Selin Irmak KAÇMAZ
Sefer LEVENT
Atatürk'e kapılarını açan evler
Mustafa Kemal Atatürk, milli mücadele döneminde ve Kurtuluş Savaşı sonrası toplantılar, geziler, görüşmeler, ziyaretler ve önemli devlet kararlarını almak üzere Anadolu'yu karış karış gezdi. Gezilerinde kaldığı evlerden bazıları müze oldu ve ziyaret edilebiliyor. Bazıları koruma altına alındı. İşte tüm dünyayı kendine hayran bırakan ulu önder Atatürk'ün bir zamanlar ayak bastığı o özel yerler...
Atatürk'ün kaldığı evler denince akla ilk gelen Selanik'te doğduğu ve büyüdüğü ev. Bugün müze olarak ziyaret edilebilen Selanik'teki Atatürk'ün evi, Selanik Başkonsolosluğu'nun da bulunduğu etrafı duvar parmaklıklarla çevrili bir bahçenin ana caddeye bakan köşesi üzerinde yer alıyor.
Afyon Atatürk Karargahı... Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Garp Cephesi Komutanı İsmet İnönü, Genel Kurmay Başkanı Fevzi Çakmak Paşa ve Garp Cephesi Hareket Şube Müdürü Tevfik Bıyıklıoğlu'nun bu tarihi binada kalmışlar ve burayı karargâh olarak kullanmışlardır.
Afyon'da büyük taarruz sabahı... " O sabah Kocatepe'de bulunuyorduk. Taaruz, şafak vakti saat beşte başlamıştı. Mustafa Kemal Paşa, günler ve geceler süren yorgunluğuna rağmen ayakta, vaziyeti adım adım takip ediyor, direktifler veriyordu. Bir ara kumandanlardan ayrıldı. Tek başına, kayalıklar arasında dalgın ve düşünceli dolaşmaya başladı. Zaman zaman sahra dürbünleriyle düşman cephesine bakıyordu... Bir aralık o kayalık tepenin ucuna geldi. Hafifçe eğilmişti. Başparmağı dudaklarının arasındaydı... Hemen objektifimi çevirdim, adeta nefes almayacak kadar bir sessizlik içinde deklanşöre bastım, resmini çektim. Saat 11'di... O gün 7x11 boyunda sekiz on rulo film çektim. Bir kaç tane 10x15 cam... Mustafa Kemal Paşa, bütün gün ağzına bir lokma koymamıştı... Gece ric'ate (geri çekilme) başladılar. 2 Eylül'de Uşak'a girdik. Vakit yoktu. Ahır bozması bir yerde bir kaç film yıkadım. Fotoğraflar birbirinden güzeldi. Hemen dört tane yaptım, ertesi sabah götürdüm. İçeri aldılar. Berberi traş ediyordu. Odada portatif bir masa, bir portatif karyola, iki iskemle vardı. Bir aralık odayı işaret etti: "A be.... Bu bir başkumandan odasına yakışmaz" dedi. Salih (Bozok) odayı halılarla süsleyeceğini söyledi. Zira o gün Trikopis getirilecekti. Gazi, fotoğrafları aldı, baktı. Parmaklarını fotoğrafların üzerinde gezdirdi ve çekti: "Çok güzel, " dedi.
Ankara Alagöz Atatürk Karargahı. Atatürk, Sakarya Savaşı'nda Batı Cephesi Komutanlığı Alagöz Köyünü "Cephe Karargahı" olarak seçmiş, köy halkından Türkoğlu Ali Ağa'ya ait büyük konağa yerleşmiştir. Atatürk, 23 Ağustos 1921'den 13 Eylül 1921 tarihine kadar 22 gün, 22 gece aralıksız devam eden Sakarya Meydan Savaşı'nı bu binadan idare etmiş, bütün planlarını bu binada hazırlamış, tarihi kararlarını burada vermiştir.
Müze Köşk - Ankara. Burası Atatürk'ün en uzun süre ikamet ettiği yerdir. Atatürk'ün Ankara'ya geldiği 27 Aralık 1919 tarihinden 1921 yılına kadar önce Ziraat Okulu'nda, TBMM Başkanlığı'na seçilmesinden sonra da İstasyon'daki taş binada ikamet eden Atatürk, 1921 yılının Haziran ayında Çankaya'daki bağevine yerleşti.
Çanakkale Savaşları'nın başlangıcında, Atatürk 18 Nisan 1915'te Çamyayla köyüne gelerek, bu köy evini Karargah yapmıştı. Atatürk bu evde taarruz planlarını hazırlıyor, buradan cephenin en ön saflarına gidiyordu.
