Sahrap Soysal

Taze fasulye çorbası, kestane yemeği ve sirkeli pırasasıyla ünlü Sinop’un ‘nokul’u ve ‘banduma’sı da çok özel... Türkiye’nin en mutlu şehirleri listesinde başı çeken Sinop’a özgü bu iki lezzette başrolde ceviz var.

NOKUL

(6-8 kişilik)

NE LAZIM?

◊ 125 gr tereyağı

◊  1/2 çay bardağı sıvıyağ

◊ 1 su bardağı yoğurt

◊ 4 su bardağı un

◊

“Soframızın adı meydan, kuranlara selam olsun,Mercimek ile bükmeyi, dürenlere selam olsun, Ağzı açık hamuraşı, kaymak, güllaç, elebaşı,Sofraya bir de arabaşı, sürenlere selam olsun,Kedi külümbe, höşmerim, keşkek, daha var mı derim, Misafir aldı payını, getirin maden suyunu.”

İbrahim Alimoğlu, şair ve işadamı. Yemek kültürüne ve mutfağına aşık bir Afyonlu. Gastro Afyon 3. Uluslararası Turizm ve Lezzet Festivali’nin açılış töreninde okuduğu bu şiire, hepimiz kalpten alkışlarla karşılık verdik.
Afyon’a bu kez Isparta Havalimanı’ndan karayolu ile gittim. Etrafı seyretmeyi, ağaçları, tarlaları, yetişen ürünleri keşfetmeyi çok severim. Ne zaman ki Afyon il sınırına girdik, yol üstünde meşhur Afyon patates çuvallarını gördüm.
Leblebiciler, lokumcular, sucuk, dürüm ve sucuk dönerciler yan yana sıralanmıştı.
Gastro Afyon, çok geniş bir alanda kurulan çadırları, stantları, etkinlik ve yarışma alanlarıyla çok başarılı bir festivaldi.
Afyon’un ilçelerinin yöresel ve coğrafi işaretli ürünlerini, yemeklerini tanıttıkları çadırlar ise en çok ilgimi çekenler oldu. Bu çadırlarda aynı zamanda kadın kooperatiflerinin el emeği, göz nuru ürünleri de sergileniyordu.
Hocalar İlçesi’nin standında sergilediği darı hamursuzu, salt hamursuz, leblebili baklava, tuzlu höşmerim, guru aş, dağ eriği turşusu ve banban aşı da dedikleri cıbıl topalak yemek kültürümüzün zenginliğini anımsattı.

Döner dendi mi bizde akan sular durur! Yapımı emek ve sabır ister, hele bir de güzelce pişirilmişse tadından yenmez. Bu geleneksel lezzeti evde de ekonomik ve pratik şekilde hazırlayabiliriz.

Bu geleneksel lezzeti evde de ekonomik ve pratik şekilde hazırlayabiliriz.

(4-6 kişilik)

NE LAZIM?

◊ 3 adet tavuk göğüs eti 

◊ 2 yemek kaşığı zeytinyağı

◊ 1 büyük boy yeşil dolmalık biber 

◊

Ispanaklı, el açması börek; sıcakken üzerine serpilen beyazpeynirle demlenen kuskus pilavı... Uşak mutfağından bu iki tarifi deneyin.

DÖNDÜRME BÖREĞİ

(8-10 kişilik) 

NE LAZIM?

Hamuru için;

* 8 su bardağı un * 1 tatlı kaşığı tuz

* Aldığı kadar su

İç harcı için;

*

Her kadının bir hayali vardır. Kendinize dokunun, ne istediğinizi bulun ve ısrarla peşinden koşun. Bu özlü sözün sahibi Bedriye Berber Engin, Bilecik’e bağlı Gölpazarı ilçesinin Kurşunlu Köyü’nde doğup, büyümüş.

Yaşadığı köyü bir kitaptan okuyup öğrendiği ‘Eko Turizm’ ile tanıştırıp köydeki kadınlarla beraber çalışıp, köyünü bir ‘eko köy’e dönüştürmeyi başarmış. Hamur açma atöyeleri, meyve toplama etkinlikleri, yürüyüş turları, tarım ürünleri satışı, ev pansiyonculuğu, bağ bozumu, tohum bankacılığı gibi pek çok organizasyona ev sahipliği yapıyor.
Elde edilen kazanç ile köydeki kadınlara da ek gelir sağlamayı başarmış.
İlkokul mezunu ama bugüne kadar binlerce kitap okuyarak 2013 yılında Kültür Bakanlığı tarafından ‘sıradışı okur’ seçilmiş.
Yıllarca çobanlık ve pazarcılık yaptığını gururla anlatan Bedriye Hanım, aynı zamanda 40 yıllık usta bir traktör sürücüsü. Atalık tohumu çok önemsiyor ve onlara gözü gibi bakıyor. Tohumlarını balmumuyla kaplayıp, şişelere koyup toprak ve kerpiçten yapılan duvarların arasına gömüyor, çocuklarına miras olsun diye.
Bedriye Hanım şimdi de kiraz ağacı sahiplendirme projesini başlatarak, 374 kiraz ağacı sahiplendirmiş. Ağaçlar çiçek açınca sahipleri parasını ödüyor, meyve verince gelip topluyor ve arabasına koyup götürüyor.

Etli ekmek ve fırın kebabı gibi klasiklerin yanı sıra bölgenin zengin mutfağından lahana kapaması ve tutmaç çorbası da Konya’da çok seviliyor.

LAHANA KAPAMASI

(8-10 kişilik)

NE LAZIM?

◊ 1 adet orta boy lahana (çok sert olmasın)

◊ 1/2 su bardağı zeytinyağı (ya da 2 yemek kaşığı tereyağı)

◊ Yeterince sıcak su

◊

Haşhaş ve kimyonlu bir börekle eriştelerini kolay bir hamurla hazırlayabileceğimiz yeşil mercimekli bir çorba... Afyon’a özgü bu iki tarifi mutlaka denemenizi öneriyorum.

Mercimekli börek (8-10 kişilik)

NE LAZIM?
* 2 su bardağı yeşil mercimek
* 3 iri soğan
* 3 yemek kaşığı sıvıyağ
* 1 çay kaşığı tuz, karabiber, kimyon, pulbiber
* 4 adet hazır yufka

“Coğrafya lezzettir” temasıyla yapılan 5. Uluslararası Adana Lezzet Festivali’nin bu yıl en ilgi çekici gündemi “Atıksız Festival” olma iddiasıydı. Adana mutfağı ise yine çok lezzetliydi.

5. Uluslararası Adana Lezzet Festivali boyunca meydana gelen atıkların geri dönüşümüyle ilgili, Büyükşehir ve ilçe belediyeleri ortaklaşa çalıştı.
Sevgili Ebru Baybara Demir’in önayak olduğu “atık yönetimi” projesi başarıyla tamamlandı. Böylece çöpe atılan gıdaların fazlalığına, gıdanın geleceğine, toprağın iyileştirilmesi konularında farkındalık yaratmaya çalışıldı.
Adana’ya her gidişimde, uçaktan inerken yüzüme çarpan kavurucu sıcak hava bana hep, gecesi serin Adana yaylalarını anımsatır.
Toros Dağları eteklerindeki Pozantı yaylaları, Adanalıların vazgeçilmezidir. Ancak bu kavurucu sıcaklık, aynı zamanda Çukurova’nın bereketli topraklarında yetişen binlerce bitki çeşitliliği için büyük önem taşır.
Bitkiler güneşin ışıklarıyla enerjilerini alıp, Seyhan ve Ceyhan Nehirleri’nin sularıyla da gelişir, büyür ve hayat bulur. Çukurova, kavun, karpuz, üzüm, her türlü narenciye, şeftali, salatalık, ıspanak, domates, bezelye, patlıcan, nohut, susam, pamuk, zeytin, nar gibi yüzlerce sebze, meyve ve tahıl üretimiyle Türkiye’nin en verimli ovalarından biridir.
İşte bu muhteşem sebze, meyve çeşitliliği tencerelerde buluşup yemeklere dönüşür ve Adana mutfağını bir şölen sofrasına çevirir.
Bu zenginliğin kaynağında, Çukurova coğrafyasının yanı sıra, tarihi 9 bin yıl öncesine giden onlarca medeniyetin, göçlerle gelen farklı etnik kökenli toplulukların da izlerini görmek mümkün.