YPK yarın toplanacak yatırımlar sorun

Salı günü Yüksek Planlama Kurulu (YPK)nun toplanıp, 2007 yılı bütçe ve program dengelerine son şeklini vermesi bekleniyor. Geçtiğimiz Cuma gecesi ilgili bakanlar toplanarak dengeler için genel mutabakata vardılar . Ancak bazı kalemler var ki buna Başbakan Tayyip Erdoğan’ın karar vermesi gerekecek.

Sorunlu kalemlerin başında yatırımlar geliyor. IMF’nin de isteği üzerine 2007 yılı yatırım harcamalarının 2006’ya kıyasla, nominal bazda bile düşürülmesi isteniyor. Devlet Planlama Teşkilatı(DPT)nın hazırladığı dengelerde bu nedenle revizyon gerekecek. Yani yarın toplanması beklenen YPK’nın en önemli konusu yatırımların kesilmesi olacak.

Yatırımları kısma gereğinin altında yatan neden ise meşhur faiz dışı fazla (FDF) hedefi. Zorunlu harcamalar dışında keseceğiniz tek kalem yatırımlar kalıyor. Bu nedenle de FDF’yi tutturmak için yatırımları kısma gereği doğuyor.

Dolayısıyla bugün toplanacak Bakanlar Kurulu normal siyasi konuları görüşürken, ardından Başbakan Tayyip Erdoğan, yardımcıları, ekonomiden sorumlu bakanlar ve yatırımcı bakanlar biraraya gelip, önümüzdeki yılın dengelerine son şeklini verecekler.

Dolayısıyla bir anlamda Bakanlar Kurulu bu hafta iki kez toplanmış olacak. Bu kez ekonomik konular ağırlıkla gündemde olacak ve seçim öncesi gidişatı da tartışma imkanı doğacak.

YPK toplantılarında konuşulmasını beklediğimiz bir başka önemli konu ise KİT dengesi. Daha doğrusu, özellikle enerji KİT’lerinde arapsaçına dönen durum ve elektrik zamlarının yapılmaması nedeniyle burada doğan açık. Duyduğumuz kadarıyla sadece enerji KİT’lerinde değil, başka KİT’lerde de durum parlak değil ve bu yılki FDF hedefinin tutturulması da, KİT açıkları nedeniyle tehlikeye girmiş durumda.

İşte bu nedenle bu hafta YPK toplantısında veya buna paralel olarak Başbakanla yapılacak toplantılarda, yıllardır bekletilen elektrik zamlarına da artık karar verilmesi gerekecek. Duyumlarımıza göre, asgari yüzde 12 olarak saptanan zam gereği yine tam olarak yerine getirilmeyecek. Yüzde 5 civarında zam kararı alınması beklenirken, geriye kalan zam gereğinin ise önümüzdeki yıla sarkması söz konusu. Yüzde 5’lik elektrik zammının bile enflasyonu yüzde 1 artırması beklenirken, yüzde 12’lik zammın yapılamayacağı söyleniyor.

BÜTÇEDE KALEM OYUNLARINA DİKKAT

2007 Yılı Bütçe Yasa Taslağının, yasa gereği 17 Ekim’de TBMM’ye verilmesi gerekecek. İşte bu nedenle IMF Türkiye Masası, gözden geçirme çalışmalarını da bu döneme denk getirdi. Yani TBMM’ye verilecek bütçe ve program dengeleri IMF’in gözetiminden geçmiş rakamlar olacak. Salı günkü YPK’den sonra Çarşamba günü bu rakamlar IMF’e sunulacak.

Peki, 2007 yılı hem Cumhurbaşkanlığı hem de genel seçimlerin yapılacağı bir yıl, nasıl olacak da Hükümet yatırımları nominal olarak düşürecek ve sıkı bir bütçe yapacak?

Tabi ki seve seve yapmayacak ama zorunlu olarak sıkı bütçe yapmak zorunda kalacak.

Ancak bu zorunluluğa uyma nedeniyle, birtakım kalem oyunlarıyla gerçek rakamların sulandırılması, denge korunuyormuş gibi gösterilmesi de söz konusu olabilir.

Bizce Maliye Bakanlığı geçmişte yaptıklarıyla bu konuda hiç güven vermedi. Ödenekler arası aktarma, ödenekleri bekletme ve türlü türlü kalem oyunları yapıldı. Maliye Bakanlığı bu kalem oyunları ortaya çıkarıldıkça kızdı, bu oyunları ortaya çıkaranları da yıldırmaya çalıştı.

İşte bu nedenle önümüzdeki döneme çok iyi bakılması gerektiğini düşünüyoruz. Bu yılki bütçe için de benzer kalem oyunları bekliyoruz, örneğin ek bütçe gerekirken bunu geçiştirdikleri bile söyleniyor ama gelecek yıl bu kalem oyunları daha da artabilir.

Elektrik zammında görüldüğü gibi, kalem oyunları, fiktif rakam kaydırmaları günü kurtarmaya, göz boyamaya yetse de sonuçta gelip faturanın büyümesine yol açıyor.

Bizce bu "basit uyanıklıklar"a, artık IMF’in de çok daha fazla dikkat etmesi gerekiyor.