×
Aynı şekilde;
“Evi halama, teyzeme, dayıma ya da amcama bedelsiz kiraladım” diyebilmeleri de mümkün değil.
“Bu da nereden çıktı?” diyenler, Gelir Vergisi Kanunu’nun 73. maddesini açıp okusunlar.
EMLAK VERGİSİ DEĞERİ ÖNEMLİ
Gelir Vergisi Kanunu’nun “Emsal Kira Bedeli” başlıklı 73. maddesine göre, kiraya verilen
gayrimenkuller için beyanı zorunlu en az kira “emsal kira bedeli”dir.
Başlığı okuyunca “Hem kira geliri nedeniyle vergi beyannamesi ver, hem vergi ödeme hem de üste vergi iadesi al.. Olur mu öyle şey?” demeyin.
Oluyor!..
“Konut kira geliri” elde edenler heyecanlanmasınlar; onlara vergi iadesi yok!
Vergi iadesi “işyeri kira geliri” elde edenler için söz konusu olabiliyor.
VERGİ KESİNTİSİ
Bazı özellikli durumlar (kiracının basit usule tabi mükellef olması, işyerinin bir şirketin aktifinde kayıtlı olması vb. durumlar) dışında, kiracı kirayı öderken brüt kiradan yüzde 20 stopaj (vergi kesintisi) yapıyor. Uygulamada genellikle, işyeri sahibi kiracı ile “net kira tutarı” üzerinden anlaştığı için stopajı (vergi kesintisini) kiracı üstleniyor. Ancak bu durumda da stopajı (hukuken) işyeri sahibi ödemiş gözüktüğü için kira geliri beyannamesinde bu vergileri beyan ediyor. Ardından da hesaplanan vergisinden stopajları “mahsup” ediyor.
Gerçek gider yöntemi, sizin için daha avantajlı ise, götürü gider yöntemini değil gerçek gider yöntemini seçin.
1. EVİ SON 5 YIL İÇİNDE ALANLAR YAŞADI
Kiraya verdiğiniz konutu, son 5 yıl içinde satın aldıysanız ciddi bir avantajınız var.Kira gelirini beyan ederken “Gerçek gider” yöntemini tercih ettiğinizde, evin satın alma bedelinin, yüzde 5’ini kira gelirinizden düşebilirsiniz. 2009’dan önce satın alınan evler için bu avantaj söz konusu değil.
BİR ÖRNEK: Mehmet Bey, 2011 yılında 400 bin liraya aldığı evinden, 2013 yılında 18.000 TL kira tahsil etmiştir.
Mehmet Bey, beyanname verirken “gerçek gider” yöntemini seçerse, evi satın alma bedelinin (400 bin TL’nin)yüzde 5’ini yani 20 bin lirayı, kira gelirinden (18.000 TL’den) düşecek ve hiç vergi ödemeyecek.
- Yüzde 5’lik indirim, bir ev için geçerli:Mehmet Bey, 2011’de biri 300 bin TL’ye, diğeri 400 bin TL ‘ye iki ev almış ve ikisini de konut olarak kiraya vermiş olsaydı; ikisinin de satın alma bedelinin yüzde 5’ini, kira gelirinden indiremeyecekti. Birinin (örneğin 400 bin TL’ye aldığının yüzde 5’ini indirebilecekti.)
1 MART’ın Cumartesi’ye rastlaması nedeniyle, 3 Mart Pazartesi gününden itibaren, yaklaşık 1 milyon 550 bin kişi 2013 yılı kira gelirlerini beyan edecek.
Süre 25 Mart Salı akşamı bitiyor.
Son günlere kalmadan, Mart ayının birinci ve ikinci haftasında beyanda bulunmakta yarar var.
MALİYE BİLİYOR
“Beyan etmesem Maliye nereden bilecek?” demeyin.
Maliye özellikle kira geliri elde edenlerin, nefes alışını bile izliyor.
Bankaya yatırılan konut ve işyeri kiralarını, bir tuşa basarak öğreniyor.
Ev sahibi, cezadan korktuğu için sigorta yaptırmak istiyor ama haftada bir-iki gün temizliğe gelen kadın istemiyor!
Evet.. hepsi değil ama büyük bir kısmı sigortalı olmak istemiyor!..
SİGORTASIZ ÇALIŞMAK İSTİYORLARYazılarımızı okuyup, haftada bir ya da iki gün temizliğe gelen kadını sigorta ettirmek isteyen ev sahipleri, onların “ben sigortalı olmak istemiyorum” diye büyük tepkisiyle karşılaşmışlar!
Bunu görünce, kafaları iyice karışmış.
“Evladım seni sigorta ettirmezsem, her ay 2.142 TL ceza, bir de sigorta primi borcu gelirmiş. Zaman içinde bu 100 bin lirayı bulurmuş. Neden istemiyorsun?” diye soruyorlarmış.
Onlar da;
Ortalığa veya herkesin ulaşabileceği yerlere koymayın. Kaybolursa, çıra gibi yanarsınız.Üç yıla kadar “hapis” ve 73 bin liraya kadar “adli para cezası”. Para cezasını ödemezseniz, ayrıca iki yıla kadar “hapis” cezası var! Bu cezalar, “kırk katır mı kırk satır mı?” cezasından bile ağır! Hem Ticaret Kanunu hem de Vergi Usul Kanunu yönünden, “hapis cezaları” var.
TÜRK TİCARET KANUNU
Yeni Türk Ticaret Kanunu’na göre, ticari defterlerin; mevcut olmaması, hiç bir kayıt içermemesi, ticaret Kanunu’na uygun saklanmaması durumlarında, sorumlular 300 günden az olmamak üzere, 730 güne kadar “adli para cezası” ile cezalandırılırlar (Yeni TTK Md. 562/6). Para cezası da günlük 20 ila 100 lira arasında değişmekte olup, “73 bin liraya kadar” uygulanabilmektedir (Türk Ceza Kanunu, Md. 52). Para cezası ödenmediği durumlarda, 300 günden 730 güne kadar “hapis cezasına” dönüşmektedir. Bu cezanın ertelenmesi veya paraya çevrilmesi de söz konusu değildir (5275 sayılı Kanun Md.106).Aman defterlere dikkat edin, onu gözünüz gibi koruyun.
Defterlerin kaybolması veya başka bir nedenle, inceleme elemanına ibraz edilememesinin cezası da “kırk katır mı kırk satır mı?” dedirtecek cinsten. Hem hapis hem de para cezaları var. Varlığı noter tasdik kayıtları veya diğer şekilde sabit olan defterlerin, vergi incelemesine yetkili kişilere ibraz edilmemesi, “gizleme” sayılıyor. Bunun yaptırımı ise “18 aydan 3 yıla kadar hapis” cezası (VUK. Md.359/a-2). Olay bununla da bitmiyor. Defterlerin, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara herhangi bir nedenle “ibraz edilmemesi”, re’sen takdir yolu ile re’sen vergi tarhını gerektirir (VUK Md.30/4).Takdir olunan matrah farkı üzerinden hesaplanan verginin de “üç katı tutarında” vergi ziyaı cezası kesilir (VUK. Md. 344/2).
KDV VE CEZASI
Defterlerin kaybolması ya da ibraz edilmemesinin, KDV yönünden de yüklü faturası var.KDV’nin indirilebilmesi için, fatura ve benzeri belgelerin “kanuni defterlere kaydedilmesi” gerekir.Defterlerin ibraz edilemediği durumlarda, KDV indirimleri (yani alınan faturalarda yazılı olan KDV tutarı) kabul edilmez ve üç kat vergi ziyaı cezası ile birlikte istenir.
ÇÖZÜM NE?
Çözüm,
İLGİNÇ BULUŞ NE?
Kayseri’de cep telefonu satan bir esnaf, bu yazıdan iki gün sonra aradı:
- Hocam bu olayda, “muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme nedeniyle, 18 aydan 3 yıla kadar” hapis cezası riskinin olduğunu siz yazınca kafamız karıştı. Ayrıca,?telefon kılıfının iade edilmesinde 1.000 lira ödeme riski ve arızalı çıkan telefonun?iadesinde de 10 lira ödenmesi, KDV ve Gelir, Kurumlar Vergisi yönünden “emsal bedeli” kıyaslaması gibi durumlar olabileceği için daha pratik bir yol geliştirdik.
- Çok ilginç.. peki, nedir o pratik yol?
- Bir hediye çeki geliştirdik. İş yerimizde, cep telefonu da dahil değişik ürünler var. Müşteriye hediye çeki satıyoruz. Hediye çekinin bedelini de müşterinin kredi? kartından taksitlendirerek çekiyoruz. Aynı kişi birden fazla hediye çeki de alabiliyor.
- Peki.. daha sonra?
- Hediye çekini birine veriyor. Çeki getiren, peşin parayla alışveriş yapmış gibi, istediği ürünü alabiliyor.
SORU: Gazetelerden okuduğuma göre, gazeteci Savaş Ay, bir vasiyetname ile bütün servetini oğluna bırakmış. Ben de karıma ve kızıma bir kuruş miras bırakmak istemiyorum. Tüm mirasımı oğluma bırakmak için ne yapabilirim?
Dertli Koca - İSTANBUL
YANIT: Bir vasiyetname ile mirasınızın tamamını oğlunuza bırakamazsınız.
Karınızın 2/8 miras hissesini “mahfuz hisse” yani “saklı pay” olarak kimseye bağışlayamaz ya da bırakamazsınız. Kızınızın miras hissesi 3/8’dir. Onun da ancak yarısını bağışlayabilirsiniz. Bu uygulama rahmetli Savaş Ay’ın mirasçıları için de geçerlidir.
Yeni evin 1/4’ü emlak vergisinden muaf
SORU: 2013’te 140 m2’lik yeni bir ev aldım. Başka evim yok. Ücretli çalışıyorum. Emekli ve işsizler gibi bana da “sıfır oranlı” vergi kolaylığı var mı?Oğuz Özcan- ANKARAYANIT: Size de farklı bir avantaj var. Evinizin, emlak vergisi değerinin 1/4’ü,