36 saatte Belgrad
Sırbistan’ın başkenti geleceğin Berlin’i olabilir mi? Gri, taş binaların yükseldiği, caddelerinde külüstür tramvayların işlediği, özel cazibeye sahip Doğu Avrupa şehri kimi zaman gerçekten Alman başkentini andırıyor. Belgrad’daki uygun fiyatlara, kafelere, yetenekli genç tasarımcılara, dönüşüme giren geçmişin endüstriyel tesislerine, bol bol sosis kullanılan mutfağına, özgür gece yaşamına yakından bakmak karşılaştırmaya anlam katıyor. Berlin’in dünya çapındaki kültür kurumlarına sahip olmasa da Tuna ile Sava’nın kesiştiği bu kent parkları, kaleleri, tarihi semtleriyle özgün bir karaktere sahip. Dahası 348 TL’ye İstanbul’dan gidiş-dönüş uçak bileti bulmak mümkün.
Cuma
16.00
Mavi Tuna
Kalemegdan Parkı, Belgrad’ın doğum noktası. Bin yıl önce bölgeye gelen Keltler, Tuna ile Sava’nın kesiştiği noktada, suyun içine uzanan tepeciklerle dolu bu yeşil alana yerleşmişti. Parkta bugün de imparatorlukların ve bu topraklardan yetişen başarılı kişilerin anısı yaşatılıyor. Manzara ve tarih keşfi için Knez Mihailova Caddesi’nin kuzey sonundaki kapıdan girin, sola yürüyün. Taş duvarların üstündeki gözlem noktalarından göreceğiniz suyun içindeki platformlar gece çevreye ışık saçıyor. Gece kulüplerinden Hot Mess’in yüzme havuzu var. 20/44 ise elektronik müziğin çalındığı retro bir mekan. Patika boyunca yürürken karşınıza 18’inci yüzyılda inşa edilmiş sur duvarları, saat kulesi, Roma sarnıcı, Osmanlı türbesi, 19’uncu yüzyıldan kagir bir köşk çıkacak. Tanklar, uçaksavarlarla çevrili Askeri Müze’de Sırbistan’ın savaşlarla dolu geçmişi sergileniyor.
18.00
Sanat ve ticaret
Knez Mihailova’dan almak isteyeceğiniz her şey indirimde! Kitapçıların, dev hediyelik eşya mağazalarının, butiklerin sıralandığı cadde aynı zamanda sokak şarkıcılarının, şovmenlerin, amatör sanatçıların buluşma noktası. Yürürken yukarılara da bakın, çünkü mimari açık hava müzesindesiniz. Binalar 19 ve erken 20’nci Yüzyıl mimarisinin seçkin örnekleri. Taş işlemeciliğiyle dikkat çeken 42 numaradaki Ayrılıkçılar binası 1920’de banka olarak inşa edilmiş, birkaç yıl önce Zepter Müzesi’ne dönüştürülmüş. Vladimir Velickovic’in resimlerindeki parçalanmış erkek bedenleri Francis Bacon’dan ne kadar etkilendiğini gösteriyor, Dragana Stanojevic figürlerini adeta yükseklik korkusu yaratmak istermişcesine bükmüş. 1960-70’lerin soyut resim sanatından örneklerin sergilendiği bölümde Slobodan Trajkovic’in ürperten renklerinden, Vera Bozickovic Popovic’in kalın katmanlı tablolarına kadar farklı üsluplar görülebilir.
21.00
Fabrika-çiftlik buluşması
Nineleri görse, gurur duyardı… Belgrad’ın restoran işletmecileri büyüklerinden öğrendikleri tarifleri 21’inci yüzyılın malzemeleri ve teknikleriyle işleyip Balkan mutfağının şampiyonluğuna koşuyor. Sava Nehri kıyısındaki Beton Hala’nın gözde restoran-barlarından biri de Witness Ambar. Geçmişin ambarı, ahşap kaplı duvarlar, tavanıyla yepyeni bir mekana dönüşmüş. İşten sonra yemeğe gelen genç müşteriler, daha sonra gece eğlencesine koşuyor. Yemeğe kaymaklı, cevizli porçini mantarı; Sırp usulü pastırma sarılmış mürdüm eriği ya da beğendili kuzu çöp şişle başlayın. Ana yemekte ızgara etlerin yanı sıra turp soslu, bezelye püreli çıtır ördeği tadabilirsiniz. Bunlara orman meyveleri aromalı kırmızı Sırp şarabı Prokupac eşlik edebilir. İki kişi, üçer tabaklık öğün yaklaşık 110 TL.
23.00
Köprünün altında
Brankov Köprüsü’nün altındaki Savamala semti gündüzleri sanat galerileri, Mikser House gibi kültür merkezleri, yerel tasarımcıların ürünlerini satan mağazalarla cıvıl cıvıl. Bir de akşam barlar açıldığında görün. Mumlarla aydınlatılmış, klasik stilde döşenmiş bohem mekanlardan Ben Akiba’da Brooklyn Lager’dan (11 TL), Tetka Bosiljka’ya (absinthe, elma rakısı, Passoa, fesleğen ve elma suyundan kokteyl; 26 TL) ne ararsanız var. Modern, minimalist mini burgerci Deli 57’de müzikler DJ’den; geceleri tıklım tıklım dolu. İlginç yerel biralardan biri de Kabinet’in baharatlı Supernova IPA’sı (9,5 TL).
Cumartesi
10.00
Kahvenin çekiciliği
Kafein Belgrad’ın yakıtı, en hoş istasyonlar yeni parlayan Dorcol semtinde. Saksılardaki bitkiler, sepetler dolusu meyve, orman yeşili kanepeleriyle terapik etki yapan Aviator’da rahat bir köşe seçin. AeroPress, chemex, moka ve filtre gibi çeşitleri de bulabileceğiniz geniş kahve mönüsünü inceleyin. Przionica D59B daha küçük, daha teknolojik bir kahveci. Çekirdeklerini kendisi kavuruyor. Taş ve ahşap kaplı şık salonda latte (5 TL), espresso martini (10 TL) ve pek çok çeşit sizi bekliyor.
12.30
Hapır hupur
Çiftlik evi taklidi bina Belgrad merkezindeki beton blokların arasında ilk bakışta fark ediliyor. Ahşap kirişler, hasır sepetler, kırmızı kareli masa örtüleriyle farklı karaktere bürünen Kafana Cubura geleneksel bir restoran. Aileler, genç çiftler büyük porsiyonların yanında yerel biraları yudumluyor. Koyun, dana eti lezzetli. Fakat en popüleri domuz döş ve tütsülenmiş sosisler. Çıtır baklava balla şerbetlendirilmiş. İki kişi yemek 60 TL.
14.00
Yerel markalar
Makedonska Caddesi’nin ardındaki dar sokakta, hiçbir çekiciliği olmayan, tozlu, sıradan bina ne olabilir? Sürpriz: Belgrad Tasarım Bölgesi. Altı yıl önce başlatılan girişim, terk edilmiş bir AVM’yi Sırp tasarımcıların küçük butiklerinin toplandığı cazibe merkezine dönüştürdü. Siyah, “Blade Runner” çağrışımı yapacak giysiler için modacı Ivana Ristic’in Imi’sine gidin. Daha renkli, klasik giysiler için Vesna Kracanovic’i deneyin. Folklorik işlemeli, uzun kollu ceketleri çok cazip…
16.00
Ruhlar evi
Yugoslavya’nın kurucusu, 1980’e kadar lideri Josip Broz Tito’nun ruhu Yugoslav Tarihi Müzesi’nin yakınında dolaşıyor. Studentska Meydanı’nın güneybatı yönünden 41 numaralı otobüse binebilirsiniz. Müzede dönen duygusal film Tito’nun günlük yaşamından, Jimmy Carter’dan Fidel Castro’ya dünya liderleriyle buluşmalarından görüntüler yer alıyor. Fotoğrafları yine halıların, tabakların, madalyaların, kitapların üstünde; fakat bu kez müzenin hediyelik mağazasında. Eski kış bahçesi bile Tito’nun kişisel dokunuşlarının izini taşıyor. Giriş 10 TL.
20.00
Homa ve dondurma
Sırpça bir sözcük öğrenin: Sladoled (dondurma). Yani, Homa’nın mönüsündeki en cazip tatlılardan. Butik restoranın parmesan aromalı dondurması yanında çilek, salatalık turşusu, karabiber karışımıyla servis ediliyor. Şeftali dondurması, Kudüs enginarı ve ördek butuyla. Gül aromalısı ise üstüne bitter çikolata rendelenmiş madalyon pastalarla. İki kişi, üçer tabaklık mönüye, şarap hariç 150 TL ödüyor. Rezervasyon gerekli.
23.00
Seçim sizin
Geçmiş mi bugün mü? Dzordza Vasingtona (George Washington) Caddesi’nin tepesinde seçiminizi yapın. Skadarska’ya saparsanız parke kaplı, trafiğe kapalı, döküm demirden lambalı sokağı geçip, kentin en eski restoranlarına ulaşırsınız. Kaldrma Bar’ın ahşap verandasına oturun, votka, cin, limon suyu, Red Bull ile hazırlanan özel kokteyli tadın (12,5 TL). Sokakta Balkan müziği çalan grupları dinleyin. Cetinjska’ya saparsanız, daha farklı bir atmosferle karşılaşırsınız. Geçmişin birahanesi şimdi kentin en yeni, en gürültülü eğlence mekanı. Taş duvarlı, klasik dekorasyonlu Polit ise ragtime dahil her türü dinleyebileceğiniz müzik alternatifleriyle akademisyenleri, ak saçlı çapkınları, yaşına meydan okuyan frapan kadınları çekiyor. Jelen birasının bardağı 4,5 TL.
Pazar
12.30
Son bakış
Tarih keşfine çıkacağınız pazar yürüyüşü için şehrin sevimli semtlerinden Zemun’a gidin. Barok ve 19’uncu yüzyıldan kalma kiliselerin arasındaki çiçeklerle süslü Arnavut kaldırımı sokaklara şerbet renkli evler, sanat galerileri, elişi ürünler satan küçük mağazalar, rıhtım boyuna ise kafeler ve balık restoranları sıralanmış. Bir tepenin üstündeki, 19’uncu yüzyıldan kalma Gardos (Milenyum) Kulesi’nin yuvarlak balkonundan 360 derecelik panoramayı seyredin (giriş 5 TL). Kırmızı kiremitlerden oluşan denizin ardında Tuna ve Sava nehirleri uzanıyor. Belgrad’ın kent dokusu uzaklarda. Nehir kıyısındaki yemyeşil alan ise cuma gecesi keşfe başladığınız Kalemegdan Parkı.
Eylülün üçüncü haftasında Aegean Havayolları’nın İstanbul’dan bir aktarmalı Belgrad uçuşlarında gidiş-dönüş biletler 348 TL’den, Pegasus’un direkt uçuşlarında ise 427 TL’den başlıyor.