ARAMA 2.0 yükleniyor...

İnternet büyük bir değişime hazırlanıyor. Geçmişte Web 2.0’nun sabit internet sitelerini bugün kullandığımız dinamik arayüzlere dönüştürerek sosyal medyanın önünü açması kadar köklü bir değişim. En yaygın internet fonksiyonu olan ‘arama’ bir üst seviyeye taşınmaya hazırlanıyor: AI Agents. Jenerik markaların ürünün ismi haline dönüşmesi gibi teknoloji dünyasında da markalar yükleme dönüşebiliyor, ‘Google’lamak’ örneğin... Uzun yıllar bilgi arama ihtiyacı belirince ilk aklımıza gelen Google’lamak oluyordu. Yeni adı ‘AI’lamak’ olur mu bilemiyorum çünkü AI giderek yaşamın her açısından başka bir kavramı ifade etmeye başlayacak. Fakat AI Agents şeklinde anılan yapay zekâ ajanları bilgiye ulaşma alışkanlığımızı kökten değiştirecek. Yapay zekâ ajanlarını ‘dijital aracılarımız olarak otonom uygulamalar’ şeklinde tanımlayan Sandy Carter, Forbes’a yazdığı makalede bu değişimin sadece teknolojik bir ilerleme değil, online yani çevrimiçi içeriklerle nasıl etkileşime girdiğimizi, nasıl tükettiğimizi ve keşfettiğimizi yeniden düşünmeyi gerektiren bir devrim ol-
duğunu savunuyor.

MSN’in ilk 10 girişimcileri arasında gösterilen Unstoppable Domains COO’su Sandy Carter’ın tespitine hem katılıyor hem de sunduğu ayrıntılardan etkileniyorum. ChatGPT ilk çıktığı günlerde, gelecekte bir gün arama alışkanlığının yerini alabilme potansiyelinden bahsetmiştim. Gelecek beklediğimden çabuk geldi. Şaşırtıcı olansa Carter’ın internet siteleriyle ilgili öngörüleri. Fakat önce AI ajanlarının (aracı demek daha doğru, ajan dile kolay) çalışma mantığını düşünmekte fayda var. Tahayyül ediyorum... Google’a bilgiyi sorduğumuzda bize linkler sunuyor. ChatGPT ise bir hikâye anlatıyor. AI ajanlarının, bu ikisinin arasında bir yerde durması lazım. İnternet sitelerinden çektiği bilgiyi basit ve etkili biçimde süzerek; görselleri, videoları ve bağlantılarıyla kullanışlı şekilde konumlandıran bir arayüz düşünün. Arka planında yapay zekâ sorduğunuz soruyla en alakalı bilgileri farklı sitelerden süzerek birleşik bir kontent (içerik) haline getirebilir ve kaliteli bir arayüzle buluşturabilir. Geleceğin bilgiye ulaşma alışkanlığının böyle bir forma bürünmesi çok mümkün...

Peki, internet sitelerinin akıbeti nasıl olacak? “Gelecek 24 ay içinde AI ajanları interneti karıştırarak aradığımız bilgiyi bulacak ve hatta görevler bile yerine getirebilecek. İnsanların internet sitelerine ihtiyacı kalmayacak” diyen Silikon Vadisi’nin tanınmış yatırımcılarından Jeremiah Owyang’ın sözlerini alıntılayan Carter’a göreyse internet siteleri var olmaya devam edecek. Ancak yapay zekâyı kucaklayan yeni donanımları olacak. Kendi adıma insanların internet sitesi ihtiyaçlarının devam edeceğini düşünüyorum, çünkü iyi bir tasarım her zaman hikâyenin anlatımına katkıda bulunur. Aksi halde kitabevleri renksiz, tektip kitaplarla ve dergilerle dolu olurdu. Teknoloji start-up’larının öte yandan bazı internet sitelerinin yalnızca içerik ve kaynak oluşturmaktan ileri gidemeyeceği bir gerçek. Diğer yanda yapay zekânın internet sitesi tasarlamada giderek iyileştiği gerçeği var. Sanırım bir noktada yapay zekânın içinde kendimiz çalıp kendimiz oynayacağız. Tam burası, insan dokunuşunun, rehberliğinin ve insan gözünün, kulağının önem kazanmaya başladığı yer. Eminim internette bir resme bakıp “Bu gerçek mi, AI mı” diye sorduğunuz oluyordur. AI olduğunu görünce soğuyoruz hani bazen...
Bu iyi bir şey; insan dokunuşunun ve yaratımının kıymetini koruyor.

Yaşasın yeni Google’lama!

“Google’lama öldü! Yaşasın yeni Google’lama!” Bu sözler Dmitry Shapiro’ya ait. Shapiro, Google’ın geçmişteki önemli isimlerinden, üç şirketiyle 140 milyon dolar toplamış, deneyimli bir girişimci ve duayen. Bugün Mindstuido.ai’ın CEO’su olan Shapiro “Google’lamanın kesinlikle sayılı günleri kaldı, her geçen gün daha fazla insan GPT ve diğer modellerle sorularına yanıt arıyor, buna ‘Yeni Google’lama diyoruz’ sözlerinin yanı sıra “Google halen domine bir güç, dünyanın bilgisini organize ediyor ve mevcut olanın en kapsamlı ve eşzamanlı bilgisini içermeye devam ediyor” diyerek hakkını veriyor.

Kıyaslama ve birleştirme yapıyor

Perplexity AI, farklı yapay zekâ platformlarından bilgileri sunarak kıyaslama ve birleştirme imkânı vermesiyle ‘Arama 2.0’ istikametindeki girişimlerden biri. Kullanışlı bir arayüzü olan Perplexity AI bilgiyi derlenmiş haliyle sunarken Google kutuları gibi kaynak bağlantılarına da sayfanın üstünde yer veriyor. Görselleri yan tarafta göstererek AI Agent arayüzünün ilk örneklerinden birini canlandırıyor. Perplexity, seçimlerde GPT ve Gemini’ın politikaya karışmamayı tercih ettiği ortamda çok işe yaramış ve öne çıkmıştı. Hint kökenli Aravind Srinivas ve üç kişilik uluslararası bir takımın kurduğu Kaliforniya start-up’ı, adından çok söz ettireceğe benziyor.