Gila Benmayor

İSTANBUL’daki ilginç toplantılar peş peşe.

Dün de TÜSİAD’ın Fransa ile ilişkileri güçlendirmek üzere geçtiğimiz eylül ayında kurmuş olduğu Paris Boğaziçi Enstitüsü’nün seminerindeydik.

Peşinen söylemem gerekir ki, Fransa önemli isimlerle İstanbul’da temsil edildi.

Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy’nin Avrupa işlerinden sorumlu bakanı Pierre Lellouche, Fransız Sosyalist Parti’nin ağır toplarından Pierre Moskovici,
Yine Sosyalist Parti’nin önemli düşünce kuruluşlarından Terra Nova’nın Başkanı Olivier Ferrand,  İslam ile ilgili kitaplarıyla Türkiye’de iyi tanının siyaset bilimci Gilles Kepel,  Avrupa Konseyi eski genel sekreteri Catherine Lalumiere,  Axa CEO’su Henri de Castries not aldığım isimlerden bazıları.

SABANCI Müzesi’nde dünkü konferansın zamanlaması daha iyi olamazdı.<br><br>Şöyle ki, İsrail krizi devam ederken, Türkiye ile Brezilya Güvenlik Konseyi’nde İran’a yaptırıma “hayır” demiş.

Dolayısıyla “Türkiye Batı’dan kopuyor mu” tartışmaları her zamankinden fazla alevlenmiş.

Böylesine ilginç bir süreçte Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi ile merkezi Washington’da bulunan bağımsız Transatlantik Akademi, “Türkiye’nin komşularıyla ilişkilerini ve yeni rolünü” masaya yatırıyor.

Batı’da kafalarda aylardan beri soru işaretleri yaratan “yeni rolün” birçok boyutu var kuşkusuz.

Avrupa Birliği, Ortadoğu, enerji bunlardan bazıları.

MARDİN’de bienalin sponsorlarından GAP İdaresi Başkanı Sadrettin Karahocagil ile de konuşuyoruz.<br><br>Karahocagil, 2008’de başlayan 2012 yılında bitmesi öngörülen GAP Eylem Planı’yla ilgili bilgileri tazeliyor.

2012 yılına kadar 1 milyon hektarlık sulamaya açılmış olacak.

GAP için 2008-2010 arasında harcanması öngörülen para 21 milyar lira.

Bütçenin üçte biri sulama projelerine, üçte ikisi ise ulaşım alt yapısına, eğitim, sağlık projelerine gidiyor.

Ancak Karahocagil, harcamanın 21 milyarın altına düşebileceğin zira müteahhitlerin krizde fiyatlarını aşağıya çektiklerini söylüyor.

Yüzde 50 oranında dahi indirim yapan firmalar oluyormuş.

MARDİN’de Akkoyunlular tarafından 15. yüzyılda yapılmış Kasımiye Medresesi. Medresenin küçük süs havuzunun başında 3 yaşından beri Almanya’da yaşayan sanatçı Nezaket Ekici’nin performansı var.
Ekici’ye bu zor gösteride eşlik eden kadınların tümü Mardinli.
Süs havuzuna ise Hüseyin Çağlayan tarafından çekilmiş dev bir fotografın gölgesi düşüyor.
Ekici performansını tamamladıktan sonra karanlığın çökmekte olan Kasımiye Medresesi’ne Burhan Öçal’ın ile Murat Uncuoğlu’nun nağmeleri doluyor bu kez.
Kasımiye Medresesi, Nezaket Ekici, Hüseyin Çağlayan ve Burhan Öçal’ı yan yana getiren şey 1. Mardin Bienali.
Güncel sanatla, Mardin’in benzersiz tarihi dokusunu buluşturan bienal sloganı “AbbaraKadabra”.
Abbara’yı bilmeyenlere anlatmak gerek.
Mardin’de, sokakları birbirlerine bağlayan ve evlerin altından geçen kuytu tünellere “Abbara”  deniyor.
Kadabra da sihirbazların bir şeyi yok edip tekrar bulmak için kullandıkları “Abrakadabra”dan.
GAP İDARESİ VE VALİLİK
Bienalin sihirli dokunuşları Kasımiye Medresesi’nin yanı sıra Zinciriye Medresesi ve Tokmakçılar Konağı’nda.
Ama Mardin sokaklarında yürürken aniden karşınıza metruk bir binanın üzerinde, İstanbul Bienali’nden tanıdığımız Bertrand Davidoff’un floresanlı bir enstalasyonu da çıkıveriyor.
Mardin Bienali, İstanbul’dan sonra Türkiye’nin ikinci bienali.
30’u yabancı 61 sanatçının eserlerini buluşturuyor.
GAP İdaresi Başkanlığı ve Mardin Valiliği yarı yarıya üstlenmiş masraflarını (650 bin lira).
Küratörlüğünü Döne Otyam’ın yaptığı, koordinasyonunu ise GAP İdaresi halkla ilişkilerden sorumlu Gül Gemalmaz’ın üstlendiği bienalin Mardin’in “çekim merkezi” yolculuğunu hızlandıracağı kesin.
Zaten hem GAP İdaresi Başkanı Sadrettin Karahocagil, hem Mardin Valisi Hasan Duruer bienalin Mardin’e katkısını özellikle vurguluyor.
MARDİN’İN 2023 HEDEFİ
Ortak basın toplantısında Karahocagil, “Bienaller ile Mardin, Venedik, İstanbul gibi şehirlerle rekabet edebilecek düzeye gelecek” diyor.
Karahocagil’in verdiği bilgiye göre, 2012 Mardin Bienali’ni de GAP İdaresi ve Mardin Valiliği  üstlenecek.
Daha sonra bienal tümüyle özel sektörün desteğiyle yoluna devam edecek.
2009 yılı ocak ayından beri Mardin’de görevde olan Vali Hasan Duruer, Mardin’i ancak Floransa, Toledo, Kurtuba gibi şehirlerle kıyaslıyor.
“Dünyanın önde gelen sanat ve kültür merkezlerinden biri olmak istiyoruz” diyor.
Bunun için Mardin’in önüne koyduğu hedefleri sayıyor.
*  İstanbul’dan sonra Avrupa Kültür Başkenti unvanına sahip olmak.
*  UNESCO’nun Dünya Kültür Mirası listesine dahil olmak
*  2023 yılına kadar 5 milyon turist.
YATAK KAPASİTESİ ARTIYOR
1990’lı yılların sonlarına doğru ilk kez ziyaret ettiğimde kalacak doğru dürüst bir oteli bile olmayan şehrin bu vizyonuna ancak şapka çıkartılır.
Halen 2 bin 500 yatak kapasitesi olan Mardin önümüzdeki yıl bu kapasiteyi
4 bine çıkartacak.
Birbirinden güzel butik otellere ilaveten Hilton, Dedeman da otel hazırlığında.
Geçtiğimiz yıl açılan Sakıp Sabancı Kent Müzesi ve Dilek Sabancı Sanat Galerisi de şehrin iddialı yolculuğuna katkıda bulunmuş.
Vali Duruer “kentsel dönüşümün” kapsamında altyapı çalışmalarının sürdüğünü, tarihi binaların restore edildiğini ve “göze hoş gelmeyen” beton binaların yıkılacağını söylüyor.
Mezopotamya Ovası’na doğru çevrili sayısız çanak antenlerinin dahi kaldırılabilecek.
Her şey masal şehri Mardin’in “tazelenmesi” için.
Ve anladığım kadarıyla bunun için yaklaşık 100 milyon lira gerekiyor.
Bu şehir gerçekten 2023 yılına kadar 5 milyon turist çekebilirse eğer bu harcamaya fazlasıyla değer.

ENERJİ Bakanı Taner Yıldız, dün İstanbul’daki Güneydoğu Avrupa ve Kafkaslar Enerji Verimliliği Konferansı’nda doğal gazdaki son gelişmelere değindi.

Bakan Taner’e göre, önümüzdeki hafta başı Azerilerle Şahdeniz-2 Anlaşması imzalanacak.

Türkiye ile Azerbaycan, imzaları büyük bir olasılıkla 7-8 Haziran tarihlerinde yine İstanbul’daki “Asya Güvenlik ve İşbirliği Örgütü’nün Konferansı sırasında atacak.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev söz konusu konferans için geliyor.

Taner’ın verdiği bilgiye göre, Rusya Başbakanı Vladimir Putin de bekleniyor.

Şimdi Putin’i akılda tutalım ve neden Şahdeniz-2’nin gazı önemli ona bakalım.

Dünyada yeni bir trend var.<br><br>Şirketler, Doğuş Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Aclan Acar’ın deyişiyle “yaşam tarzlarını” değiştiriyorlar.

Daha çevreci, daha şeffaf, daha güvenilir, insan haklarına daha saygılı olmak için çaba harcıyorlar.

Bu yeni trendin farkına varmak için Amsterdam’daki “Küresel Raporlama Girişimi” Konferansı’na birkaç saatliğine için olsa da uğramak yeterli.

Konferans yukarıda sadece bir kaçını saydığım konularla ilgili gönüllü olarak hesap veren veren şirket temsilcileriyle, danışmanlarla dolu.

Şükür ki, az sayıda olsalar da, dünyanın bugünkü gidişine “dur” demek isteyen,  kaynaklarının tüketilmesine karşı çıkan insanlar var.

ANDREW Rogers Avustralyalı bir işadamı.Aynı zamanda heykeltıraş. 40 yaşından sonra işleri bırakmış ve sanatla ilgilenmeye başlamış.
Hayallerinin peşinde koşan biri.
Öyle diyorum zira 10 yıldan beri Avustralya, Çin, Güney Amerika, İzlanda’nın çöl ve tepelerinde taşlarla uzaydan görülebilen heykeller yapıyor.
Onunla üç yıl önce İstanbul’da tanıştığımda “Hayatın Ritmi” adını verdiği bu dev projesinden söz etmiştik.
Türkiye’deki çalışmalarından da.
Rogers, heykellerini konduracak alanlar için dünyayı gezerken Kapadokya gibi büyülü bir mekânı kaçırmamıştı elbet.
Kapadokya’da “Zaman ve Mekân” adını verdiği bir çalışma yapıyordu.
Patates tarlalarında çalışan kadınları, gençleri projesinde yer almaya ikna etmişti.
250 kadar kişiye istihdam sağlamıştı.

ŞEF AYKAL GÖREME’DE

Göreme’nin Karadağ tepesinde, 11 bin ton taşla gerçekleştirdiği çalışma nihayet tamamlandı.
Dün günübirliğine İstanbul’dan Kayseri’ye uçtuk.
Rogers’in Anadolu’nun binlerce yıllık tarihinden ilham aldığı sekiz eserinin açılış törenini kaçırmadık.
Avustralyalı Rogers’ı Avustralya ve ABD’den aralarında işadamları, diplomat, akademisyenlerin bulunduğu dostları yalnız bırakmamıştı.
Ne ki törenin en büyük sürprizi, açılışın sponsorluğu yapan Borusan’ın İstanbul Filarmoni Orkestrası oldu.
Atların aralarında dolaştığı dev yapıtları izlerken Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası’nın nağmelerine kulak verdik.
Şef Gürer Aykal yönetimindeki Borusan Orkestrası’nın böylesine sihirli bir mekânda dinlemek gerçekten büyük bir şans.

AÇIK HAVA, ÇAĞDAŞ SANAT

Kapadokya’yı uzaya taşıyacak dünyanın en büyük açık hava çağdaş sanat projelerinden birinin açılışını üstlenen Borusan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Kocabıyık, Rogers ile birkaç yıl önce tanışmış.
Borusan’ın birkaç yıl önce taşındığı Perili Köşk’ün en tepesinde de Avustralyalı heykeltıraşın eseri var.
Hem sanata âşık, hem hayallerinin peşinden koşan iki adamın “Güzel Atların Ülkesi” Kapadokya’da buluşmalarınin sembolik bir anlamı olsa gerek.
En son Efes Vakfı’nın kurulmasına öncülük eden Ahmet Kocabıyık, Rogers’ın bu projesinin Kapadokya’nın kültürel değerini tüm dünyaya taşıyacağına inanıyor.
“Göreceksiniz, Kapadokya’nın ünü dünyaya daha fazla yayılacak” diyor.
Başbakan Erdoğan ile birlikte Brezilya yolculuğuna çıkan Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ı temsilen Göreme’ye gelen Müsteşar Yardımcısı Özgür Özarslan da Ahmet Kocabıyık ile aynı görüşte.
“Andrew Rogers’ın ‘Zaman ve Mekân’ heykellerini artık Kapadokya turlarına dahil ettik. Kapadokya’ya ilgi daha da artacak” diyor.
Binlerce yüzyıllık mağaralarıyla, peribacalarıyla bilinen Kapadokya artık uzaydan seyredilecek heykelleriyle ölümsüzlük yolculuğuna devam ediyor.

İŞSİZLİK, yoksulluk diyoruz ama şöyle bir gerçek de var:

Türkiye’de 18 yaş üstü nüfusun yüzde 40’ı hayatında hiç çalışmamış.

Bu inanılmaz oran Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi’nin “Türkiye’de Toplumsal Eşitsizlik 2009” araştırmasında karşımıza çıkıyor.

Araştırma Profesör Ersin Kalaycıoğlu ile Profesör Ali Çarkoğlu tarafından yapılmış.

65 ilin, merkezini, ilçesini ve köyünü kapsıyor.

1569 hanede 18 yaş üstü kişilerle yüz yüze konuşulmuş.