×
PKK sorununu çözmek için her iki taraftan temsilciler, geçtiğimiz dönemde İmralı süreci başlamadan, Londra, Dublin ve Belfast’a giderek Kuzey İrlanda barış süreciyle ilgili bizzat bilgi aldılar.
Görüşmelere katılanlardan biri de BDP’li milletvekili Ayla Akat’tı. The Guardian Gazetesi’ne göre Akat, görüştükleri kişilerden birinin İngiltere eski Başbakanı Tony Blair’in özel kalem müdürü olan Jonathan Powell olduğunu söyledi.
Siyasi silahlı sorunların çözümü için ‘Bisiklet teorisini’ öne süren Powell, “Pedalı çevirmeye devam edeceksin, yoksa düşersin” diyor.
*
TAVSİYELER.
İmralı tutanaklarının basına sızması ve ortalığın toz duman olmasının ardından Powell’ın diğer önerilerine bir göz attım. Her ne kadar Kuzey İrlanda modelinin şablon gibi öteki krizler için uygulanamayacağının altını çizse de İngiliz diplomat, başarılı bir müzakere için 10 şart öne sürüyor. London School of Economics online yayınında yer alan önerilerden bazıları şöyle:
“Şiddeti silahlı adamlarla görüşmeden bitiremezsiniz.”
DİKKAT.
Dünyada bir süredir siyasi ve ekonomik dengeleri değiştirebilecek inceden ve derinden bir enerji devrimi yaşanıyor. Geçen hafta, ABD ve AB arasında dünyanın en büyük ticari işbirliği için düğmeye basıldığını yazmıştım. Bu hafta anlatacağım enerji devrimi de en az onun kadar dikkate değer bir gelişme.
Nükleer enerjiyi bile gözden düşüren, jeo-stratejik hesapları alt üst eden devrimin adı kaya gazı, nam-ı diğer şeyl gazı.
Kaya gazında ABD başı çekiyor. Çin ise en az onun kadar hevesli, Avrupa kararsız, Rusya tedirgin. Türkiye ise şanslı ülkeler arasında sayılıyor. Ancak kaya gazı ya da petrolünün şans mı, yoksa şanssızlık mı olduğu tartışma konusu. Size bugün o tartışmayı aktaracağım.
*
YUNAN.
ABD.
Başkan Barack Obama, geçen hafta Kongre’de yaptığı Birliğin Durumu konuşmasında Türkiye’yi de yakından ilgilendirecek çok önemli bir başlangıcın da işaretini verdi.
Bu açıklama hepi topu 15 saniye sürdü. Ancak tarihin en büyük ticaret işbirliği anlamına gelecek bu cümle, Atlas Okyanusu’nun iki yakasında hararetli dalgalanmalara yol açtı.
*
TAFTA.
Mısır’da Selefi bir vaiz, Tahrir Meydanı’na çıkan kadınlara tecavüz etmenin sakıncası olmayacağını söyledi.
Suudi bir din adamı, cinsel tacizden korumak için bebek yaştaki kız çocuklara bile burka giydirilmesini önerdi.
Bunlar son günlerde Arap basınından çıkan tuhaf haberlerden sadece birkaçı.
Bunları niye derlediğime gelince; bugün Mısır’da Hüsnü Mübarek’in devrilmesinin ikinci yıl dönümü. Derdim Ortadoğu’nun devrik despotlarına ağıt yakmak falan değil. Niyetim Arap baharıyla özgürleşirken, cin fikirlerin daha rahat ortaya çıkabildiği o coğrafyada şöyle bir tur atmak.
*
Suriye’ye göre çarşamba gecesi düzenlenen saldırıda bilimsel bir araştırma merkezi hedef alındı. Batı istihbarat kaynakları ise asıl hedefin Hizbullah’a silah sistemi taşıyan konvoy olduğu görüşünde. İsrail, daha önceki sınır ötesi operasyonlarda olduğu gibi bildik rolü oynuyor. “Görmedim, duymadım, bilmiyorum.”Moskova, İran, Irak, Arap Birliği, durumu kınayan açıklamalar geldi. İslam İşbirliği Teşkilatı (İTT) Genel Sekreteri Ekmeleddin İhsanoğlu, “Bu BM üyesi olan bir devletin topraklarına yapılmış bir saldırıdır. Şiddetle kınıyoruz” dedi. BM’den, Güvenlik Konseyi’nden, Batı’dan ciddi bir tepki çıkmadı.
*
ÇAKIL TAŞI. Hem İsrail ile hem de Esad Yönetimi ile arası limoni olan Türk Hükümeti’nin İsrail’e atfedilen bu operasyona ne diyeceği merak ediliyordu ki, yorum Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’ndan geldi. “Niye İsrail uçakları Esed’in sarayının üzerinden uçup ülkesinin onuruyla oynarken bir çakıl taşı bile atmıyor. İsrail ile Esed arasında bir gizli anlaşma mı var?”
Oysa İsrail, Suriye’ye ilk kez saldırmıyordu. 6 Eylül 2007 tarihinde söz konusu devletin askeri jetleri, Suriye’nin kuzeyinde nükleer reaktör olduğunu öne sürdükleri El Kibar tesislerini vurmuştu. Hem de Türk hava sahasını ihlal ederek. Baktım; o zaman ne çakıl taşı atmışız, ne de onur davası yapmışız. Dışişleri bir nota verip bitirmiş işi.
*
PATRIOT. İngilizce kelime anlamı ‘vatansever.’ NATO’nun orta menzilli füze savunma sisteminin de adı aynı zamanda. Şimdi bu elin yurtsever sistemleri ve onları işleten askerleri, Türkiye’nin sınırını olası Suriye füzelerine karşı kalkan olmaya geldi.
Bu hoşnutsuzluğun nedeni ise krizlerle boğuşan Avrupa Birliği’nin sorumluluğunu paylaşıyor olmak. Öyle ki, tartışma, AB’den boşansak mı, yoksa ayrı mı yaşasak kıvamına gelmiş durumda.
İngiltere Başbakanı David Cameron, geçen cuma tam da bu beraberliği sürdürmek için yeni şartlarını açıklayacaktı ki, Cezayir’de İngilizlerin de öldüğü rehine krizi yüzünden Hollanda’da yapacağı tarihi konuşmayı bu haftaya ertelemek zorunda kaldı.
*
CAMERON. O konuşmayı yapsaydı AB’ye ne diyecekti? Konuşma metninden açıklanan bölümlere göre İngiliz lider, AB kurumları ile vatandaşları arasında uçurumun giderek büyümesinden, halkın karar sürecine dâhil edilmemesinden şikâyet edecekti.
Ve şu mesajı verecekti:
Terör örgütü PKK’ya yönelik saldırının hedefinin ‘barış süreci’ olduğu konusunda herkes hemfikir. Nitekim hem hükümet yetkilileri, hem de BDP temsilcileri, açıkça “Hedef görüşmelerdi” diyor.
Ama ikinci cümlelerde iyi polis, kötü polis rolleri bir yana o taraflar arasındaki bildik çatışma tonu yine ağır basmaya başlıyor.
Başbakan Tayyip Erdoğan, bir iç hesaplaşma olabileceğini iddia etti. PKK’nın Avrupa Sorumlusu diye bilinen Zübeyir Aydar, “Karanlık güçler tarafından yapıldı” derken bu güçlerin Türkiye’deki derin devletle bağlantılı olduğunu öne sürdü.
*
*
CHUCK Hagel, Nebraska doğumlu. Baba tarafı Almanya, anne tarafı Polonya ve İrlanda kökenli. Vietnam savaşında piyade tim lideri olarak görev almış, cesaretinden ötürü iki kez ‘Mor Kalp’ nişanıyla ödüllendirilmiş.
1996 ve 2002 yılları itibariyle iki dönem Nebraska’dan ABD Senatörü olan Prof. Chuck Hagel (67), başarılı bir iş hayatının ardından hali hazırda saygın Georgetown Üniversitesi’nde öğretim görevlisi ve Atlantik Konseyi isimli düşünce kuruluşunun başında. Türkiye ve Ortadoğu’yu çok iyi bildiği, Atatürk hayranı olduğu söyleniyor.
Ancak Demokrat Partili Obama’nın ikinci dönem kabinesinde Savunma Bakanı Leon Panetta’nın yerine en güçlü adayının Chuck Hagel olduğu yönünde söylentiler çıkınca bir anda Washington medyasının en çok konuşulan isimlerinden biri oldu.