IMF ile KİT görüşmeleri zorlu geçecek

Dün CNN Türk’te "Referans Noktası" programına konuk aldığımız Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, yoğun bir hafta olacağını, salı günkü YPK toplantısını iftardan sonra ucu açık olarak devam ettirip, perşembe günkü YPK toplantısını yapmayabileceklerini söyledi.

Bizce YPK ve Bakanlar Kurulu toplantılarıyla da iş bitmeyecek. Çünkü IMF Türkiye Heyeti yarın Ankara’ya gelecek ve oluşturulan dengeler üzerinden yeniden tartışma başlayacak. Bizce IMF ile yapılacak görüşmeler sonrasında özellikle bazı alt kalemlerde değişiklikler yapılacaktır. Yani 17 Ekim’de 2007 Yılı Bütçe Yasa Tasarısı TBMM’ye verilmeden önce IMF’nin de denetimi söz konusu olacaktır.

Hatta bir adım daha öte gidelim; eğer alt kalemlerde TBMM’ye verildikten sonra da bazı sakıncalar görülürse, o zaman Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülürken yapılacak değişiklikler de, yine IMF ile birlikte belirlenecek, daha sonra bu değişiklikler TBMM görüşme sürecinde gerçekleştirilecektir.

IMF’yle yapılacak görüşmelerin özellikle KİT dengesi açısından epeyce zorlu geçmesini bekliyoruz. Dün Abdüllatif Şener, elektrik zammı, enerji KİT’lerinin açıkları, KİT FDF’sinin hedefin altında kalması konusunda, dün bu köşede ilettiğimiz görüşlere yakın şeyler söyledi. Çok açık olmasa da, elektrik zammının yapılacak bu toplantılarda artık belli olması gerektiğini, KİT açıklarının arttığını dolayısıyla FDF için belirlenen rakamlara ulaşılamayabileceğini kaydetti. Bu arada özelleştirme nedeniyle, özellikle de kárlı KİT’lerin özelleştirilmeleri nedeniyle, zorunlu olarak KİT dengesinde değişiklikler olduğunu söyledi.

Her şeyden önce IMF’yle birlikte 2006 yılı rakamlarının revize edilmesi gerekecek. Gerçi internet kanalıyla bazı maddeler üzerinden geçildiğini zannediyoruz ama başta KİT açıkları, sağlık harcamaları, bazı vergi kalemlerindeki düşüşler olmak üzere, revize rakamların yine de tartışılması gerekecek. Tartışılıp revize rakamlara son şekli verilmeli ki 2007 yılı dengeleri bu rakamların üzerine kurulabilsin. İşte bu kapsamda da KİT dengesi büyük önem taşıyor.

BÜTÇE 200-210 MİLYAR YTL

IMF’nin bu kez elektrik zamları konusuna da ağırlıkla girmesi gerekecek. Hükümetteki eğilimin yüzde 12-13 olan zam gereği yerine yüzde 5-6 arasında bir zamla yetinme yönünde olduğunu biliyoruz. Bunun yeterli olması mümkün değil. O nedenle IMF’ye zam gereğinin geriye kalanının ne zaman yapılacağını da, bizce söylenmesi gerekecek.

Elektrik zammı ne zaman yapılacak belli olmalı ki enerji KİT’lerinin, dolayısıyla KİT dengesinin ne olabileceği hesaplansın. Yani bu toplantılardan sadece yapılacak zam değil, geriye kalan zammın ne zaman yapılacağını da çıkarabileceğiz, herhalde.

Bu arada sosyal güvenlik açıklarının, bu açıklar için bütçeden yapılacak transferler konusunda Abdüllatif Şener özellikle rakam vermedi ama yöntem değişikliği nedeniyle, daha öncekilerle kıyaslamanın zor olacağını söyledi.

Bu yöntem değişikliği tartışmasını geçen yıl da yaşamıştık. Zorunlu olarak Maliye bazı kalemleri eski ve yeni yöntemle açıklamak zorunda kalmıştı. Umarız bu kez baştan açıklarlar da, analistlerin, karar alıcıların kafasını iyice karıştırmazlar. Zaten rakamlara olan güven giderek azalıyor, umarız güvensizliğe bir de bu yolla katkı yapmazlar.

Abdüllatif Şener, bütçe büyüklüğünün 200 milyar YTL’nin üzerinde olacağını söyledi. Duyumlarımıza göre 200-210 milyar YTL’lik bir bütçe hazırlanmak zorunda kalınacak. Halbuki şimdiye kadar 185-187 milyar YTL gibi rakamlar telafuz edilmişti. Bütçedeki büyümenin faiz harcamasındaki 10 milyar YTL’ye yakın artıştan kaynaklandığı belirtiliyor. Açığın ise 20 milyar YTL civarında olması bekleniyor.

İç ve dış tehlikeler artarken, bakalım bu bütçe ve program dengeleri bize nereye götürecek?