Bazı konuşmacılar “Kİ ile çevresel boyut, su ve ekoloji boğazın doğal akış dengesi bozulacaktır” derken, projenin toplumsal boyutunun göz ardı edildiği vurgulandı.
Özetlere devam ediyoruz:
◼ Projenin toplumsal boyutu göz ardı edilmiştir. Tarımsal istihdamın yok olmasına neden olacaktır. Sosyo-ekonomik yapıyı dönüştürerek bölge halkının göç etmesine neden olabilir. İnsanların başta işsizlik olmak üzere gelecek kaygısı bulunmaktadır. Var olan kent yoksulluğu daha da artacaktır
◼ “Kİ projesinin Montrö Sözleşmesi ile alakası yoktur” denemez. Boğaz geçiş ücreti kanaldan daha uygunken, kanal tercih edilir mi?
◼ Projenin yapım gerekçesi net olarak açıklanamamaktadır. Kİ bir proje değildir çünkü bir sorunu çözmemektedir. Dünyanın hiçbir yerinde boğaza alternatif bir kanal yapılmamıştır.
◼ Olası bir depremde kanal bölgesinde sıvılaşma riski yüksektir. İstanbul’un mevcut risklerini arttıracaktır. Ön çalışma aşamasında katılımcı bir süreç izlenmemiştir.
◼ Kırsal alanlar yok olacak, kentsel ısı adaları artacak ve kentin en önemli termodinamikleri, basınç farklılıkları, rüzgârları gibi özellikleri etkilenecektir. Bölgedeki mikro klimaya ve küresel ölçekte iklime etki edecektir. ÇED mevcut durum tespit raporudur, çevresel etki değerlendirmesi yapılmamıştır. Kİ hiçbir ekolojik duyarlılık taşımamaktadır.
◼ Denizlerin tuzluluk oranlarındaki farklılıklarından dolayı flora ve fauna olumsuz etkilenecektir. Sadece birkaç ilçe değil bütün coğrafya etkilenecektir. İstanbul nüfusu daha da artacak, kanalizasyon atıkları öngörülemeyecek boyutta olabilecektir.
“İstanbul ile ilgili hiçbir master planda yer almayan Kanal İstanbul ile ilgili süreç şeffaf değil. Tartışılabilmeli. Klasik ÇED yaklaşımı yetersiz! Dolaylı/kümülatif etkileriyle (örneğin Yenişehir) birlikte değerlendirilmeli.”
Bir öğretim üyesinin “Projede döngü yönetimi yoktur, bu nedenle teklif niteliğindedir” demesi ilginç karşılandı.
Notlarımıza devam ediyoruz...
SEKİZ KÖPRÜ
Bir köprü maliyeti 3.5 milyar dolarken, proje kapsamında 8 köprü öngörülmektedir.
2009 tarihli ÇED İstanbul’un kuzeyini korumaktadır ancak kanal ile kuzeye yerleşilecektir.
Bütüncül olarak irdelenmiş bir proje değildir. Hem deniz hem de kara ulaşımında yüksek maliyetler getirecektir.
Öncelikli korunması gereken 100 ormandan biri etkilenecektir.
“Cumhurbaşkanı, Başbakanlığı döneminde ‘çılgın proje’ olarak ortaya attığı Kanal İstanbul ya da –doğru Türkçe isim tamlamasıyla– İstanbul Kanalı projesi, henüz kendisinin kişisel projesi niteliğindedir. ‘Milli’ olarak nitelenebilmesi için millete mal olması, milletçe benimsenmesi gerekir. Oysa bu konuda toplumsal bir istem yoktur. Tersine, bir toplumsal direniş vardır. Kamuoyu yoklaması için düşüncesi sorulan yurttaşların çok büyük çoğunluğu, böyle bir kanalın gereksiz olduğu görüşünde birleşmektedir. Ama Cumhurbaşkanı, projeyi uygulamakta kararlı görünmektedir.
Kuzey Akımı ve Türk Akımı gibi diğer yeni boru hatlarının devreye girmesiyle İstanbul Boğazı’ndan geçen tankerlerin sayısı azalacak; böylece İstanbul Kanalı için başlıca gerekçe olarak gösterilen deniz trafiğinin yoğunluğu da büyük ölçüde azalacaktır.
Özetle şunu diyorum: Bu kanalı açarak Montreux (Montrö) Boğazlar Sözleşmesi’nin tartışmaya açılmasına meydan vermemek gerekir. İstanbul ve Çanakkale boğazlarının 84 yıldan beri uygulanagelen hukuki rejimini korumakta yarar vardır.”
Siyasi ve hukuk öğretimi yaşamında ‘titiz’ bir bilim adamı olan Prof. Türk’ün Boğazlar ve Kanal İstanbul ile ilgili en az 10 yazısını dikkatle okumak gerekiyor.
ATATÜRK VE DİN ÜZERİNE...
ATATÜRK dini değil; kimi çevrelerin din bildiklerini, halka din diye yutturdukları şeyi sevmedi.
Kısacası ne yaptıysa dini cehaletin, riyakârlığın, taassubun, din yoluyla halkı tahakküm altına alanların, sömürenlerin, soyanların elinden kurtarmak için yaptı. Çünkü dinin değil; din diye yutturulan şeyin düşmanıydı. Bu da din düşmanlığı değil, din dostluğunun ta kendisiydi. Salim KOÇAK
YEMEK
“Finike Meyve Üreticileri Tarımsal Birliği üyeleri, Finike-Demre-Kaş ilçelerinin birbirine bağlanması amacıyla yeni bir duble yol projesinin hazırlığını öğrenmişler... Mevcut durumda yapımı 2018 yılında tamamlanmış Kumluca girişinden Finike çıkışına kadar duble bir yol bulunuyor. Fakat planda Finike ilçe sınırları içerisinde mevcut olan bu yoldan farklı bir duble yol ile Finike-Demre arasındaki açılacak tünele bağlantı planlanıyor. Projenin bu kısmında planlanan yeni duble yol Finike ovasının tam ortasından geçiyor. Bağlantı yolu bu şekilde yapıldığı takdirde, (krokide görüldüğü gibi) tamamı verimli ve dikili narenciye bahçeleri geri dönülemez bir şekilde kaybolacak. Finike’de üç kuşaktır tarımı yapılan lezzetiyle tüm Türkiye’de meşhur olan ve ‘coğrafi işaret’ ile tescillenen ‘Finike portakalı’ ilçenin önemli geçim kaynaklarından birisi...
Finike ovası üç tarafı dağlarla çevrili, güney cephesi deniz, alüvyon toprak yapısında ve ideal Ph seviyesindeki su kaynaklarıyla çok verimli bir tarım alanı olduğunu da vurgulamak gerekiyor. Bölgede dünyanın en lezzetli ve sulu portakalları yetişiyor. Mükemmel mikro klima sayesinde portakallar rayihalı, minimum posalı ve üstün lezzette oluyor.
Ama... Otoyol, Finike’deki portakal bahçelerinden ortasından geçecek ve yaklaşık 800 dönüm portakal bahçesi istimlak edilerek ortalama 17 bin adet portakal ağacının sökülmesine sebebiyet verecektir. Ayrıca otoyol çevre düzenlemeleriyle birlikte toplamda 3 bin dönüm portakal bahçesi ve on binlerce ağaç yok olacaktır.
“Evet, bizler yeni yola karşıyız. Ancak yeni yol yapımı gerçekten gerekliyse burada D noktasında itibaren başlayarak yeşil hatta E noktasına bağlanmalıdır. Böylelikle sökülmesi gereken portakal ağacı sayısı en aza indirilebilir.
Cumhurbaşkanlığımızın, Tarım Bakanlığımızın, Ulaştırma Bakanlığımızın soruna ‘çözüm’ getirmesini istiyor, gelecek kuşaklarımızın da Finike portakalını tatmalarını diliyoruz.”
Karayolcuların bu insanları bu kadar üzmeye hakkı olmamalıdır.
Ne yazık ki ‘oyun’ kaçakçılık işlemiyle gerçekleştiriliyor.
Konteynerlerin gümrük muhafaza memurları gözetiminde tarım il müdürlüğü zirai karantina memurları tarafından sadece arka kısımlarından alınan numune peyzaj bitkilerinin analizi yapılarak yurda girişine izin veriliyor. Sonra mango meyve fidelerinin girişi başlıyor!
Kaçak giriş yapılan mango meyve fidanlarının tanesi 250 TL’ye kaçak yollarla Antalya, Manavgat, Alanya, Gazipaşa, Anamur, Erdemli ve Mersin’de satılıyor. Bu fidanları getirenlerin bazı peyzaj ithalatı yapan işinsanları olduğu belirtiliyor.
Bunun ciddi rakamlara ulaştığı öne sürülüyor. Konteynerler tamamen boşaltıldıktan sonra ithaline izin verilen, beyana tabi bitkilerin kaydı ve analizleri neden yapılmıyor?
Kaçak fidanların Hindistan, Pakistan, Mısır ve Afrika ülkelerinden sokulduğunu biliyor musunuz?
Bu bitki ve fidelerin ülkemizin bitki popülasyonuna ne tür zararlar verdiği hiç düşünülmüyor mu? Bu fide ve fidanlarda ‘unlu bit’ ve ‘nematot’ hastalığı tespit edilmiş midir? Yoksa ‘gözden’ mi kaçırılmıştır?
‘Zirai karantina’ya neden özen gösterilmiyor?
CHP Edirne Milletvekili Doç. Dr.
Trakya bölgesindeki yeraltı su kaynakları neredeyse 300 metreye kadar düştü. TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Başkanı Dr. Ali Uğurlu vahim tabloyu gözler önüne seriyor. Melen Barajı gövdesinde derin çatlaklar oluşması ve Kanal İstanbul projesi ile ortaya çıkacak yeni ‘susuzluk tehditleri’, üzerinde derin derin düşünülmesi gereken gerçekler olarak karşımıza çıkıyor.
İBB suda indirime giderken, “Suyu İstanbul’a biz getirmeseydik bu gerçekleşmezdi” diyen AKP halihazırda 17 yıl içerisinde İstanbul’un kullandığı suyun yaklaşık üçte birini temin etmekle övünürken, kurak geçen bir yılın ardından İstanbul’u kaderi ile baş başa bırakmış, bu da yetmezmiş gibi Kanal İstanbul projesi ile de ileriki yıllarda susuzluğa mahkûm etmiştir.
2000’de ihale edilen Büyük Melen Projesi yıllar önce bitirilmesi gerekirken hâlâ tamamlanamadı. Bugün İstanbul’un günlük ortalama su tüketimi yaklaşık 3 milyon metreküptür. Bu suyun 734 bin metreküpü Melen projesinin 1. aşamasından temin ediliyor. 397 bin metreküpü ise Yeşilçay sistemi üzerinden veriliyor. Yaklaşık 2 milyon metreküp su ise İstanbul’un eski su kaynaklarından temin ediliyor.
Bugün itibari ile İstanbul’un mevcut su kaynaklarının doluluk oranı yüzde 38’lere düşmüş durumda.
2004’te ihale edilmesi gereken Melen Barajı’nın ihalesi 2012 yılında 8 yıl gecikmeli yapıldı. Baraj bitmiş olmasına rağmen gövdesindeki derin çatlaklar nedeniyle su tutması imkânsız hale geldi.
AKP’nin deyişiyle 2071, gerçekte ise 2040’e kadar İstanbul’un su problemini çözmesi gereken Büyük Melen İçme Suyu Projesi’nin başarısızlığa uğraması nedeniyle kurak geçen her mevsim sonrası İstanbul her an ciddi bir su sorunu ile karşı karşıya kalacak. Hızla artan nüfus ve şehirleşmenin etkisiyle günlük su ihtiyacı sürekli artan İstanbul, su tutacağı belli olmayan Melen Barajı nedeniyle bundan böyle büyük bir susuzluk tehlikesi altındadır. Kurak geçen her mevsim, artan kentleşme ve nüfus, İstanbul için su açısından artık büyük bir tehdittir.
Yarın: Terkos yok olacak mı?
ÖRNEK BİR LİDER: NAZARBAYEV
Milyonlarca dar ve sabit gelirli, Türkiye İstatistik Kurumu’nun aralık ayına ilişkin açıklayacağı enflasyon rakamını bekliyor. Temmuzdan kasım ayına dek beş aylık süreçte Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) yüzde 5.71 olarak gerçekleşmişti.
Aralık enflasyonu sıfır bile çıksa işçi, esnaf ve çiftçi emeklilerinin aylıklarında yüzde 5.71 artış olacak. Önceden bağıtlanan toplu iş sözleşmesi uyarınca 1 Ocak’tan itibaren geçerli olmak üzere yüzde 4 zam alan kamu çalışanları ile emeklilerine ne kadar enflasyon farkı ödeneceği de TÜİK’in açıklayacağı rakam ile kesinleşecek.
Beklentiler aralık enflasyonunun eksi çıkmaması yönünde... 6 aylık enflasyonun yüzde 6.50 olması öngörülüyor. Gerçekleşirse işçi ve Bağ-Kur emekli aylıklarında bu oranda artış olacak, memur ile memur emeklilerine yüzde 2.50 oranında enflasyon farkı verilecek.
Eğer enflasyon eksi açıklanırsa memur ile emeklinin alacağı zam oranı daha düşük kalacak.
Emekli, 2008 yılından bu yana uygulanan zam sisteminden ötürü hep mağdur oluyor. Aylıklara bir önceki 6 ayda gerçekleşen enflasyon oranında yapılan artıştan dolayı giderek yoksullaşıyor, hayat pahalılığı ile mücadele edemiyor. Seyyanen zam sistemine yeniden geçilmesini istiyor.
İMAR BARIŞINDA YASA SUİİSTİMAL EDİLDİ
CHP Ankara Milletvekili Murat Emir Meclis’te yaptığı konuşmada imar barışından devletin kasasına toplam 23 milyar 974 milyon 946 bin TL girmesine dikkat çekti ve “Türkiye’de 20 milyon civarında yapı olduğu göz önüne alındığında ‘imar barışı’ için toplam 3 milyon 600 bin yapı için başvuru yapılmış olması olağanüstü bir rakamdır” dedi.
İmar barışının amacından saptırıldığını vurgulayan
2020’de sade yaşama geçmeyi deneyin derim. Abartılı mobilyalar, onlarca ayakkabı, onlarca elbise ile huzurlu bir hayat sürdüremezsiniz. Aldığınız her gereksiz eşya dünyanın hammadde kaynaklarının biraz daha tükenmesi demektir.
80-100 sene önce Anadolu’daki insanlar günlük yaşamlarında 20-30 eşyaya sahiptiler. 1980’lerden sonra ipin ucunu iyice kaçırdık. Gördüğümüz her şeyi satın alıp evlere yığmaya başladık. Her sene kaban değiştirdik. Sıklıkla mobilya yeniledik.
Dünyanın en zengin insanları 20 yıllık otomobil kullanırken, 15 yıllık palto giyerken bizler iyice hedonist olduk. Sonuçta geldiğimiz yer 460 milyar dolar kadar dış borç, 300 milyar dolar kadar iç borç (finans kurumlarına olan kredi borcumuz). Ali ÖZDEMİR
GÜNÜN SÖZÜ
“TÜRKİYE’de kendilerini çağdaş dünyanın parçası sanan sözde aydınları ve okumuşları da dahil, bir kültürel şok tedavisine gereksinimi var. Biz modern sanayinin müşterisiyiz ama düşünce yapımız Ortaçağ’dan öteye geçmiş değil.”
Prof. Dr. Doğan KUBAN
‘KANAL İSTANBUL’ İÇİN YASA GEREKMİYOR MU?
Türkiye