Doğal gazda taşlar yerine oturuyor mu?

Bakan Taner’e göre, önümüzdeki hafta başı Azerilerle Şahdeniz-2 Anlaşması imzalanacak.

Türkiye ile Azerbaycan, imzaları büyük bir olasılıkla 7-8 Haziran tarihlerinde yine İstanbul’daki “Asya Güvenlik ve İşbirliği Örgütü’nün Konferansı sırasında atacak.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev söz konusu konferans için geliyor.

Taner’ın verdiği bilgiye göre, Rusya Başbakanı Vladimir Putin de bekleniyor.

Şimdi Putin’i akılda tutalım ve neden Şahdeniz-2’nin gazı önemli ona bakalım.

Daha önce de birkaç kez yazmıştım.

Doğal gazla ilgili tüm tarafların gözü bu Şahdeniz-2 sahasının gazında.

Zira henüz devreye girmemiş olan bu sahanın yaklayık 14-15 milyar metreküp kapasitesi var.

Türkiye buradan 5-6 milyar metreküp almayı umut ediyor.

Geriye kalan 7-8 milyar metreküp için projeler yarış halinde.

ŞAHDENİZ-2 GAZI 2015’TEN İTİBAREN
 

Hatırlatayım.

Rusya’nın Güney Akım Projesi, Avrupa Birliği’nin ön ayak olduğu şu meşhur Nabucco Projesi ve İtalyanların Güney Koridor olarak da bilinen Türkiye-Yunanistan-İtalya Doğal Gaz Hattı yani İTGI Projesi.

Türkiye’nin Şahdeniz-2’den ne alacağı gazın miktarı ve fiyatı henüz kamuoyuna açıklanmış değil.

Uzmanlar fiyatın piyasa fiyatlarına yakın olabileceğini tahmin ediyorlar.

Yani bugünkü fiyatlarla hesap ederseniz Şahdeniz-2’den, 2015’ten itibaren yılda 1.6 milyar dolarlık gaz alacağız.

Dün, Şahdeniz-2’deki gelişmeleri yakından izleyen ITGI Projesi’nin sahibi İtalyan Edison Enerji Şirketi’nin Türkiye temsilcisi Akın Özkan ile konuşuyorum.

Özkan’a göre, Türkiye’nin Azerilerle Şahdeniz-2 için imza atmaya hazırlanması Ankara adına önemli siyasi bir başarı.

Tabii bunda Ermenistan ile diyalog meselesinin dondurulmasının da katkısı var.

İŞİN RUSYA BOYUTU

Özkan “Şahdeniz-2’ye Rusların büyük ilgisi kimse için bir sır değil. Rusya bana kalırsa o sahadaki gazın hepsini almak istiyordu” diyor.

İşin Putin boyutuna dörersek…

Anlaşmanın Rusya Başbakanı Putin’in de katılacağı bir konferans sırasında imzalanması Moskova’nın talebi olduğu halde Türkiye ile Azerbaycan arasındaki anlaşmaya onay verdiği anlamına geliyor kuşkusuz.

Özkan’ın analizine göre, Türkiye’nin Azerbaycan ile Şahdeniz-2 Anlaşması ayrıca ABD’nin Kafkasya’da önemli ölçüde önünü kesen bir hamle.

“Kafkasya’da kontrol artık Rusya ile Türkiye’nin elinde gibi görünüyor” diyor Özkan.

Ancak bu arada Rusya ile Türkiye arasındaki nükleer pazarlığı unutmamak gerek.

Eğer Şahdeniz-2 Anlaşması Akın Özkan’ın dediği gibi “Rusya’nın elinden Azeri gazın bir bölümünü kapmak” anlamına geliyorsa nükleer pazarlıkta bazı tavizler verilmiş olabilir mi?

NABUCCO GÜNDEMDEN DÜŞTÜ

İşin pratik tarafına dönersek, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki anlaşma İtalyanların Güney Koridor Projesi’nin de önünü açıyor.

Bununla ilgili Akın Özkan “Azeriler Şahdeniz-2 sahasında üretime geçmek için alım garantisi istiyordu. Türkiye bunun garantisini veriyor. Gerisini de biz vereceğiz” diyor.

Peki Azeriler Nabucco, Güney Akım gibi projeler dururken neden geri kalan gazını ITGI’ye versin?

“Çünkü” diyor Akın Özkan “ITGI Nabucco ve Güney Akım’dan daha hızlı devreye girebilecek bir proje zira daha somut adımlar atılmış. Üstelik AB’nin desteklediği bir proje”.

Nabucco’nun şimdilik “gündemden düştüğünü” söylüyor ki benim de görüşüm bu yönde.

Kaldı ki, Şahdeniz-2’de Botaş’tan sonra geriye kalan 7-8 milyar metreküp Nabucco’ya asla yetmez.

Projenin hayata geçmesi için İran, Irak, Türkmenistan gazı da gerekli ama bu 2020 önce mümkün değil.

Akın Özkan “Azeriler gazı ITGI’ye vermeye tercih edecek” diyor ama Ruslar Güney Akım için gaz istemekten vazgeçerler mi?

Çevremizdeki heyecanlı gaz hamlelerini izlemeye devam.