Egzotik Afrika şehri: Malabo

Batı Afrika sahilinde, Gabon ile Kamerun’un ortasında kalıyor Ekvator Ginesi. En büyük ve en kalabalık yerleşimi Bata’nın yerine, Atlas Okyanusu’nda yer alan Biako Adası’ndaki Malabo başkent seçilmiş.

Biako Adası, Hindistan’ı bulmak için denizlere açılan, navigatör kâşif Fernão po Do tarafından, İstanbul’un fethinden 19 sene sonra 1472 yılında keşfedilmiş. Portekizli kaptan çok beğendiği için bu adaya, kendi dilinde ‘güzel’ anlamına gelen Formosa adını vermiş. Geçen zaman içerisinde adanın adı değişerek ‘Biako’ olmuş. Atlas Okyanusu’nda Afrika’nın batı kıyılarında Ekvator Ginesi’nin bir parçası olan 70 kilometre uzunluğunda ve sadece 2 bin 17 kilometrekare alanı kapsayan bu küçük ada, komşu devlet Kamerun kıyılarından 32 kilometre uzaklıkta yer alıyor.

Adada yaklaşık 2 asır süren İspanyol egemenliği Ekvator Ginesi’nin bağımsızlığını kazandığı 1968’de sona ermiş. Adanın kuzeybatısında bulunan ve koloni döneminde İspanyollarca Santa Isabel adı verilen kentin adı Malabo olarak değiştirilmiş. Adında Ekvator bulunmasına rağmen, toprakları Ekvator çizgisinde yer almayan Ekvator Gineliler, toplam 54 devletin bulunduğu koca ve yaşlı kıta Afrika’da resmi dil olarak İspanyolca konuşuyorlar.

1990 ortalarından itibaren zengin petrol ve doğalgaz kaynaklarının bulunmasıyla dünyanın en büyük petrol şirketlerinin ilgisini üzerine çeken Ekvator Ginesi, son beş yıl içinde küresel enerji arzına önemli ölçüde büyük katkı sağlarken, Batı Afrika bölgesinde, giderek istikrar ve güvenlik sembolü olarak gösterilen dikkat çekici bir ülke haline gelmiş. Bunun yanında, başkent Malabo kıyılarında sıralanan petrol platformlarından çıkarılan günlük 400 bin varil ham petrolden elde edilen zenginlik, 160 bin kişinin yaşadığı bu küçük kente çok hızlı bir gelişme ve katkı sağlamış. Petrol ve doğalgaz zengini olan kent, merkeze 3 kilometre uzaklıktaki, Santa Isabel Uluslararası Havalimanı aracılığıyla dünya ile bağlantı sağlıyor. Ayrıca Afrika’ya düzenli olarak günlük uçuşlar yapılıyor. Anakaradaki Bata’ya uçuş süresi 30 dakika sürüyor. Komşu başkentler Douala (Kamerun) ve Libreville (Gabon) ile Malabo Limanı’ndan gerçekleştirilen feribot seferleri ile başkente deniz yoluyla da ulaşılabiliyor. Aslında keşfedildiği günden bu yana önemli bir yerleşim merkezi hüviyetini kazanan bu ekonomik ve politik başkent, dünyaya adını, 2011’deki Afrika Birliği Zirvesi ve Afrika’nın en büyük spor etkinliği olan Afrika Uluslararası Futbol Şampiyonası’na 2012’de ev sahipliği yaparken duyurmuş.

CEBİNİZDE MUTLAKA ‘SEFA’ OLSUN

Türk vatandaşları ülkeye girmek için vize almak zorunda. Malabo’da ulaşım, ucuz ve güvenli taksilerle sağlanıyor. Taksi ücretleri yaklaşık 2 liradan başlıyor. Havalimanından kent merkezine taksiyle ulaşım 23 lira tutuyor. Otobüsler doğal olarak taksilere kıyasla daha ucuz, bilet fiyatları ise yolculuğa göre farklılık göstermekte. Adada, Europcar tarafından araba kiralama hizmeti de veriliyor. Ekvator Ginesi’nde para birimi olarak kullanılan Orta Afrika Frangı (XAF), 1 Euro = 656 XAF olarak sabitlenmiş. Halk arasında, Orta Afrika Frankı’na ‘SEFA’ (CFA) deniliyor. Orta Afrika Merkez Bankası’nca basılan Sefa, Ekvator Ginesi’nin yanında, Cad, Gabon, Kamerun, Kongo Cumhuriyeti ve Orta Afrika Cumhuriyeti olmak üzere 6 ülkede ortak para birimi olarak kullanılmakta. Kredi kartları ülkede henüz yaygın olarak kabul görmediğinden alışveriş yaparken sürekli nakit para taşıma zorunluluğu var. Bunun yanında para değiştirmek ihtiyacı doğduğunda çok sayıda banka şubesi bulunduğu gibi, birçok yerel restoranlarda da kolayca para değiştirilebiliyor.

Malabo küçük bir kent olmasına karşın, Afrika kültürü ve İspanyol lezzetlerinin uzmanlaşmış birleşmelerinin yanında dünya mutfaklarından da çeşitli lezzetler sunan iyi ve temiz işletilen restoranlar ve bir dizi kafelere sahip. Bunlar arasında, standart Amerikan yemeklerinin yanında, pizza seçeneklerini de sunan, Baget Pizza ve Sweet Pizza, gece yarısına kadar açık. Çin yemeklerini sevenler Bantu restoranı tercih edebilirler. Hoş ve modern bir dekorasyona sahip Kafe Malabo’da, hafif yemekler ve kahve seçenekleri var. Kafe Kristania, oldukça lezzetli sandviçler ve kaliteli hamur işleri sunan rahat ve göze hitap eden bir mekan. Centro Cultural de España, İspanya hükümeti sponsorluğunda kent merkezinde ev tarzı İspanyol mutfağının özelliklerini taşıyan makul fiyatlarla çok değişik bir liste sunuyor. Özellikle sarmısaklı yemekleri ile ünlü Enstitü Kültürel Francais’in, kapalı ve açık oturma bölümleriyle nefis Fransız yemeklerinden oluşan harika bir mönüsü var. Candy Irish Bar, merkezde yer alan İrlanda tarzı bir bar ve restoran, burada İrlanda’nın gözde bira markaları sunuluyor. Avenida Libertad’da yer alan İspanyol esintili Cafe Deli, söğüş, sandviç, tapas, tortilla espanola ve hafif mezelerle servis veriyor. Martinez Hermanos zengin çeşitliliği ile her türlü gereksinim maddesine ulaşabileceğiniz modern bir süpermarket.

TÜRK ŞİRKETLERİ SİPOPO’DA

Kentin tarihi bölgesinde, İspanyol koloni dönemine ait orijinal mimari binaların yer aldığı sokaklar, trafiğin yoğun olmaması nedeniyle turistler için yürüyüşe çok uygun, diğer Afrika ülkeleri ile kıyaslanmayacak derecede temiz ve güvenli. Cadde ve sokaklar geceleri de iyi aydınlatılıyor. Kentin merkezi olan Avenida de la Independencia’da, okyanus ve liman manzarasına hâkim ve gayet geniş bir alana oturmuş başkanlık sarayı yer alıyor. Hemen yanında, yapımı yaklaşık 20 yıl süren, asırlık Santa Isabel Katedrali bulunuyor. Ülke ve kentin simgelerinden biri olarak en önemli Katolik Hıristiyan kilisesi hizmeti gören bu azametli bina, 40 metre yüksekliğinde çarpıcı iki kulesi ve Neo-Gotik tarzı karakteristik mimarisinin belirleyici unsurlarını taşıyan uzun kemerleri ile tüm dikkatleri üstüne çekiyor ve kentin sömürgeci geçmişini de günümüze yansıtıyor. Katedralin önündeki küçük alanda, fıskıyeli bir havuz etrafında top oynayan çocuklar, daha sonra serinlemek için birbirleriyle şakalaşarak havuza atlıyorlar. Alandan sadece birkaç adım ileride ise dünyanın en lüks otel zincirlerinden biri olan Sofitel Malabo bulunuyor. Kent, sömürge günlerinden kalan, İspanyol tarzı birçok binaya ev sahipliği yapıyor. Bunlar arasında görülmeye değer olanların başında Adalet Sarayı geliyor. Alan çevresinde kurulu renkli ve şirin tezgâhlarda turistik ve hatıra türü eşyalar satılıyor.

Başkent Malabo’ya 25 km. uzaklıkta, geleceğin kenti diye tanımlanan Sipopo adlı yeni bir bölge var. Gerçekten, fütüristik bir kent olma yolunda büyük titizlik gösterilen bir proje ve planlamaya göre kuruluyor. Sipopo, gidiş geliş 3 şeritli yüksek standartlı bir otoyol ile başkente bağlanmış. Yolun her iki yanında, dev petrol ve gaz şirketleri ile uluslararası finans ve sigorta kurumları ve kamuya ait binalardan oluşan son derece çarpıcı modern yapılar yer alıyor. Sipopo yakınlarında gayet geniş ve uzun bir alan üzerinde, Afrika ülkeleri devlet başkanlarının ülkeyi ziyaretinde devlet konuk evi olarak kullanılmak üzere düşünülerek yapılmış, yan yana sıralanan çok sayıda villa göze çarpıyor. Villaların bitiminde bir tepe üzerinde nefes kesen bir manzaraya sahip, görkemli bir kongre merkezi ünlü bir Türk şirketi tarafından yapılmış. Bir diğer şirketimizin de adada yabancı bir büyükelçiliğin rezidansını yaptığını öğrenince bir Türk olarak gerçekten haklı olarak son derece gururlanıyor ve çok mutlu oluyorum. Kıyı boyunca yer alan Sipopo Sofitel Oteli oldukça uzun, beyaz renkli kumlarla kaplı özel ve kusursuz bir plaja sahip, tek kelime ile olağanüstü bir otel, ahşap bir köprü ile kendi alanı içerisinde tropik küçük bir adayla bağlantılı. Okyanus manzaralı odaları gayet geniş ve rahat, olimpik yüzme havuzu, spor salonu ve 18 delikli golf alanı var.

Bioko Adası’nın güneybatı kıyısında, eski adı ‘San Carlos’ olan Luba, yaklaşık 7 bin kişilik nüfusa sahip, plajları ile ünlü bir sahil kasabası ve adanın ikinci büyük yerleşim merkezi. Aynı zamanda, tomruk endüstrisinin liman kenti işlevini de görüyor. Deniz ve karayolu ile başkente bağlanıyor. Tropikal ormanlık alanların arasında uzayan, gayet hoş manzaralı bir toprak yolda, keyifle yapılan bir araba yolculuğu ile ulaşım hemen hemen 2 saati buluyor.

KRATER GÖLLERİ İLGİ ÇEKİYOR

Adayı keşfetmek ve volkanik manzarayı daha yakından görmek için, yanardağ turları bulunmaz bir fırsat yaratıyor. Milli Park içinde yer alan, 3 bin 12 metre yüksekliğindeki Pico Basile Yanardağı ve Pico Malabo Yanardağı’nın düzenli yürüyüş yollarında adımlamak ve tırmanma noktalarını takip ederek panoramik manzarayı izlemek çok ilginç ve maceralı bir deneyim sunuyor. Sönmüş yanardağların, krater gölleri olan Loreto ve Lago gölleri, tüm ziyaretçilerin büyük ilgisini çekiyor. Krater göllerinin çevresinde yer alan, son derece bakir yağmur ormanları, yaban hayatının doğal güzelliklerinin yanı sıra olağanüstü biyolojik konumuyla da burada, gerçekten tüm Afrika’da dikkat çeken önemli noktalardan birini oluşturuyor. Ormanlık alan, 50’nin üzerinde benzersiz bitki türüne ve çok sayıda Ceiba Ağaçları’na ev sahipliği yapıyor. Kuru sezonda, yağmur ormanlarının içinde binlerce kelebek dolaşıyor. Yaklaşık 200 kuş türü, 3000 metre yükseklikte volkanik zirvelerde uçuyorlar. Göl çevresindeki ormanlarda, balıkçıllar, küçük batağanlar, akbabalar, bukalemunlar, iguanalar, Afrika’ya özgü kuşlar olan Turacos’lar, küçük antiloplar olan Duikerler ve 7 ayrı çeşit maymun türü yaşıyor.

Denizkaplumbağaları yumurtalarını bırakmak için her yıl adanın güneyindeki, siyah kumlu Ureca Plajı kıyılarına uğruyor. 1996 yılından bu yana Los Amigos adlı bir İspanyol koruma grubu yumurtlama mevsiminde düzenli olarak adaya geliyor ve burada görevlendirdikleri yerlilerle birlikte yumurtaları koruma altına alıyorlar.

Güneyde, deniz seviyesinden 1.200 metre yükseklikte, Mako Köyü yakınlarında, adanın bitki örtüsü ile adada yaşayan hayvanları saptamak ve incelemek için çeşitli araştırma projelerini yürüten Yaban Hayatını Araştırma Merkezi bulunuyor. Sömürge döneminde İspanyol bir aile için Bask stilinde yapılmış bina, şimdilerde eğitim ve araştırma laboratuvarı ve depolama alanı ile donatılmış. Mako Köyü son yıllarda tarıma elverişli zengin toprakları içermesi ve ılıman iklimi nedeniyle cazip bir tarım alanı haline gelmiş. Çevrede ada halkını ağırlıklı olarak oluşturan ve geçmişi 2 bin yıl geriye giden Bubi krallarına ait eski mezarların yer alması, konumu itibariyle bölgeye tinsel bir hava veriyor. Türk Hava Yolları ve Etiyopya Havayolları ile bir aktarmalı uçak bileti haziran sonunda 2 bin 593 TL.