İlgiye değil adrese göre eğitim

Sınavla öğrenci alan mesleki ve teknik liseler ve sınavsız adrese dayalı olarak öğrenci alan mesleki ve teknik liseler var. Sınava girdiniz ancak istediğiniz meslek sınav sisteminde değil ve adrese dayalı olarak da yakınlarda o bölüm yok ne olacak o halde? Başka bir meslek seçeceksiniz. Bu da ilgiye göre değil adrese göre eğitimi gündeme getiriyor ki bundan bir an önce dönülmeli.
Örneğin, çocuk Harmancık’ta oturuyor ve sınavla alınmayan bir bölüme merak sarmış. Adalet, seramik, eğlence hizmetleri, güzellik ve saç bakım hizmetleri vs. diyelim. Ne yapacak bu durumda? Sanırım istemediği bir eğitimle lise hayatını tamamlayacak.
*
Bizim dönemimizde tüm meslek liseleri sınavla öğrenci alırdı. Siz de yeteneğinize ya da merakınıza göre bir bölüm seçer ve aldığınız puana göre sıralamadaki bir okula kaydınızı yaptırırdınız. Ben Haydarpaşa Teknik Lisesi mezunuyum. Kendimden örnek vereyim. İlk olarak Alibeyköy Endüstri Meslek Lisesi Elektronik Bölümü’nü kazanmıştım. O zaman birinci yılın sonunda puan ortalaması iyi olanlar teknik liseye geçiş yapar ve bir yıl daha fazla okurdu lisede. Ben de birinci sınıfın sonunda elde ettiğim puan ortalamasıyla, Haydarpaşa Teknik Lisesi Elektronik Bölümü’ne kaydımı yaptırdım. Her gün köprü geçtim ama istediğim bir okulda okuma şansını elde ettiğim. Tüm zorluklarını bilerek. Bugün aynısını yapma şansı tanıyor muyuz gençlere? Çok zor. Adres oyunlarıyla bir yere kadar belki.

SANAYİNİN İHTİYACI

Ayrıca mesleki liselerde okuyan öğrenci sayısı ile gerçek hayattaki çalışan sayısı da uyumlu değil. Bunu ifade eden de Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü. Burada yer alan rakamlara göre Bursa’da 150 bin öğrencinin yüzde 39’u mesleki okullarda eğitim görüyor. Ve bunlarda da, elektrik-elektronik, makine, bilişim, yiyecek-içecek, metal ve motorlu araçlar en çok tercih edilen bölümler. Ancak, Bursa’daki sanayi ağırlığı biraz farklı. Motorlu araçlar istihdam açısından ilk sırayı alırken, onu tekstil ve mobilya takip ediyor. Yani hayatın pratiği ile teorik alandaki eğitim çakışmıyor.
*
Son zamanlarda Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un mesleki eğitim alanında çabaları var. Ancak buna öğrencilerin (elbette aileler ve uzmanlar desteğiyle) bölüm tercihini özgürce yapabilmesi de eklenmeli.
Düşünün ki seramik okumak isterken, metal bölümünü bitiren bir öğrenci, bir AVM’de güvenlikçi olmayı tercih edebilir. Burada hem çocuklara tercih şansı tanımış, hem de yaşanan personel sorununa çözüm bulmuş oluruz. Tabi liseliler için uzaktan gelenlere yurt sorunu da çözmek şartıyla.
Neydi o slogan; “Meslek lisesi memleket meselesi”. Memleket meselesiyle birlikte, bir ömrün sürdürüleceği mesleğini seçme meselesi aynı zamanda. Yani hem toplumsal, hem bireysel yönü var. O nedenle bu konuya daha fazla ağırlık verilmesini diliyorum.
Kalın sağlıcakla.