Kaymos!

Yavuz GÖKMEN

Theodorakis'in ‘‘Kaymos’’ adlı şarkısını, bundan otuz yıla yakın bir süre önce sevgili dostum Metin Altıok'un evinde dinlemiştim.

O zamanlar Metin, ilk eşiyle evliydi ve parmak kadar bir kızları vardı. Kavaklıdere civarında gene parmak kadar bir evde otururlardı.

Metin'le Manisa'da tanışmıştım. Feylesof düşünceli bir adam olan babası, benim yazı yazdığım Manisa Işık Gazetesi'nde linotip operatörüydü.

Yazılarımı kurşun kalıplara dizerken beni bir güzel eleştirdiği de olurdu. O zamanlar daha on sekiz yaşındaydım.

‘‘Altmışbeş seçimlerinde AP tek başına iktidara gelecek’’ diye yazdığım için, CHP'li Işık Gazetesi beni kapının önüne koymuştu.

Metin nişanlısıyla birlikte Manisa'ya gelmişti. Benim gibi şiire meraklıydı. O sıralar henüz şiir yazmıyor, resim yapıyordu.

Sonra birbirimizden ayrılamamıştık. Ankara'da birbirimize gelir giderdik. Ucuz Hitit şarabı içer, müzik dinlerdik.

Şiirler okur, şarkılar söylerdik.

Bir akşam bana ‘‘Şimdi bir plak çalacağım, çok seveceksin’’ demişti.

* * *

Plağı dinlemeye başlar başlamaz büyülenmiştim. Pikaptan tarife sığmaz nağmeler yayılıyor, içime bir gariplik çöküyordu. Bittiğinde bir süre kendime gelememiş; Metin'e:

‘‘Ne demek Kaymos?’’ diye sormuştum. ‘‘Acı’’ cevabını vermişti.

O gece Kaymos'u birkaç kez daha dinleyip öğrendiğimi hatırlıyorum. Ancak sözlerini bilmediğim için söylerken kafamdan Rumca'ya benzeyen laflar atıyordum. Hâlâ da öyle yaparım. Bana Kaymos'u gerçek sözleri ve anlamıyla öğretecek birini arar dururum.

Geçenlerde onu bulur gibi oldum. Polat Renaissance Oteli'nin Marmara Restoranı'nda müzik şöleni veren grubun gitarcı solisti Antonio, Kaymos'la aşina bir gençti.

Rumca şarkılar söylediği için ona Kaymos'u sordum. Hemen mırıldanmaya başladı ama tümünü bilmediğini, arayıp bulacağını söyledi.

Sonra da Kaymos'un ‘‘acı’’ anlamına gelmediğini, çok daha derin anlamları olduğunu ekledi.

Dedi ki: ‘‘Yunanca garip bir dildir. Bazı kelimelerin anlamları tercüme edilemez. Kaymos da öyledir. Onun içinde acı, endişe, umutsuzluk, kayıp ve daha birçok şey vardır.’’

O susunca anladım ki, bana ‘‘Şimdi hangi duygular içindesin?’’ diye soracak olsalar, tek kelime ile cevap vereceğim.

‘‘Kaymos’’ diyeceğim.

* * *

Evet, bir zamanlar utanıyordum, artık eni konu acı çekiyorum.

Bu öyle tarif edilir bir acıya benzemiyor. Kaymos anlamında acı çekiyorum. İçimde umutsuzluk, kayıp, endişe ve ille de, fena halde canımı yakan bir özlem var.

Galiba artık anlıyorum ki, ‘‘Batıyla bütünleşeceğiz’’ diyenler bunu asla istemiyorlar. İstedikleri Baas tipi bir baskı rejimidir.

Bu yüzden bildiklerini okuyor, sonra bizi reddeden Batı'ya kızıyorlar.

Ben tarifsiz acılar çekiyorum; biz tarifsiz acılar çekiyoruz.

Onlar ne utanıyor, ne de acı çekiyorlar.