×
Önce ne olduğunu anlatalım:
Akarca sahilinin yanı başına çok büyük ölçekli bir mendirek ve devasa bir balıkçı barınağı konulmak isteniyor. Yazlıkçıların olmadığı, salgın nedeniyle kimsenin de evlerinden çıkmadığı tarihte (3 Nisan-15 Mayıs) bu proje, çevre ve şehircilik müdürlüğü tarafından Bayraklı’da askıya çıkarılıp ilan edilmiş!
Herkes şokta tabii... Proje incelendiğinde çok büyük bir yatırım olduğu anlaşılıyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı dosyasında “karadaki kaplama alanı 117 bin 683 metrekare, denizdeki alanı 59 bin 352 metrekare, barınak 30 bin 355 metrekare ve anrojman 27 bin 930 metrekare” olarak gösteriliyor. Dalgakıran, çeker yerleri, balıkçılar için idari bina, balıkçı lokali, soğuk hava deposu, balık satış yeri olan, birçok deniz canlısına ev sahipliği yapan Akarca’ya giden yolun altyapısının ne hale geleceğini taş ve çimento malzemesi ile hesap etmek zor.
Aile site ve yazlıklarında 505 balıkçının barınacağının açıklanması, Akdeniz’de balık üretilmeye mi başlanıyor sorusunu akla getiriyor!
Böyle büyük bir projenin Sığacık körfezinin endüstriyel bir deniz olmasının önünü açacağı anlaşılıyor. Demek ki orkinos ve balık çiftliklerince de kullanılacak bölge. Seferihisar Belediye Başkanı İsmail Yetişkin, Akarca ile ilgili kaygılarını şöyle anlatıyor:
“Yer seçimine gösterilen tepkilere katılıyorum artık. Süreçte belediyeden görüş ve katkı talep edilmedi.”
Anımsatalım: İzmir Valiliği geçen yıl projede “ÇED raporu gerekli değildir” kararını vermiş. ‘Kafa karıştırıcı’ bir sürü ifade karşısında Akarcalılar hayli tepkili... Bu nedenle yargıya gidiyorlar. Vekâlet verdikleri dosyadaki imza sayısı 200’ü bulmuş... Bu yüzden seslerinin hiç dinmeyeceğini söylüyorlar.
Bu ülkeye acıyalım!
Zeytinyağı ve balık ‘cennetidir’, balık çiftlikleri ile Türkiye’ye döviz getirmektedir.
Şimdi Milas’ın mahallesi durumundaki Kıyıkışlacık’ta ‘yükleme boşaltma limanı/iskelesi projesi’ gerçekleştirilmek istenmesi herkesi ayaklandırdı. Bununla yaşam alanlarında huzur ve sükun bozulacak, ekolojik dengeler altüst olacak. Seramik madeni taşıyan yüzlerce TIR’ların yaratacağı gürültü kirliliğini ve tozu ise hiç sormayın, ağlarsınız. Vesselam Kıyıkışlacık, Zeytinlikuyu, Boğaziçi, Güllük’te balıkçılığa, turizme, çevreye, doğaya, ayrıca arkeolojik sit alanı olduğundan kültür varlıklarına verilecek zarardan dolayı, bu projeye onay ve ruhsat verilmesine karşı çıkan köylüler diyor ki:
“Bu mesele sadece körfezin değil, ülkenin meselesidir.”
Doğa ve tarih katliamına karşı ‘Mandalya Çevre Platformu’ imza kampanyası açtı, buna yazlıkçılardan da büyük katılım oldu.
GÜLLÜK’E TAM İHANET
Güllük Körfezi’nin (Mandalya) doğa ve tarih katliamından kurtulması için başta Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Muğla Valisi Esengül Civelek, Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Osman Gürün, Milas Kaymakamı Eren Arslan ve Milas Belediye Başkanı Muhammet Tokat ve Milaslı İl Tarım Müdürü Barış Saylak’a ‘kurtarma’ için çok görev düşüyor diyelim.
Bu konuda daha yazacaklarımız var.
GÜNÜN SÖZÜ
İstanbul kültürüne göre enginar en eskisi denilirken, bir baktık kuşkonmaz Türkiye coğrafyasının bitkisi. Atatürk’ün 1930’da Ankara’da konuk ettiği büyükelçilere AOÇ’de ektirdiği kuşkonmazdan çorbalar yaptığını tarihçiler biliyor.
Enginarı kim sevmez ki... ‘Zengin’ mahallelerin sebzesidir. En aşağı 40 yıldır biliriz... Bizim oturduğumuz siteye gelen Nevşehirli Cengiz Demir’i ‘65’li’ olarak izin günümüzde Etiler-Ulus’ta gördük yıllar sonra. Nevşehirliler artık patatesi bıraktılar, bir bölümü ‘enginarcı’ oldu. Enginar eskiden herkesin yiyeceği bir ürün değildi, pahalıydı yani. Üretimi arttı, herkes yeme imkânına kavuştu. Ama halde enginar piyasasını ‘ayarlayan’ bazı toptancılardan çok şikâyetçi olunuyor. Ne yazık ki bu engellenemiyor. Aynı akıbete kuşkonmaz da uğrayacak.
Cengiz Demir, Türkiye’de belki en hızlı enginar soyucudur. Yarım dakika bile sürmüyor, enginar başını ortaya çıkartıyor. Bize şunları anlattı: “Yıllar önce Beşiktaş, Levent, Etiler ve Bebek’te patates ve soğan satardık. Hiç unutmam, Bebek’te bir doktor abimiz vardı, ‘Yılda 52 enginar yenirse ciğeriniz bebek ciğeri gibi olur’ diyordu. Bana ‘Bırak bu işi, enginar sat’ dedi. Ben de başladım satmaya, o zaman mayıs-haziran gibi çıkardı. Bayrampaşa enginarı denilirdi, Urla’dakine de ‘sakız enginarı’ denir. Şimdi farklı, bölgelere göre üretim ayları var: İspanya enginarı, enginarlar içinde kabuklarıyla emilerek yenilir. Hibrit enginar var; gövdesi yassı, sapı kalın, içi küçük... Baby enginar da var.”
Nisan deyince Aydın ve İzmir’den düşer ilk ürün. Mayısta Bursa enginarı gelir, haziranda Adapazarı (Taraklı’nın köyleri), daha sonra Kıbrıs enginarı besler İstanbul’u ta aralığa kadar.
Son yıllarda İzmir’in Urla ilçesinde artan üretimi ile Enginar Festivali yapılmaya başlandı ama salgın nedeniyle bu yıl gerçekleşmedi. Enginarın tanesi toptan 4-5 liraya satılıyor.
GÜNÜN SÖZÜ
“KUŞLAR
Sorunun küresel olmasına karşın, her ülkenin kendi başının çaresine bakması gerektiğini gördük. Ülkeler hep birlikte bir trene binmiş; yardımlaşmanın, paylaşmanın, dayanışmanın, küreselliğin olmadığı bir düzensizliğe gidiyor sanki. Daha önce defalarca yazdık. Türkiye gelecekte özellikle gıda, su ve ilaç konusunda kendine yeterli olmalı. Kriz anında kimsenin kimseye basit bir maske, bir kutu ilaç bile vermediğini gördük. Örneğin en temel ihtiyaç gıda. Gıda stokları yeterli ülkeler bile, krizde stoklarını arttırmanın yolunu aradılar. Hububat ihracatçısı ülkeler, buğday, pirinç, mısır gibi ürünleri kendilerine sakladı. Ette de durum aynıydı. Dünyada gıda ticareti önemli derecede ulaşıma dayalı. Kriz anında etkilenmeyecek hiçbir ülke yok. Bir de dünya nüfusunun 2050’de 9.1 milyara ulaşacağı tahminlerine bakılırsa, gelecekte gıda üretiminin en az yüzde 70 arttırılması demek. Aksi takdirde enerji, su gibi gıda savaşına kadar gidebilir.
VAHAMET ORTADA
Son açıklamalara bakılırsa, çiftçi sayısı son 12 yılda yüzde 48 azalmış. SGK verilerine göre, 2008’de 1 milyon 127 bin olan bu sayı 2019’de 600 bine kadar düşmüş. Tarım alanları da son 18 yılda yüzde 12.3 düşmüş. Sebze bahçeleri yaklaşık yüzde 15 küçülmüş. Rakamları uzatmaya gerek yok, durum ciddi. Bu bugünden yarına çözülmez tabii. Ama bu gerçekleri gözeterek oluşturulacak bir milli tarım politikasına ve bu politikanın hızlı bir şekilde uygulanmasına müthiş ihtiyaç var. Pakistan Devlet Başkanı mı demişti, “COVID-19 ile ölmezsek açlıktan öleceğiz” diye... Durumu bundan daha iyi yansıtan söz var mı?
GÜNÜN SÖZÜ
“PARA insanı kendisine esir, başkalarına göre özgür, işe karşı kuvvetli yapar”
Samuel SMILES
Temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklarının (Güneş, rüzgâr, jeotermal, biyoenerji vb.) kullanımı ile enerjinin etkin kullanımı ve %100 yenilenebilir enerjiye geçilmelidir.
Binlerce HES yapılanmalarından vazgeçilmelidir.
Termik santrallerin çalışması durdurulmalı yenilerinin yapımlarından vazgeçilmelidir.
Kıyıların doldurulması ve işgaline son verilmelidir.
Orman alanları ile tarım alanları mutlaka korunmalıdır.
Tarımda ciddi teşvik ve destek programlarıyla çiftçilerimiz, tarım işçileri desteklenmelidir. Tarımda kullanılan kimyasalların sulama ve yeraltı su kaynaklarına karışarak çevre sorunları yaratması önlenmeli, kimyasal madde kullanılmadan yerel tohumların kullanımı özendirilmelidir.
Türkiye’nin plastik atık çöplüne dönüşmesinin önüne geçilmelidir.
Elektrikli taşıtların kullanımı için altyapı çalışmaları hızlandırılmalıdır.
İki astronot 19 saatlik bir yolculuktan sonra ISS’e vardılar. Orada bir ay kalacaklar. Roketten kapsüle, astronot kıyafetine kadar her şeyi Elon Musk’a ait SpaceX isimli özel firma planlayıp yaptı. Sadece roketin ateşlendiği Cape Canaveral üssündeki 39 No’lu rampa NASA’ya aitti... Space Exploration Technologies (SpaceX) firması Elon Musk’a ait. SpaceX, Elon Musk’un PayPal ve Tesla’dan sonra 2012’de kurduğu üçüncü şirket... 1971 Güney Afrika doğumlu ABD ve Kanada vatandaşı Musk, 8 Kasım 2017’de Ankara’ya gelmişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile 1 saat 10 dakika kadar görüşmüştü. Ardından Anıtkabir’i ziyaret etmiş, fotoğrafı da kendi sosyal medya hesabından yayınlamıştı.
NASA, 2014’te yaklaşık 3 milyar dolarlık anlaşma ile astronotların uzay istasyonuna taşıma operasyonunu SpaceX firmasına vermişti. 1958 yılında kurulan Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi’nde yıllardan beri çalışan pek çok Türk var. Bunların isimlerini tek tek yazmak sayfalar alır. Birçoğunu tanıyoruz. Haberler, röportajlar yapılıyor. Hepsi de uzay araştırmalarında görev yapan pırıl pırıl insanlar.
Cumartesi akşamı roketin fırlatışını izlerken bir dostumuz hatırlattı. Onlardan biri de mesela NASA’nın Kaliforniya Eyaleti’ndeki Jet İtiş Laboratuvarı’ndan (JPL) yıllarca görev yaptıktan sonra emekli olan Erdin Erginsoy... Eskişehir Koleji’nde okumuş. Birçok uzay çalışmasında önemli görevler almış. Halen Amerika’da Uzay ve Havacılık firmalarına danışmanlık yapıyormuş. Şimdi eşiyle birlikte Nevada eyaleti Reno şehrinde yaşıyormuş.
Bize bu bilgiyi ‘Kırım Türkleri’ kitabını yazan Talay Giray iletti. Hepsi Eskişehir’in ünlü Maarif Koleji’ni bitirmişler. Okul idaresi Erginsoy’un bu başarısını bir mesajla mezunlarına duyurmuş.
ELON MUSK SELÇUK BAYRAKTAR
Çağımız artık uzay çağı. Elon Musk, Mars’a gidip yerleşmekten söz ediyor. Hayallerinin peşinden koşuyor. Bu yüzden NASA’lı Türklere de büyük görev düşüyor. Yılın belli bir ayında gelip liselerde, üniversitelerde konferanslar verip çocuklara, gençlere uzay merakı aşılamalılar. Rol modeli olmalılar. Bu yolla çocuklarımız, gençlerimiz arasında gelecekte bu alana mutlaka ilgi duyan mutlaka çıkar. Bu yarışa Türkiye de katılır gelecekte... Dileğimiz bu.
Türkiye’yi insansız hava aracı alanında dünyanın üç ülkesi arasına sokan Baykar Makina’nın teknik müdürü
Hem ekimi hem de hasadı müşkülatlıdır. Bu yıl salgının etkisiyle işçi getirilememesi nedeniyle Almanya ve İspanya’da kuşkonmaz çiftçileri zorda kalmış. Çiftçilerin isyanı üzerine az sayıda işçiye izin verilmiş, hasat için öğrenciler, işsizler seferber edilmiş. Zaten pahalı bir sebze. Fiyatları da ona göre artmış. Birkaç yıl önceydi. Mayıs ayında Almanya’da idik. Dostlarla Frankfurt’ta bir restoranda ‘kuşkonmaz çorbası’ içip, üzeri soslu kuşkonmaz yemiştik. Yan masada da bir grup Japon vardı. Sorduk. Sırf kuşkonmaz için Almanya’ya düzenlenen turlarla gelmişler.
Gayet lezzetli olan bu bitkinin ‘sevdalıları’ giderek artıyor. Geçenlerde bir gazeteci büyüğümüzün yakını Osman Dağlı ile tanıştık. Çok merak ettiğimiz bu bitki ile ilgili ayrıntılı bilgi edinme olanağına kavuştuk tesadüfen. Sevdalı olduğumuz kenevirin ekimi ve hasadını yakından görmüştük. Eskişehir-Sarıcakaya başta olmak üzere Muğla Ula ve Antalya Aksu ve Serik’te ekim alanı 40 hektara ulaşmış, Dağlı üretimi ‘sözleşmeli üreticilerle’ yaptıklarını söyledi. Trakya toprakları da ekime müsaitmiş. Taleplere yetişemiyorlarmış. Büyük bir market grubuna veriyorlar ve ihracat yapıyorlarmış. Mineral ve vitaminleri çok zengin, sindirime yardımcı, kalp dostu, velhasıl sağlıklı bu sebze, hem de çok lezzetli. Umarız bu çok değerli kök sebze daha çok yetiştirilip hem Türkiye’de sofralar zenginleşir hem de tarım ürünleri ihracatında önemli pay sahibi olur. Bu arada şunu da hatırlatalım: Bu sebzenin beyaz, yeşil ve ‘violet’ rengi olmak üzere üç çeşidi var. Ama Türkiye’de nedense yeşil renklisi tanınıyor. Avrupa’da ise daha çok beyazı makbul.
ATATÜRK VE KUŞKONMAZ
Kuşkonmazda ismi öne çıkan Osman Dağlı bir şey hatırlattı. “Atatürk’ün Ankara’daki çiftliğine Avrupa’dan kuşkonmaz getirtip diktiğini ve bunları Ankara’daki diplomatik misyona verdiği yemeklerde ikram ettiğini biliyor musunuz?” dedi.
Gelecek yazı: Kuşkonmaz üretimi nasıl yapılıyor ve maliyeti nedir?
GÜNÜN SÖZÜ
“YASSIADA işkence adasıdır, keyif adası olamaz. Yassıada ile ilgili düşüncelerimi mektupla anlatacağım.” Hüsamettin CİNDORUK
ALPER TAŞDELEN GENEL MERKEZE NİYE TAŞ ATTI?
1. Dünya Savaşı’nın ülkeleri saran ateş çemberini ve İnönü’nün Türkiye’yi savaştan uzak tutmak için çırpındığını unutmayalım. 18 milyon nüfusuyla nasıl fakir bir ülke olduğumuzu, Amerika, Sovyetler Birliği, Kore’yi; doğru olanı, dün olan biteni, art niyetten uzak, o zamanın koşulları içinde objektif bir bakışla değerlendirmek...
‘Tahkikat Komisyonu’nun yaptıklarını, CHP’nin kapatılma noktasına geldiğini unutmak mümkün mü? Anayasacı Prof. Dr. Ali Fuat Başgil’in uyarılarını... Öğrenciler, aydınlar ve demokrasiden vazgeçmek istemeyenler neler haykırıyorlardı...
CHP’li eski milletvekili Kemal Anadol, “27 Mayıs bir devrimdir ama o kadar da darbedir. Demokrat Parti’yi devirmiştir. 27 Mayıs’ın yanlışlarını ortaya koymak zorundayız” diyor haklı olarak...
27 Mayıs 1960 darbesini 12 Mart ve 12 Eylül’le eş tutabilirsiniz.
İktidarı komitenin elinden alan “Silahlı Kuvvetler Birliği” büyük baskı yaparak üç idam cezasının infazını sağlamıştır. Yassıada mahkemeleri hukuk tarihimizin yüzkarası olmuştur.
Bu konunun özeti budur!
GÜNÜN SÖZÜ