Sahrap Soysal

Ekmekçi Hitit mutfağı

7 Haziran 2011
Bundan 4 bin yıl önce, yani M.Ö 2000-2500 yılları arasında uygarlıklarını sürdüren Hititler, Anadolu’nun ilk organize medeniyeti olarak da biliniyor.

Kendi çağının en güçlü, en zengin ve ileri medeniyetlerinden biri olarak ünlenen Hititler, Kadeş Antlaşması’nın da tarafı. Tarihin ilk yazılı antlaşması olarak bilinen Kadeş, Hititler ve Mısırlılar arasında imzalanmış.
Eh, bu kadar önemli özelliklere sahip olan bir uygarlığın mutfak kültürünün zengin olması bizi şaşırtmamalı.
Çorum’da katıldığım yemek yarışmasında Hitit mutfağının pek çok yemeğinin, özellikle de ekmeklerinin tadına baktım. Ekşi hamurdan, buğday ve arpadan yapılan ekmekleri oldukça sert.
Yazılı tabletlerin çözümlerinden Hititler’in 180’den fazla ekmek ve unlu mamul yaptıkları anlaşılıyor. Bu ekmeklerin bir kısmı özel tören ekmeği.
Hititler yaşadıkları Orta Anadolu bölgesinin iklim ve toprak yapısında yetişen tüm ürünleri yemeklerinde kullanmışlar. Zaten Hattuşa gibi yerleşim yerlerinde tahıl deposu olarak kullandıkları toprağa gömülü dev küpler de bunun bir kanıtı.
O dönemde bezelye, hardal otu gibi sebzeler kuzu, ciğer, yürek gibi sakatatlar, incir, nar gibi meyveler ve kuyruk yağı çok kullanılıyormuş.
Tıpkı günümüz Türkiye’sinde olduğu gibi, Hititler’de de ekmeğin çok tüketilmesi tesadüf mü acaba?

MENGEN USULÜ KREP DÜRME

Yazının Devamını Oku

Tavuklu zarf böreği

6 Haziran 2011
MALZEME LİSTESİ
* 4 adet hazır yufka
İç malzemesi için;
* 500-600 gr tavuk göğüs eti
* 4 yemek kaşığı sıvıyağ
* 2 adet yeşil çarliston biber
* 2 adet kırmızı uzun biber
* 3 adet orta boy domates
* 6 çay kaşığı kekik
* 2 çay kaşığı tuz, karabiber
Üzeri için;
* 2 adet yumurta sarısı

YAPILIŞI
Tavuk göğüs etlerini tavla zarı formunda küp küp doğrayın. Kırmızı ve yeşil biberin saplarını kesip tohumlarını ayıklayın ve her birini uzunlamasına ikiye bölün. İnce küpler halinde doğrayın. Domatesleri soyup küçük küpler halinde dilimleyin.
Sıvıyağı derin ya da geniş bir tavaya koyup kızdırın. Tavuk etlerini tavaya aktarıp orta ısılı ateşte, tahta kaşıkla sürekli karıştırarak kavurun. Yaklaşık 3-4 dakika kavurduğunuz tavukların üzerine biberleri katıp 1-2 dakika daha karıştırarak kavurun. Tuz, karabiber ve kekiği serpiştirip domatesi katın ve ocaktan alın. (İsterseniz konserve domates kullanabilirsiniz.)
Diğer taraftan, yufkalardan birini tezgahın üzerine serin. Dört kenarını içe doğru katlayıp yufkayı kare şekline getirin. Elde ettiğiniz kare yufkayı dört eşit parçaya bölün. Her birinin ortasına tavuklu karışımdan iki yemek kaşığı kadar koyup, poğaça şeklinde (zarf gibi) katlayın. Diğer yufkaları da aynı şekilde hazırlayın.
Börekleri, katlı kısımları alta gelecek şekilde yağlanmış fırın tepsisine dizin. Üzerine yumurta sarısı sürüp, isterseniz çörekotu, susam serpin.
Börekleri 5 dakika önceden ısıtıp 180 dereceye ve alt-üst konuma ayarladığınız fırında 30 dakika, üzerleri altın sarısı oluncaya kadar pişirip çıkarın. Sıcak sıcak servise sunun.
Yazının Devamını Oku

Sebzeli krep sarması

4 Haziran 2011

Malzemeler· 1 kutu garnitür konservesi
(küp doğranmış havuç, bezelye, patates karışımı)
(1 su bardağı dolusu olmalı)
· 3 yemek kaşığı zeytinyağı
· 1 adet orta boy kuru soğan
· 150 gr çok ince kıyılmış kuzu eti
(orta yağlı kıyma da kullanabilirsiniz)

Yazının Devamını Oku

Hititler’den günümüze Çorum mutfağı

3 Haziran 2011
Ankara’da oturduğumuz zamanlarda Samsun üzerinden Gümüşhane’ye giderken, babamın mutlaka uğradığı leblebiciler şehriydi Çorum benim için.

Birçok şehrin arasında bir kavşak noktasında konumlanmasının dışında Hititler’in yaşadığı topraklar olmasıyla da ayrı bir önemi vardı.
4 bin yıl önce Anadolu’yu ve çevresini etkisi altına alan Hititler’in yaşam biçimleri, yeme-içme şekilleri, arkeolojik kazılarda çıkarılan kap kacakları hep çok ilgimi çekmiştir. Bundan 20-25 yıl önceki ziyaretlerimizde kazılar hâlâ devam ediyordu ve henüz müzeler açılmamıştı.
Çorum’un muhteşem valisi Nurullah Çakır’ın davetiyle geçenlerde çok kalabalık bir gazeteci grubu olarak yola çıktığımızda hepimiz heyecanlıydık. Biz yemekçiler, her tarafından tarih fışkıran Çorum mutfağını Hititler’den başlayarak günümüze kadar inceleme fırsatı bulacaktık.
İçimdeki yemekçi, yine yepyeni lezzetleri keşfetmenin heyecanıyla çoktan yola koyulmuştu. Çorum’un hepimizi şaşırtan beş yıldızlı oteli Anitta’dan içeri girdiğimizde donup kaldık. Hititler’in meşhur güneş tanrıçası, savaş tanrısı, bereket tanrısı, fırtına tanrısı, kral ve kraliçesi bizi karşılamaya gelmişti. Sanki bir zaman tünelinden geçip 4 bin yıl önceye gelmiştik. Neyse ki hemen kendimize geldik ve fotoğraf çekmeye başladık.
Çorum Kız Meslek Lisesi öğrencilerinin aylarca araştırdıktan sonra diktiği bu muhteşem kostümler kız ve erkek öğrencilere giydirilmişti. Hepsi tarih sahnesinden çıkıp gelmiş kadar gerçek ve bir o kadar da büyüleyiciydi. Bir taraftan da akşam yemeğinde ikram edilecek Çorum yemeklerinin hayalini kurmaya başlamıştım...

Çikolatalı poyralı keki

Yumuşamış yağ, rendelenmiş portakal kabuğu ve tozşekeri derin bir kaba koyun. Mikserin orta devriyle iyice çırpın. Elenmiş unu ve vanilyayı yedirerek yavaş yavaş ilave edin. Kabartma tozu, portakal suyu ve kremayı ekleyip tekrar çırpın. Son olarak, yumurtaları kırıp pürüzsüz bir hamur elde edin.

Yazının Devamını Oku

Patatesli gül börek

2 Haziran 2011
Hazır yufkaları üst üste koyup dörde bölün. Böylece 8 üçgen parçanız olacak. Yufka parçalarının üzerine kaşıkla sıvıyağ gezdirin.

Diğer taraftan, patatesleri soyup derin bir kaba rendeleyin. Rendelenmiş patatesi avuçlarınız arasına alıp sıkın. Soğanı yemeklik incecik doğrayıp patatesle karıştırın. Üzerine kıymayı ekleyip tuz ve karabiberi serptikten sonra elinizle iyice yoğurun.
Diğer taraftan, üçgen şeklindeki yufkaların uzun kenarına patatesli kıymalı iç harcından ikişer yemek kaşığı kadar koyun. Yufkaları sarıp rulo yapın ve ruloları kendi etrafında döndürün. (gül böreği veya salyangoz şeklinde börekler elde etmiş olmalısınız.)
Öte yandan, fırın tepsisini 3 çay kaşığı bitkisel margarinle ya da sıvı margarinle iyice yağlayın. Hazırladığınız börekleri aralıklı olarak tepsiye yerleştirin. Börekleri 5 dakika önceden 180 dereceye ve alt üst konuma ayarladığınız fırında üzerleri altın sarısı oluncaya kadar, 40-45 dakika pişirip çıkarın.
İsterseniz sıcakken üzerlerine sarmısaklı yoğurt gezdirip servise sunun.

Malzeme listesi

- 2 adet hazır yufka
- 1 çay bardağı sıvıyağ

Yazının Devamını Oku

Çilekli cheese kek

1 Haziran 2011
Bisküviler, oda sıcaklığında yumuşamış olan yağ ve tarçın mutfak robotuna koyulur.

Un haline gelinceye kadar çekilip derin bir kaba alınır ve yoğrularak yumuşak bir hamur elde edilir.
Diğer taraftan, 25-30 santim çapında kelepçeli bir kalıba (aynı boyutlarda borcam ya da porselen kap da kullanılabilir) alüminyum folyo serilir. Böylece cheese kek kalıptan çok kolay çıkar.
Hazırlanmış olan bisküvi hamuru kalıba bastırılarak yerleştirilir, 5 dakika önceden ısıtılıp 200 dereceye ve alt-üst konuma ayarlanmış fırında 5 dakika kadar pişirilip çıkarılır.
İçinin hazırlanması için, kremşanti ve soğuk süt bir kaba aktarılıp mikserin yüksek devriyle iyice katılaşıncaya kadar, 3-4 dakika çırpılır. Üzerine labne peynir, rendelenmiş limon kabuğu, limon suyu ve tozşeker eklenip 1-2 dakika daha çırpılır.
Toz jöle derin bir kaba aktarılır. Üzerine kaynar su eklenip çatalla hızlıca karıştırılarak jöle eritilir. Hafifçe ılık hale gelmesi beklenip kremşantili karışımın üzerine aktarılır ve kaşıkla karıştırılır.
Hazırlanan muhallebi kıvamındaki karışım, kalıptaki bisküvi hamurunun içine yayılır. Üzeri kaşığın tersiyle düzeltilip buzdolabında en az 2-3 saat kadar bekletilir.
Üzeri için, çilekler dilimlenir. Tart jölesi üzerindeki tarife uygun şekilde hazırlanır. Pasta buzdolabından çıkarılıp çilek dilimleri sertleşmiş olan kremasının üzerine şekil verilerek yerleştirilir.

Yazının Devamını Oku

Sebze meyve cenneti Antalya

31 Mayıs 2011
Arkada yüksek mi yüksek Toros Dağları, önde alabildiğine dümdüz uzanan arazi ve bitiminde deniz...

Doğa, Antalya’ya çok cömert davranmış. Antalya’nın içinde kara, denize dik kayalıklarla, yani falezlerle iniyor. Ama Manavgat, Side ve Belek tarafları kilometrelerce kumsal. Üstelik öyle böyle kumsal da değil; hem upuzun hem de alabildiğine geniş. İnanılmaz büyüklükteki oteller ve tatil köyleri sıralanmış.
Antalya’nın turizm dışında en çok gelir sağladığı sektörse tarım. “Örtü altı tarım” da denen seracılığın yüzde 50’si, Antalya’da yapılıyor.
Portakalın yüzde 25’i, muzun yüzde 26’sı Antalya’da yetişiyor. Özellikle Serik-Aksu tarafı tamamen seracılıkla uğraşıyor. Yılda iki-üç kez ürün alınabiliyor. En çok karpuz, domates, patlıcan, biber ve çilek çıkıyor.
Evlerin önündeyse limon, yenidünya ve avokado ağaçları sıralanmış. Aralara zeytin ağacı serpiştirilmiş.
Seraların önüyle arkası nar ağaçlarıyla donatılmış. Bildiğiniz gibi nar, antioksidan olma özelliğiyle tüm dünyada çok popüler.
Her sebze ve meyvenin yetiştiği ılıman iklimli, sakin ve huzurlu Antal-ya’nın nüfusu da gün geçtikçe artıyor.
İyi ki Antalya’da seracılık var. Uçağa binerken ve uçaktan inerken baktım da seracılığın olduğu arazilerde yapılaşma olmamış.

Yazının Devamını Oku

Türkiye’nin sebze meyve hali Antalya

30 Mayıs 2011
Beyaz Et Kongresi için Antalya’ya giderken uçak camından aşağıya baktım. Uçak bulutların arasından çıkıp aşağı doğru süzülürken, ben genellikle hızla ve heyecanla uçağın camına yapışırım. Çünkü bence bir şehri tanımanın ilk adımı ona şöyle yukarıdan bir göz gezdirmektir.

Ovada mı, vadide mi, dağ eteğinde mi kurulmuş; etrafı ormanlık mı, yoksa tarlalarla mı kuşatılmış gibi sorular sorup kendi kendime tespitler yaparım.
Bu kuşbakışı tespitlerim bana o yörenin beslenme alışkanlıklarıyla ilgili ipucu da verir. Antalya’ya bu kez de kuşbakışı baktım ve bana seraların sayısı artmış gibi geldi.
Havaalanından otele doğru giderken kıpkırmızı narları, traktörlere yüklenen karpuzları adeta bir resmi geçidi seyreder gibi seyrettim. Aksu’dan geçerken köfte-piyaz dükkanlarını saymaya başladım.
Akşam yemeğini otelin açık büfesinde yemeyip Aksu köftesi ve yanında tahinli Antalya piyazı yemek için buralara gelmeyi çoktan kafama koymuştum.

DAMLA ÇİKOLATALI AYÇÖREĞİ

İç harcını hazırlamak için damla çikolataları derin bir kaba koyun. Yıkayıp kuruladıktan sonra saplarını ayıkladığınız kuru üzümleri, tarçın ve tozşekeri karıştırın.
Sütü ilave edip tekrar karıştırın ve malzemelerin sütü çekmesi için en az 20 dakika bekleyin.

Yazının Devamını Oku