6.5’lik faiz dışı fazlayı düşürmeye gerek yok

 Sonradan söyleyeceğimizi baştan söyleyelim ki; eğer mali disiplinin sürmesi isteniyorsa yüzde 6.5’lik faiz dışı fazla (FDF) hedefinin düşürülmemesi lazım. İndirim için gösterilen gerekçelerin hiçbir geçerliliği yok. FDF hedefini düşürmek isteyenler eğer bürokratlarsa, olsa olsa mali disiplinin gevşemesini isteyen, hükümete artı harcama imkanı yaratmaya çalışan partili bürokratlardır...

Bazı bürokratlar KİT’lerin satışıyla temettü gelirlerinin azalacağını, bütçedeki FDF’nin aynen korunup, KİT’lerin FDF’sinin düşürülmesi gerektiğini, dolayısıyla 6.5’lik FDF hedefinin de düşürülmesi gerektiğini söylüyorlar. Bu gerekçelerin doğru olmadığını bile bile bunu yapıyorlar.

Telekom, Tüpraş gibi Hazine’ye katkı sağlayan büyük KİT’lerin özelleştirme şartları arasında, bu yıla ait temettü gelirlerinin önümüzdeki yıl Hazine’ye ödeneceğine dair şartlar var. Yani bu gelir getiren KİT’ler 2006’da, yine Hazine bütçesine gelir sağlayacaklar...

Ancak FDF’nin düşürülmesi gerektiğini söyleyen bürokratlar bu gerçeği saklıyorlar. Onun da dışında aslında Maliye, faiz dışı fazlayı otomatik olarak artıracak, kendilerini rahatlatacak bir uygulamanın eşiğinde. Maliye, şimdiye kadar vergi alınmayan tüm Hazine tahvil ve bonolarından yüzde 15 oranında stopaj kesecek, ikinci el işlem gelirlerden de yine stopaj alacak. Bunun karşılığında faizler aynı ölçüde artacak, yani faiz harcamaları da yükselecek. Ancak stopajla vergi geliri artıp, faiz harcaması FDF hesabının dışında tutulacağı için, otomatik olarak FDF rakamlarının gerçekleştirmek çok daha kolay hale gelecek.

Hazine kağıtlarından elde edilecek stopaj gelirini şimdilik bilemiyoruz. Uygulama 2006 yılında başlayacağı için yılbaşından sonra ihraç edilecek Hazine kağıtları yüzde 15’lik stopaja tabi tutulacak. Yani 2006 yılı vergi gelirlerine, 2006 yılında ihraç edilip, yine vadesi 2006 yılında dolacak kağıtların katkısı olacak. Ama ikinci el işlemlerinden elde edilecek gelir de stopaja tabi olacağı için, buradan da epey gelir gelecek. Sadece Hazine kağıtları değil hisse senedinin tümünde de stopaj uygulanacağı için buradan da epeyce artı gelir elde edilecek.

STOPAJ FDF’Yİ YÜKSELTECEK

Hazine’nin borçlanma programı, vadeyi nasıl planladığı, dolayısıyla 2006’de ihraç edilip 2006’de vadesi bitecek bonoların miktarı bilinemediği için, Maliye’nin stopaj gelirlerinden gelecek artışı ne kadar hesapladığını bilmiyoruz. İkinci eli de, tabi ki...

Ancak borsadaki hisse senedi işlemlerinden elde edilecek artı stopaj geliri için, 900 trilyon lira gibi bir tahmin yapılıyor. Bir de hazine kağıtlarının boyutunu düşünsenize...

2006 yılında elde edilecek artı stopaj gelirinin hisse senedi dahil en az 3-4 katrilyon lira olacağını tahmin edenler var. FDF hesabına yapacağı katkıyı görüyor musunuz?..

Bu da bir şey değil, stopaj gelirlerindeki asıl artış ise 2007 yılından itibaren başlayacak. (Tabi, bu uygulamanın tüm piyasayı öldürdüğü görülüp, birkaç ay sonra geri dönülmezse...)

Kısacası, KİT’lerden temettü geliri 2006’da kesilmeyecek ama, kesilse bile bunun kat be kat fazlası stopajdan gelecek. 2007’de temettü azalacak ama stopaj çok daha fazla artacak.

Yani, propaganda ile özelikle bazı bürokratlar FDF hedefinin düşürülmesini zorluyor. Hem de Devlet Bakanı Ali Babacan, ABD’ye gitmeden önce açık açık ‘FDF hedefinin düşürülemeyeceğini’ söylemesine rağmen, bu propagandaya devam ediyorlar.

Peki bunun nedeni ne olabilir?

Ya bu bürokratlar bir bakanın talimatıyla bu işi yapıyor, ya da zaten partili oldukları için Hükümete fazla harcama imkanı sağlayıp, mali disiplini bozmaya çalışıyorlar.

Son tahmin: Tipik ‘başarılı olmak için kalem oynatma’ oyununu o kadar abarttılar ki, FDF hedefini zorlanmadan tutturmak, hatta aşmış görünmek için ekonomik istikrarla oynuyorlar...