×
Benim en çok ilgimi çeken, Sound Ports’taki “Müziğimi dinleyiciye nasıl ulaştırırım?” paneli oldu.
Özellikle sosyal medya hesapları üzerinden beni ve birçok müzik yazarını sıkıştırmaya doyamayanlar, bu panelde yine yoktular. Ama olsun, özelden sormayın diye buraya yazayım dedim...
Moderatörlüğünü Bir Baba Indie’den Cihad Satıroğlu ve Tuğçe Yapıcı’nın üstlendiği panelde; şarkıcı Can Kazaz, Pozitif’ten Elif Cemal, Sony Music Türkiye’den Ali Çetinkaya, Roscoe’dan Yaren Avcı ve Zu PR’dan Uğur Yüksel vardı.
Yaklaşık 1.5 saat süren panelden edinmeniz gereken bilgileri kısaca derledim:
* Müzisyen için tam bağımsızlık da, bir şirkete bağlı olarak bağımsız kalmak da mümkün. Önemli olan, müziğiniz üzerindeki kararlarda söz sahibi olmanız.
* Plak şirketleriyle anlaşma yaparak geleneksel yöntemler izleyebileceğiniz gibi, şarkılarınızı “do it yourself” (kendin yap) tekniğiyle SoundCloud gibi platformlar üzerinden paylaşarak dinleyiciye ulaşmanız mümkün.
Sound Ports
Etkinlik, üçüncü yılında Kadıköy’e yayılıyor. 8-9-10 Kasım’da
düzenlenecek Sound Ports’ta konserlerin yanı sıra “Yaratıcı Buluşmalar” bölümü de olacak. Buluşmalar, 9 Kasım Cumartesi günü Moda Sahnesi’nde, 10 Kasım Pazar günü Arkaoda’da konumlanıyor.
Cumartesi günü Murat Meriç’in moderatörlüğünde bir söyleşi düzenlenecek. Murat Ertel (BaBa ZuLa), Taner Öngür (Moğollar) ve Elektro Hafız’ın katılacağı etkinlikte Anadolu-folk/rock konuşulacak.
Saat 17.15’te Serhan Lokman’ın moderatörlüğünde gerçekleşecek “Festivallerin Sosyal Rolü” söyleşisine ise Stephen Budd, Ahmet Uluğ, Harun İzer ve Elif Selen Ay katılacak.
Pazar günü Arkaoda’da “60’ların Özgür Yayın Furyasından Bugünün Radyolarına” söyleşisi yapılacak. İlksen Mavituna (Açık Radyo), Barış Yalaz (Radyo Modyan) ve Hasan Ergingöz’ün (Noh Radio) katılacağı etkinliğin moderatörü Taner Turna.
Bana en çok mesaj attığınız “Müziğimi dinleyiciye nasıl ulaştırırım?” konusu da Bir Baba Indie ekibinden Cihad Satıroğlu ve Tuğçe Yapıcı’nın moderasyonuyla ele alınacak. Katılımcılar; Can Kazaz, Elif Cemal, Ali Çetinkaya, Yaren Avcı ve Uğur Yüksel.
Fizy İstanbul Müzik Haftası
Rap’çilerin yarıştığı “Rhythm + Flow” adlı programda, T.I., Cardi B ve Chance The Rapper gibi Grammy’li üç isim jüri koltuğunda bulunuyor.
Bu yarışmayı ilginç kılan ise bir müzik türü özelinde yapılması ve rap konusunda oldukça fazla bilgi vermesi.
Programda “cypher” nedir, “battle rap” nedir, “flow” nedir, “sample” nedir; yani bugünlerde rap müziğe dair bilmeniz gereken tüm terimler birer birer açıklanıyor.
Yetmezmiş gibi, ünlü isimler konuk olarak jüri koltuğuna oturuyor ve bazen de kayıt stüdyosunda yarışmacılara eşlik ediyor.
Yarışma, zamana da yayılmıyor. Her hafta bir bölüm yerine iki haftada 10 bölümü izledik mesela.
30 yarışmacı neredeyse her etapta yarı yarıya elenerek finale taşındı. 4 kişinin finale kaldığı yarışmanın kazananı ise 250 bin doları şartsız bir biçimde alıp gitti ve şu anda Amerikan rap dünyasında en çok konuşulan isimlerden biri.
Filmin muazzam bir şarkı listesi var. Kullanılan şarkılar her telden. Bazen duygusuna tezat (bu yüzden komik), bazen sahneyi güçlendiren, bazense güldüren bir unsur.
Filmin müzik direktörü de Ali Atay’ın kendisi. Yani filmin yönetmeni, senaryoyu Feyyaz Yiğit ve Aziz Kedi ile kaleme alan Atay.
Dolayısıyla her sahnenin hissine, filmin ritmine özenle çalışmış.
Müzikle de haşır neşir olan Ali Atay’ın kafasından bu filmin şarkılarına dair neler geçtiğini merak ettim. Filmdeki 60’a yakın müziğin arasında Barış Manço, Erkin Koray, Ayten Alpman ve Gazapizm’den de şarkılar var. Lafı uzatmıyorum ve cümlelerini dokunmadan aktarıyorum:
◊ Filmi daha yazmaya başlarken kafamda önce müziği çıkar. “Ölümlü Dünya”da bu Boney M’den “Rasputin”di. Filmin dinamiği, komedisinin ritmi ondaydı. Müzik seçerken sahneye eşlik etsin ama ele geçirmesin diyenlerdenim. Ki böylece anlatmak istediğim şeyi bununla güçlü bir şekilde aktarabileyim. Bir oyuncu gibi davranman gerekiyor müziğe. Belli anlarda susturman gerek mesela.
◊ “Ölümlü Dünya’da müzikler çorbaya mı dönmüş acaba” gibi yorumlar gelmişti. Ama durumlar o kadar karışıktı ve ani değişimler oluyordu ki bunu da müzikle gösterdik.
◊ Olağanüstü müzisyenlerle çalışabilirsin ama istediğin şeyi doğru tarif etmek ve doğru bir şekilde almak, binlerce revizyona bağlı. Ve bu bir vakit kaybı. Kendi formülünü üretiyorsun ister istemez.
◊
Kaset denince akla 90’lar, yüksek beller, permalar ve mavi farlar geliyorsa hazırlanın, size ‘iyi’ bir haberim var.
Bir süredir Türkiye’deki bağımsız plak şirketlerinin de pek severek bastığı kaset bir döndü, pir döndü. Diyeceksiniz ki “ne alaka”, onu da açıklayayım.
90’lar moda olunca, e plak sektörü de pahalı malum, kasetçiliğe geri dönüldü.
45’lik, plak, kaset, CD, mp3 sıralamasını aklınıza yazın. Çünkü plak popülaritesinin ardından gelen şey kasetti ve şimdi tarihin o noktasına dönmüş bulunuyoruz.
“Guardians of The Galaxy” filminde sık sık kaset ve walkman görülmesi üzerine, filmin müziklerinin “Guardians of the Galaxy: Awesome Mix Vol. 1/2” adıyla kaset olarak basılması; Billie Eilish’in son albümü “When We All Fall Asleep” ile Twenty One Pilot’ın “Trench” isimli albümlerinin kaset olarak da yayınlanması; Stranger Things sountrack’inin kasedi ve yetmezmiş gibi Netflix’in çok izlenen gençlik dizisi “13 Reasons Why”daki kaset dinleme sahneleri bizi 15 yıl sonra yeniden kaset dönemine taşıdı.
Yetmezmiş gibi bluetooth özellikli iki yeni kasetçalar Toshiba ve Sony tarafından geliştirildi. Konu Sony olunca mevzu bildiğiniz Walkman ama daha gelişmişi.
Biraz eskide kaldım, hâlâ şarkıcı ya da grubun net tavrını anlamak adına albüm dinlemeye ihtiyaç duyanlardanım.
Albüm yapmak ticari açıdan mantıksız olsa da sevenlere ya da değerlendirenlere faydası olduğunu düşünüyordum.
Her ne kadar genç nesil artık ağırlıklı olarak dijital platformlar üzerinden müzik dinliyor olsa da, Deezer adlı online dinleme platformunun İngiltere’de yaptığı araştırmada ilginç detaylar öne çıktı.
2000 yetişkinin katıldığı araştırmada; yüzde 42’nin sevdiği şarkıları albümü dinledikten sonra çalma listesine koyduğu, 25 yaş altındaki katılımcıların ise sadece öne çıkan şarkıları çalma listesine alıp albümü dinlemediği ortaya çıktı.
Katılımcılar gerekçe olarak yoğun hayatlarını ve müzik dinlemek için ayırdıkları sürenin kısıtlı olmasını göstermiş. Yine Deezer’ın verilerine göre dünya çapında 26 dakika olan günlük albüm dinleme süresi, İngiltere’de sadece 17 dakikayla sınırlıymış.
Katılımcıların yüzde 82’si bir albüme başladıklarında tamamını bitirdiklerini iletmiş. Bunların yüzde 53’ü evde, yüzde 32’si arabada, yüzde 14’ü ise yürüyüş yaparken müzik dinlediğini kaydetmiş.
Türkiye’nin yer almadığı 21 ülkeden, 16-64 yaş arası online müzik platformu kullanıcısı binlerce kişinin katıldığı anketin çarpıcı sonuçları var.
◊ 2019’un ilk yarısında, haftada müzik dinleme süresi 17.8 saatten 18 saate çıkmış. Bu da günde 2.6 saate denk geliyor.
◊ Katılımcıların yüzde 54’ü kendini “fanatik” ya da “müziği çok seven” olarak nitelendiriyor.
16-24 yaş aralığında bu rakam yüzde 63’e yükseliyor.
◊ Yaş haddinden dolayı dijital dinlemeye geç başlayan gruplarda da dinleme alışkanlıklarını değiştirme konusunda artış var.
35-64 yaş aralığında bu rakam gün geçtikçe yükseliyor. Öyle ki geçen yıla göre yüzde 8 artış sağlayarak yüzde 54 olmuş durumda.
◊ Yasal olmayan yollarla müzik dinleme sayısı yüzde 4’lük artış göstererek yüzde 27’ye varmış.
Manipülasyona oldukça açık olan platform, sonunda paralı reklamların izlemesinin tıklanma olarak görülmesine son vereceğini açıkladı.
Birçok büyük firmanın yeni çıkacak şarkıların liderliğe kolay yoldan oynaması için hazırladığı büyük YouTube reklam bütçeleri, onlara izlenme oranı olarak geri dönüyordu.
Aslında bütçen kadar trend listelerine girebiliyor, reklamı gösterdiğin herhangi bir kişinin ilk 30 saniyeyi geçirmesi ardından tıklanmaya da sahip oluyordun.
Bu durum Sony Music Hindistan’a bağlı Hintli rap’çi Badshah’ın YouTube rekorunu kırmasıyla son buldu. “Paagal” adlı şarkısının bir günde 75 milyon izlenmeye ulaşması ve bu durumun klibinin promosyonunun yapılması vesilesiyle olması, büyük firmaların ve endüstrinin tepkisini çekti.
Platform bir hafta bu sonuç karşısında sessiz kaldıktan sonra açıklama yayınladı.
Müzik ve müzikle alakalı içeriklerin gelirinin yüzde 20’sini oluşturduğu platformun resmi bloğunda yayınlanan bilgi metnine göre, paralı reklamlar vesilesiyle elde edilen tıklanma oranları resmi izlenme rakamlarına eklenmeyecek. Böylece platformun güvenilirliğinin sürdürülmesi, yanı sıra müzik endüstrisi için şeffaflığın artırılması amaçlanıyor.