Enerji sorunu çıktı sanayide şartel indi

Doğal gaz ve elektrik arzında yaşanan sorunlar nedeniyle pazartesi gününden itibaren organize sanayi bölgelerinde (OSB) kısıtlı miktarda enerji kullanılıyor. Bu süreçte üretim yapılamazken, ekonomik anlamda önemli kayıplar meydana geldi. Taahhütlü iş yapan firmaların ihracat konusundaki problemleri öne çıktı.
Elektrik kesintilerinin 3 gün süreceği yönünde bilgi aldıklarını belirten iş dünyası temsilcileri, sürecin uzamasından endişe ediyor. Enerji sorununa karşı çözüm önerisinde bulunan sektör temsilcileri, her OSB’nin kendi enerjisini üretmesi, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının desteklenmesi ve gazın depolanabileceğini söylüyor.

ENERJİ POLİTİKALARI SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜMEYİ DESTEKLEMELİ

Dünya genelinde enerji sektöründe önemli gelişmeler yaşandığına dikkat çeken Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay, “İran’ın doğal gaz iletim hattında meydana gelen arıza nedeniyle uygulanmaya başlanan gaz kısıtlaması ve planlanan elektrik kesintileri, Bursa başta olmak üzere ülkemizin üretim merkezlerini olumsuz etkilemektedir. Bu konuya ilişkin Sanayi ve Teknoloji Bakanı ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı ile yaklaşık 3 saat süren bir toplantı gerçekleştirdik. Yürütülen diplomasi trafiği ve yapılan çalışmalarla enerji akışının en kısa sürede normal seyrine dönmesini ve üretimin kesintisiz olarak süreceğine inanıyorum. Bununla birlikte ülkemizin enerji politikaları kapsamında sürdürülebilir büyümeyi destekleyecek yatırımların da ivedilikle yapılmasını bekliyoruz” dedi.

DOĞAL GAZ ÜRETİMİNİN YÜZDE 40 AZALTILMASI TALEBİ GELDİ

Yaşanan süreç ile ilgili bilgi veren Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi (NOSAB) Yönetim Kurulu Başkanı Erol Gülmez, “Geçen hafta Perşembe Günü İran’daki bakım ve arızadan dolayı doğal gaz kesintisi olacağı söylendi. Cuma sabahından itibaren vanayı kapatacağı ifade edildi ve BOTAŞ’tan sanayilerdeki doğal gaz tüketimimizin yüzde 40 azaltılması talebi geldi. Bu teknik olarak mümkün olmayan bir şeydi. Bir firmaya gazını verdiğiniz müddetçe yüzde 40 az kullanın diyemiyorsunuz” diye konuştu.

ELEKTRİK AÇIĞI OLDU

OSBÜK koordinasyonunda yapılan toplantıda Türkiye genelinde OSB başkanları ile bunun pek uygulanabilir olmadığı konusunu tartıştıklarını anlatan Gülmez, bakanlığın ilk çözüm olarak doğal gazdan elektrik üreten çevrim santrallerini devre dışı bıraktığını söyledi. Gülmez, bu durumun da elektrik açığına sebep olduğunu kaydetti.

HAFTANIN İLK 3 İŞ GÜNÜ

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın bir planlama yaptığını belirten Gülmez, “Bizim bölgemizde pazartesi, salı, çarşambayı kapsayan 3 gün enerjimiz var, kesmiyorlar ancak yüzde 10 seviyesinde kullanabiliyoruz. Aydınlatma, ofisler, bilgisayarlar, serverler ya da soğuk hava alanı gibi ihtiyaçlar için kullanım oranı yüzde 10’a indirdik. Bu sabah da ölçtük. Bölge yüzde 10-10,5 oranında kullanıma devam etti” dedi.

SÜREÇ DAHA DA UZAYACAK MI?

Yaşanan süreç ile ilgili olarak farklı nedenlerin de olabileceğini söyleyen Gülmez, gazın en çok ihtiyaç olduğu kış ayında bakım yapılmasına anlam veremediklerini kaydetti. Bakımın genelde yaz dönemi yapıldığına işaret eden Gülmez, “Asıl sebebin ne olduğunu bilemiyoruz ama bize ifade edilen arıza, bakım. Ay sonuna kadar doğal gazdan kaynaklı azalan enerji üretimini dengelemek için tüm OSB’lerde bir planlama yaptılar. Bekliyoruz. Üç günden sonra biz normale dönecek miyiz? Bilmiyorum” diye konuştu.

MAĞDURİYETLER OLACAK

Bu dönemde iç piyasayı bir şekilde idare ettiklerini ancak özellikle ihracatta bazı problemler yaşadıklarını anlatan Gülmez, “Ben otomotiv sektöründeyim. Ben durunca müşterim de duruyor. Müşterimin de elektriği olmuyor. O nedenle iç piyasayı sadece maddi kayıp olarak değerlendirebilirim. Dış piyasada ihracat taahhütlü olan kendi firmam dahil bölgede birçok sanayici var. Bundan sonraki hafta sonları pazar günleri çalışarak, bu açığı telafi etmeye çalışacağız. Çünkü ihracat taahhütlerimiz var. Müşterilere bunu anlatamıyoruz. Yurtdışında bir müşteriye burada 3 gün elektrik kesilecek dediğinizde, anlamakta zorlanıyor. Hafta içi de mesailerle bunları telafi etmeye çalışacağız ancak çok mağduriyetler olacak ve yaşanacak. Çünkü bu planlanabilen bir durum olmadı. Bir gün önceden planlayabildik” dedi.

DOĞAL GAZ STOKLAYABİLİRDİK

Yaşanan sorunun devam edebilme ihtimalinin kendilerini çok fazla düşündürdüğüne dikkat çeken Gülmez, bunun hükümet eliyle çözülebileceğini söyledi. Başka ülkelerden de doğal gaz alımının yapıldığını ifade eden Gülmez, “İran’ın o vanayı 10 gün kapatması belki Türkiye’nin doğal gaz ihtiyacının 3 günlüğüne karşılık geliyordur. Biz, ülke olarak 3-4 günlük doğal gaz stoku yapamıyoruz. Bu da üzücü. Bu konuda sorumlu kişilerin bu önlemi almış olmaları lazımdı. Elektriği stoklayamıyoruz ama gazı stoklama imkanı var. Vananın kapatıldığı gün sanayiler durdu. Bu çok üzücü. Öneri olarak bu tip durumlar için gazın stoklanmasını söyleyebilirim” diye konuştu.

İHRACATI OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEYEBİLECEK

İran’ın teknik arıza gerekçesi ile 10 gün süreyle Türkiye’ye gaz iletimini durdurmasının ardından BOTAŞ’ın, yüksek tüketimi olan sanayi tesisleri ve elektrik santrallerine yönelik gaz arzında kısıtlama kararı aldığını hatırlatan TÜGİAD ve Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi Sanayici İş İnsanları Derneği (DOSABSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Nilüfer Çevikel, sanayide elektrik tüketiminde kısıtlamaya gidilmesinin piyasalarda ihracatı da olumsuz yönde etkileyecek bir atmosfere yol açtığını vurguladı.

SANAYİCİ VAR GÜCÜYLE ÇALIŞIYOR

Sanayicinin son zamanlarda finansmana erişiminde zorluk yaşadığına dikkat çeken Çevikel, fahiş fiyatların oluşturduğu hammaddeyi temin edip, ne pahasına olursa olsun ihracat pazarlarını ve müşterilerini kaybetmemek için var gücüyle çalıştıklarını kaydetti. Çevikel, enerjisiz kalınmasının, üretim süreçleri açısından paniğe yol açtığını dile getirdi.

YENİLENEBİLİR İÇİN TEŞVİK ARTIRILABİLİR

Tüm dünyanın mücadele ettiği enerji krizinin, arzda yaşanan sorunları beraberinde getirdiğine dikkat çeken Çevikel, “Enerjide dışa bağımlı olduğumuz sürece krizlerle mücadelede elimizi kuvvetlendirmemiz zorlaşır. Karar vericilerden en önemli ve ivedi talebimiz; üretim ve ihracatın geleceği için enerji arz güvenliğinin bir an önce sağlanması yönünde. Bu anlamda oluşturacağımız en büyük kalkan; yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını artırmak. Yenilenebilir enerjiye yatırım yapmak isteyen sanayiciler için teşvik ve desteklerin artırılması gerekiyor” dedi.

ENERJİ VERİMLİLİĞİ BİLİNCİNİ YÜKSELTMELİYİZ

Henüz bu sorunlar yaşanmıyorken bile iklim değişiminin beraberinde enerji krizini getireceğini, bu konuyla ilgili sorunlar yaşanacağını, pek çok kez yenilenebilir enerjiye geçişin hızlandırması yönündeki tavsiyelerini ilgili mercilere ilettiklerini hatırlatan Çevikel, “Başta sanayicilerimiz olmak üzere ülkemizdeki enerji verimliliği bilincini acilen yükseltmemiz, yenilenebilir enerji kurulu gücümüzü ivedilikle hızlandırmamız gerekiyor. Üretimi ve ihracatı yüzde 60 oranında etkileyeceğini öngördüğümüz ve enflasyonu tetikleyici nitelikte olan enerji arzı kısıtlamalarını ancak ve ancak enerjideki dışa bağımlılığımızı minimuma indirip, temiz enerji kaynaklarına yönelerek hasarsız atlatabiliriz” diye konuştu.