Sivrisinekler sanki bu yaz bir başka ısırıyor

Yılın bu ayları, eczanede sivrisinekler tarafından ısırılıp kaşıntı, kızarıklık gibi semptomlarla gelen insanlarla sık karşılaştığım bir dönemdir. Ancak bu yıl vakalar geçmiş yıllara göre biraz farklı. Son dönemde sivrisinekler tarafından ısırıldıktan sonra hastaneye kaldırılan insanlara dair haberler de artmaya başladı. Bakın uzmanlar neler anlatıyor...

Salgına yol açabilir

Prof. Dr. Çağrı Büke (Enf. hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanı)     

* Sivrisinek ısırıkları ve bunlarla bulaşan enfeksiyon hastalıklarının her yıl yaklaşık 1 milyona yakın kişinin ölümüne neden olduğu tahmin edilmektedir. Sıtma, dang humması, Rift Vadisi ateşi, zika virüsü hastalığı ve Batı Nil humması sivrisineklerle bulaşan ve ölümcül seyirli enfeksiyon hastalıklarıdır.

* Son yıllarda sivrisineklerle bulaşan enfeksiyon hastalıklarının artışında en önemli faktörlerin başında iklim değişikliği gelmektedir. Yine iklim değişiklikleri sivrisineklerle bulaşan hastalıkların görülme süresinde uzamaya neden olabilir.

* Güncel bir hastalık olan Batı Nil virüsü enfeksiyonu Avrupa’da 1950’den beri özellikle de temmuz-
eylül ayları arasında görülüyor, Sahra altı Afrika, Kuzey Afrika ve Ortadoğu’dan göç eden enfekte kuşlar aracılığıyla taşınıyor. Sivrisinekler bu enfekte kuşlardan kan emerek aldıkları virüsü ısırdıkları insanlara bulaştırıyor.

* Bu yıl 31 Ağustos’a kadar AB ülkelerinde 442 Batı Nil virüsü enfeksiyonu saptanmış, vakaların 32’si ölmüştür.

* Sivrisinek ısırıkları sonrası; yüksek ateş, baş ağrısı, kas ve eklem ağrısı, halsizlik, yorgunluk, bulantı, kusma, deri döküntüsü, iştahsızlık gibi yakınmalardan bir ya da birkaçının görülmesi sivrisineklerden bir enfeksiyon kapmış olabileceğimize dair uyarıcı semptomlardır. Henüz Batı Nil virüsü enfeksiyonuna karşı geliştirilmiş bir aşı ya da hastalığın tedavisinde kullanılabilecek bir ilaç söz konusu değildir.

* Sivrisineklerle sadece virüs değil, parazitler de bulaşabilir. Zoonotik enfeksiyon hastalıkları olarak adlandırılan ve hayvanlardan insanlara bulaşan enfeksiyonlar bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da yeni salgınlara yol açma kapasitesine sahiptir.

Duyarlılık ölçülüyor

Doç. Dr. Hikmet Tekin Nacaroğlu (Çocuk immünoloji ve alerji hastalıkları uzmanı)

* Sivrisinek tükürüklerini içeren deri testleriyle kişinin sivrisineklere karşı duyarlılığı ölçülebilir.
Ayrıca kan örnekleri alınarak da sivrisinek alerjisine yönelik testler yapılabilir.

* Sivrisinek alerjisi olan kişiler, otluk, çalılık, sulak alanlar gibi sivrisineklerin istila ettiği yerlerden uzak durmalıdır.  Açıkta kalan alanlara sivrisinek koruyucular uygulanmalıdır. Tedavide kaşıntıyı azaltmak için antihistaminik diye adlandırdığımız alerji şurupları kullanılabilir. Şiddetli cilt bulgularında topikal kortikosteroidli kremler 5-7 gün süreyle kullanılabilir. Alerjik şok öyküsü olanlar ‘adrenalin otoenjektörü’ taşımalıdır.

Doktora başvurulmalı

Uzm. Dr. Mehtap Kıdır (Deri ve zührevi hastalıklar uzmanı)

* Sivrisineklerden korunmak için DEET adlı maddeyi içeren sinek kovucular kullanılabilir. DEET maddesinin herhangi bir kanserojen etkisi bulunmamaktadır. Ayrıca lavanta yağı, nane yağı, fesleğen yağı, okaliptüs yağı gibi bitkisel yağların vücuda uygulanması da sineklerin uzak tutulmasını sağlamaktadır.

* Sivrisineğin ısırdığı yerde şiddetli kızarıklık, şişlik ve ağrı varsa, nefes darlığı gibi solunum sıkıntısı hissedilirse bir doktora başvurulması gerekmektedir. Aksi halde sinek ısırığını sabunlu suyla yıkayıp buz uygulamak yeterlidir.