez adında bir yırtıcı var ki onun için uzağa gitmenize bile gerek yok. Hasankeyf’te kaya duvarlarındaki oyuklara girip çıkarken, kalede hemen yanı başınızda ya da tepenizde uçarken bu canlıları seyretmekten başınız dönecek.

Ne yenir: Yılda bir milyonun üzerinde ziyaretçisi olan Hasankeyf’in çarşısında özgün lezzetler bulmanın pek olanağı yok. Ancak bölgenin kendisine has lezzetteki biberiyle bir dolma yapılır ki insana parmak yedirtir. Bu biber dolmasının lezzeti yüzünden Hasankeyf’in yok olmaması için mücadeleye giren Hasankeyfliler mevcut. Bu lezzet için bir eve misafir olmanız gerekiyor.

Nerede kalınır: Has Bahçe Pansiyon, kişi başı 150 lira, 0530 929 15 27.

NİĞDE-ALADAĞLAR
DAĞ BAŞINDA 'AĞLAYAN GELİN'

Toros sıradağlarının en yüksek zirvelerine sahip olan Aladağlar, biyolojik çeşitlilik bakımından da zirvedeki alanlardan. Buraya gitmek için birçok neden var. Türkiye’nin en etkileyici şelalesi, buzul gölleri, ters lale, duvar tırmaşıkkuşu bunlardan birkaçı. Buzul gölleri civarında dünyanın en nadide çiçeklerinden biri olan ve Anadolu’da ‘ağlayan gelin’ olarak da bilinen ters laleyi yüksekliğinden dolayı bu mevsimde görebileceğiniz tek yer. Bunun için çevrede erimekte olan buzulların etrafına bakın. Baharın dağın zirvesine bu zamanlarda geldiğini anlayacaksınız. Duvar tırmaşıkkuşu ise renkleriyle büyüleyici bir güzelliğe sahip. Bir de kara iskete kuşu var ki onu görmeye her yıl yurtdışından birçok insan geliyor. Ve şelale... Dağın kalbinden fışkıran suların serinliğini ona uzaktan bakarken bile hissedecek ve üşüyeceksiniz.

Ne yenir: Burada yiyeceğiniz her şey katıksız ve doğal. Dolayısıyla ne yerseniz yiyin lezzetli gelecek. Ama bir bezdirme köfte var ki bir kez yedikten sonra rüyalarınıza girecek cinsten. Et, bulgur, soğan ve maydanoz gibi malzemeler dibekte dövülerek hazırlanıyor ve odun sobasında pişiriliyor.

Nerede kalınır: Kapuzbaşı Şelale Motel, sabah kahvaltısı ve akşam yemeği dahil kişi başı 90 lira, 0554 845 99 88

KIZILIRMAK DELTASI-SAMSUN
AVATAR DÜNYASINDA GEZER GİBİ

Bir tek mavi renkteki kuyruklu Na’viler eksik. Işığıyla, peyzajıyla ve canlı çeşitliliğiyle adeta farklı bir gezegen gibi... Muazzam bir doğal zenginliğe sahip... Avrupa’da 773, Türkiye’de 465 kuş türü, Kızılırmak Deltası’nda ise 341 kuş türü görülüyor. Bu, Türkiye’de rastlanan tüm kuş türlerinin yüzde 73’üne denk. Deltadaki türlerden tepeli pelikan, cüce karabatak, al boyunlu kaz, dikkuyruk, şah kartal, küçük kerkenez ve toy, dünya çapında nesilleri tehlikede olanlar. Delta ayrıca memleketimizde en fazla manda popülasyonuna ev sahipliği yapan yerlerden. Eğer fotoğrafa da meraklı biriyseniz gün batımı sırtında kuşları taşıyan su içindeki mandaları doğal ortamında görüntüleyebilirsiniz. Bir de önemli uyarı: Mandalara çok fazla yaklaşmayın. Özellikle de yanında yavrusu olanlara.

Ne yenir: Bafra denilince akla ilk gelen pide. Kullanılan tereyağı ve kıymadan dolayı tadına doyum pideyi mutlaka tadın. Ancak bir lezzet var ki onu kesinlikle kaçırmayın. Bunu Bafra’dan başka bir yerde yemeniz mümkün değil. Mümkün değil çünkü bu yiyeceğin ömür bir günlük. Ne mi bu efsane gizli lezzet? Manda lokumu.

Nerede kalınır: Bafra Sevgi Otel, kişi başı 75 lira, 0362 543 14 81

KAÇKARLAR-RİZE
MEVSİMİN BÜTÜN RENKLERİ

Rize’nin birbirinden güzel ve doğa harikası yaylalarına gitmek için bulutların üstüne çıkmak, rengârenk çiçekleri görüp buzul göllerinde serinlemek ve gökyüzündeki birbiri üstüne binmişçesine kalabalık yıldızları seyretmek gibi birçok neden var. Ama dağ horozu, çakal, tilki, karaca, yabandomuzu, ötücü kuşlar ve birbirinden renkli 200 civarı kelebek türü bu coğrafyanın ayrıcalığı. Birkaç saatlik bir gözlemle 70 civarı kelebek türünü gözlemlemek mümkün. Dağ horozunun yavruları bugünlerde uçma denemeleri yapıyor. Ancak bunun için gündoğumunda uygun yerlerde olmanız gerekiyor. Bunun için kuş gözlem topluluklarından ya da bu konuda rehberlik yapan kuş gözlemcilerinden destek alın.

Ne yenir: Muhlamadan karalahana dolmasına, turşu kavurmadan kuru fasulyeye kadar bölgenin birçok şöhretli lezzeti var. Ama illa ki bunların üstüne pepeçura tatlısı yiyin. Bu tatlı bölgeye özgü, yüksek aromalı lazüzümünden yapılıyor ve tek kelimeyle efsane.

Nerede kalınır: Fırtına Pansiyon, kişi başı 100 lira, 0464 653 31 11.

BİRECİK-URFA
EN KAMUFLE VE EN NADİR KUŞ BURADA

Burası bozkır. Yani öyle ağaç, orman yeşillik göremeyeceksiniz bu mevsimde. Ama dünyanın ve ülkemizin başka hiçbir yerinde görme imkanınız olmayan birçok nadir canlı burada. Örneğin kelaynaklar. Dünya nüfusu 200 civarında. Çöl koşarı ve çizgili ishak kuşu... Avrupa’da sadece burada görülebilen türlerin birkaçı. Ayrıca burada eğer Doğa Koruma ve Milli Parklar Şanlıurfa Şube Müdürlüğü’nden izin alırsanız ceylanları da görmeniz mümkün.

Ne yenir: Meşhur Birecik patlıcanının hasat edilmeye başlandığı günlerdeyiz. Patlıcan kebabından kaçan, kendinden de kaçmış olur. Öte yandan ilk fıstıklar da hasat edildi. Tadına doyum olmaz, bu da aklınızda bulunsun.

Nerede kalınır: Halfeti Şahin Hotel, kişi başı 120 lira, 0414 751 52 51

GEDİZ DELTASI-İZMİR
BELGESELİN İÇİNE GİRİN

Hani hayranlıkla izlediğimiz belgeseller vardır ya türlü çeşit kuşun, canlının yaşam biçimini anlatan...İşte burası sadece izleyici değil aynı zamanda katılımcısı olup kendinizi bir parçası hissedebileceğiniz belgesel güzelliği ve tadında bir yer. Örneğin, az ilerinizde flamingo sürülerini suyun içinde aranırken, tepenizde dev kanatlarıyla pelikanları geçerken görebilirsiniz. Alanda 263 tür kuş gözlemlenebiliyor. Eğer şansınız yaver giderse tepeli pelikan, küçük kerkenez ve kocagözsumru gibi nesli tehlikede olanlara da denk gelebilirsiniz.

Ne yenir: İzmir’in sofraları meşhur. Mezelerinden yemeklerine birçok ünlü lezzete sahip. Bunları illa ki yiyeceksiniz. Ama gitmişken Sasalı’da sucuk, deltada ise balıkçı barınaklarında balıkçılarla birlikte balık yemeden dönmeyin. Şansınız varsa o günün deniz hasılatında kum midyesi de olacaktır.

Nerede kalınır: Karşıyaka Öğretmenevi, kişi başı 90 lira, 0232 367 62 62

DÜZLERÇAMI-ANTALYA
BEN DE DÜŞTÜM BİR GEYİĞİN PEŞİNE

Türkiye’de alageyiğin bulunduğu tek bölge olan Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası, alageyiğin gen merkezi aynı zamanda. Yani bu tür buradan dünyaya yayıldı. Bu efsane canlıyı görebilmeniz için Doğa Koruma ve Milli Parklar Antalya Şube Müdürlüğü’nden izin almanız ve yardım istemeniz gerekiyor. Bununla birlikte Kaş ve Patara civarında caretta caretta ve yeşil denizkaplumbağasına denk gelebilir, hatta şanslı gününüzdeyseniz Antalya falezler üzerinden dünyanın en nadir canlılarından olan akdenizfokunu görebilirsiniz.

Ne yenir: Öyle ya da böyle, ister balıkçı ister etçi olun, 7 Mehmet restorana mutlaka uğrayın.

Nerede kalınır: Yeşil Vadi Pansiyon, kişi başı 60 lira, 0242 423 75 55.

BEYPAZARI-ANKARA
ADI KÜÇÜK KENDİSİ BÜYÜK AKBABA

Burası bir vizyon mucizesi. Sıfırdan işe başlayarak geçimini turizmden sağlar hale gelen evleriyle olduğu kadar doğal zenginlikleriyle de ünlü bir ilçe. Bu güzel ilçeye ulaştığınız zaman nesli küresel ölçekte tehlikede olan küçük akbabaları görmek için başınızı göğe kaldırmanız yeterli. Küçük dendiğine bakmayın! Onlar yaklaşık 1 metre 70 santim kanat açıklığına sahip ve siz onları tepenizde süzülürken göreceksiniz. Ayrıca burada İnözü Vadisi’ne girip kısa bir yürüyüşte birçok yırtıcı ve ötücü kuş türüne denk gelebilirsiniz. Şansınız varsa karaleylekle karşılaşmanız işten bile değil.

Ne yenir: BEYPAZARI güveci, serçeparmağı kalınlığında olan yaprak sarması, tarhanası dillere destan. Ama buraya gitmişken çarşıdaki esnaf lokantalarında köfte de tadın. Farklı bir lezzet bulacaksınız.

Nerede kalınır: Cırcırlar Konağı, kişi başı 75 lira, 0312 763 30 01

BEYŞEHİR-KONYA
HUMMALI GÖÇ HAZIRLIKLARI

Konya’nın Beyşehir ilçesine bağlı Yeşildağ Mahallesi’ndeki ‘Leylekler Vadisi’nde hummalı günler yaşanıyor. Baharda gelip yuvalarına yerleşen ve üreyen leyleklerin yavruları bir an önce kanatlanıp yuvadan uçmak için gün boyu denemeler yapıyor. Zira göç zamanı yaklaştı. Çok yakında, önümüzdeki baharda yeniden gelmek üzere binlerce kilometrelik bir göç yolculuğuna çıkacaklar. Bu, leyleklere el sallamak için iyi bir fırsat. Ayrıca yolunuz Konya’ya düşmüşken bir doğa harikası olan obrukları da mutlaka görün. Fırsatınız olursa Tuz Gölü’nün kenarında kamp kurup etrafınızı saran beyazlığın içinden gece gökyüzünde göz kırpan yıldızlara bakın. Hayatınızın en sıradışı deneyimlerinden biri olacak.

Ne yenir: İlla ki burada etli ekmek ve bölgenin meşhur peynirli böreğini yiyeceksiniz. Ama yerel usullerle yapılan Beyşehir gölü sazanının tadına da bakın. Şaşıracaksınız. Sacarası ise yörenin en özgün tatlısı.

Nerede kalınır: Atapark Otel, kişi başı 75 lira, 0332 528 90 95.