×
Oysa ülkemiz ciddi başka bir krizle de karşı karşıya. Kuraklık.
İstanbul’da barajların dibi göründü. Kocaeli’ye su sağlayan Yuvacık barajında 15 günlük su ya var ya yok. Trakya’da, Anadolu’da çiftçi bir türlü başlamayan yağışlar nedeniyle endişeli. Yozgat’ta, Denizli’de, Kayseri’de vatandaş yağmur duasına çıkıyor.
Uzmanlar buğday rekoltesinin yüzde 30 oranında düşebileceği hesabını yapıyor. Zincirleme olarak buğday, ekmek, hayvan yemi, temel gıda fiyatlarında artış kaçınılmaz olacaktır.
*
KURAKLIK haberlerini okurken New York Times Gazetesi yazarı Thomas Friedman’ın aylar önce yazdığı bir makale geldi aklıma.
Bir zamanların model ülkesi diye parlatılan Türkiye’nin görüntüsü paramparça olmuş durumda.
***
6 Ocak tarihli Fransız Liberation gazetesinden yolsuzluk skandalıyla ilgili bir yorum.
“Başbakan Erdoğan hiç bu kadar zayıflamamıştı, ancak oyunu bırakmaya niyetli görünmüyor.”7 Ocak tarihli New York Times gazetesinden başka bir yorum: “Türk hükümeti, gece polislerin görev yerini değiştirdi, yargı üzerindeki nüfuzunu arttırmak istiyor, eski bir adalet bakanı bunu darbeye benzetti.”
11 Ocak tarihli Alman Spiegel Online, AKP-Cemaat çekişmesini aktarıyor okuyucusuna.
11 Şubat: Papa 16’ncı Benedikt, 598 yıl sonra emekliliğini açıklayan ilk Katolik lider oldu.
16 Mayıs: Başbakan Tayyip Erdoğan, MİT Müsteşarı Hakan Fidan ve heyetiyle Beyaz Saray’da kabul edildi.
28 Mayıs: Sıra alkol düzenlemesindeydi bu defa. “İki tane ayyaşın yaptığı yasa muteber de dinin emrettiğinin neden reddedilmesi gerekiyor” deyiverdi.
28 Mayıs: Topçu Kışlası’nın yeniden inşa edilmesi projesi çerçevesinde Taksim Gezi Parkı’nın bir duvarı yıkıldı, bazı ağaçlar söküldü. Direnişçilerle polis arasında başlayan eylem, tüm Türkiye’ye yayıldı.
29 Mayıs: Üçüncü Boğaz Köprüsü’nün temeli dualarla atıldı. Köprüye Yavuz Sultan Süleyman Selim adı verilmesi, bu kez Alevi çevreleri kızdırmıştı.
*
6 Haziran: Eski FBI ajanı Edward Snowden’ın sızdırdığı belgeler Amerikan Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA)dünyadaki haberleşme ve internet trafiğini takip ettiğini gösterdi.
Rüşvet, sahtecilik, hile, zimmet gibi yolsuzlukları değerlendiren bir örgüt var dünyada. Adı ‘Uluslararası Şeffaflık Örgütü’.
Kurucularından biri eski bir Dünya Bankası çalışanı olan Peter Eigen (75). Kenya’da doktor olarak çalışırken Dünya Bankası’ndan gelen paraların ihtiyaç sahipleri yerine nasıl ülke yöneticilerinin ceplerine indiğini, çarçur edildiğini görür. Ve erken emekli olduğunda “Şeffaflık Örgütü”nü kurar.
*
İŞTE bu dernek her yıl bir endeks yayınlıyor, ülkeleri yolsuzluk, şeffaflık, hesap verilebilirlik gibi kriterler açısından değerlendiriyor.
Aralık ayı başında yayınlanan rapora göre Türkiye, 177 ülke arasında 53’üncü sırada yer aldı. Bir yıl önceye göre bir basamaklık iyileşme yaşanmıştı. Danimarka’nın başı çektiği sıralamanın sonunda Somali var. Ama hiçbir ülke yolsuzlukla mücadelede pirüpak değil.
Ayrıca bu ay içinde Türkiye’yi yakından ilgilendiren başka acıklı listeler de yayınlandı.
Yolsuzlukların üzerine gitmede başlıca rolü oynaması gereken basın ve basın mensuplarıyla ilgili değerlendirmelerdi bunlar.
Ve Cemaati İslami Genel Sekreter Yardımcısı Abdülkadir Molla’nın perşembe günü idam edilmesi, Bangladeş’ten sonra en çok Türkiye’de ses getirdi.
Öyle ki, önceki gün Türkiye’nin turizmde gözbebeği olan Antalya’nın Gazipaşa Havaalanı’nın açılışının kutlandığı törene bile Abdülkadir Molla damgasını vurdu.
Bangladeşli mevkidaşına infazın engellenmesi için daha önce telefon açan Başbakan Tayyip Erdoğan, “Böyle hak ve adalet nazarı gerektiren meselelerinde hep susanlar, bu defa da sustular” dedi.
Elbette, 21’nci yüzyılda idam kabul edilebilir bir ceza yöntemi değildir. İnfazın Bangladeş’te laik ve İslamcı kutuplaşmayı arttıracağı da muhtemeldir.
*
ŞİMDİ Bangladeş’teki bu kavga, sömürge devleti İngiltere’nin 1947’de Bengal’den çekilmesine kadar geri gidiyor.
O dönemde Pakistan bağımsızlığını ilan edince Bangladeş de Doğu Pakistan adıyla bu ülkeye bağlandı. Ancak aralarında 1500 km genişliğinde bir Hindistan vardı. Ayrıca Batı Pakistan Urduca, Doğu Pakistan Bengalce konuşuyordu.
Sadece Türkiye’de değil. Birçok ülkede araştırma sonuçları memnuniyet yaratmadı.
Şimdi sınavda bir numara çıkan Şanghay’ın eğitimdeki başarısı ve daha 2000’li yılların başında matematik, fen ve okumada liste başı olan Finlandiya’nın niye Asya ülkelerinin gerisine düştüğü konuşuluyor. Tartışma bence ilginç.
*
TÜRKİYE. Uluslarararası Öğrenci Değerlendirme Raporu’nun kısaltılmışı olan PISA sınavı, 3 yılda bir OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü) tarafından gerçekleştiriliyor.
Amacı, katılımcı ülkelerin gelecekteki insan kaynağı düzeyiyle ilgili ortalama bir tablo ortaya koymak.
2012 yılı değerlendirmesine 65 ülkeden 15 yaş civarında 510 binden fazla öğrenci katıldı. Matematik, fen ve okuma konusunda yapılan sınav, Türkiye’de Nisan 2012’de 57 ilden 170 okul ve 4.848 öğrencinin katılımıyla gerçekleşti.
Türkiye, puanlarını artırmasına rağmen, genel listede 44’üncü sırada yer alırken, matematik, fen ve okumada, OECD ortalamalarının çok altında kaldı.
Gönül ister ki, bu önemli buluşma Suriye’de akan kanın durması yönünde atılmış ilk adım olsun. Ancak bölgeden gelen haberler, anlatılanlar çözümün hiç de kolay olmayacağı yönünde.
Bu hafta size çoktan beri ihmal ettiğim Suriye’deki son gelişmeleri özetleyeceğim.
*
HER şeyden önce içsavaş Suriye’yi feci bir şekilde bölmüş durumda. Bu parçalanmışlık özellikle Türkiye sınırında daha da kendini belli ediyor.
Mardin’in Nusaybin İlçesi’nin karşısındaki Kamışlı PKK’ya yakın Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) kontrolünde.
Şanlıurfa’nın Ceylanpınar ilçesinin sınır komşusu Resulayn’da El Nusra ile yoğun çatışmaların ardından PYD, buraya da bayrak çekti. Arada yine çatışmalar çıkıyor.
Kasım ortasında PYD, Kamışlı ve Rojova diye anılan bölgede geçici özerklik ilan etti.
*
Sünni ekseninin iki ülkesi Türkiye ve Mısır, Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’yi deviren 3 Temmuz darbesi sonrasında giderek artan görüş ayrılığı nedeniyle köprüleri attı. İlişkiler büyükelçi düzeyinden maslahatgüzar seviyesine çekildi.
Şii ekseninin merkez üssü İran ise P5+1 diye anılan BM Güvenlik Konseyi Daimi Üyesi 5 ülke ve Almanya’dan oluşan grupla şüphe çeken nükleer programı konusunda geçici anlaşmaya vardı.
*
CENEVRE’de dört gündür yapılan görüşmelerin ardından dün sabaha karşı Twitter’dan duyurulan anlaşma altı aylık bir süreyi kapsıyor.
Açıklanan güven arttırıcı önlemlere göre, İran, uranyum zenginleştirme seviyesini en çok yüzde 5’te tutacak.