Depremde ne yapmalıyız

Peki ne yapmalı? Bu köşe 233 haftadır devam ediyor. O nedenle bazı konulara birkaç kez değindim. Köşeyi takip edenlere tekrar olacaktır ama ilk kez okuyanlar olabilir, onlara seslenmiş olayım.

31 Ocak 2020’de yazdığım yazıdan kırparak aktarayım: “4 Şubat 1975’te, Çinli yetkililer günün erken saatlerinde Haicheng bölgesinin boşaltılması talimatını verir. Çünkü bölgede deprem olacağına dair makul şüpheleri vardır: Yeraltı suları ve topraktaki değişim ama en çok da hayvanlarda gözlenen farklılık... Bölge boşaltıldıktan sonra 7.5 şiddetinde deprem meydana gelir ve ‘Haicheng olayı’ isabetli şekilde tahmin edilen az sayıda depremden biri olur.

Hayvanların içgüdüleri insanlardan güçlü olsa da bu örneğe rağmen bilim insanları hayvanların depremi daha önceden tahmin edebildiği konusunda kesin bir kanıya varabilmiş değil.

Depremler önceden bilininceye kadar, her an deprem olacak gibi yaşamak zorunda olduğumuzu her gün meydana gelen depremlerle görüyoruz.

Peki, kedi ya da köpeğimizle depreme yakalandığımızda ne yapacağız?

ÇİP VE KÜNYESİ OLMALI

- En başta, deprem anında kaybolması ihtimaline karşın, yerini kolayca tespit edebilmek için mikroçip taktırmak şart.

- Üzerinde adı ve sizin telefon numaranız olan bir künyeyi boynuna asmanız da.

- Ayrıca içinde ilk yardım seti, sargı bezi, aşı karnesi, birkaç gün yetecek kadar mama ve su, battaniye olacak bir deprem çantası da hazırlamalısınız.

- Bir de deprem anında evcil hayvanlarınız evde ama siz dışarıdaysanız, böyle durumlarda evinize gidip bakabilecek birisini belirlemelisiniz.

Gelelim deprem anında ne yapacağınıza... Uzmanlar diyor ki, kedi ve köpeklerin de insanlar gibi kendilerini koruma içgüdüleri olduğu için önce siz kendi güvenliğinizi sağlayın, onlar bir yolunu bulup kendilerini güvenli hissedecekleri yere sığınırlar. Eğer peşinden koşup onu yakalamaya kalkarsanız, ikiniz birden tehlikeye girebilirsiniz.

Depreme dışarıda yakalanırsanız da tek yapmanız gereken şey, eğer köpeğinizin tasması takılıysa, onu yakınıza çekip ona sarılarak kendinizi de korumaya alıp beklemek. Bu durumda eğer endişeye kapılıp elinizden kurtularak kaçarsa peşinden koşmayın. O yine güvenli bir yere kaçacak, ortalık sakinleşince sizi bulacaktır.”

2020’den bugüne başta 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremleri olmak üzere büyük felaketler yaşadık fakat depreme hazırlık kısmında hâlâ gidecek çok yolumuz var. Kayıplarımızı anarken, depreme hazırlık için gerekenleri yapacağımızı ümit ediyorum. Depremin hemen ardından evlerini terk edenlerin yanlarında kedi ve köpekleriyle parklara koştuğunu görmek, bu konuyu ne kadar ciddiye aldığımızı gösteriyor. Umarım tüm yetkililer de gerekeni yapar.

KANGALLARI BU HAVALAR MAHVEDECEK

Ülkemizin küresel ölçekte en çok bilinen köpeklerinden kangal cinsi, ani hava değişimlerinin sıkıntısını çekiyormuş.

Sivas’ta kangal yetiştiriciliği yapan Hüseyin Yıldız, değişimi şöyle anlatmış: “Kangallar artık bu iniş ve çıkışları kontrol edemiyorlar. Bu havalar yemelerini ve tüy oranlarını olumsuz etkiliyor.”

Ay başındaki dondurucu soğuklara dikkat çeken Yıldız, ısınan havalar nedeniyle tüyünü atan köpeklerin, dondurucu soğukla karşılaşınca dermatolojik hastalıklara yakalanabildiğini aktarıyor.

Geçiş mevsimlerini artık neredeyse yaşamıyor oluşumuzun kangallardaki etkisi büyük olmuş. Hüseyin Yıldız’dan dinleyelim yine: “Soğuk bir atmosfer içerisinde büyüyen kangal çok mutlu oluyor. Soğuk gittiği zaman ise yemek yemiyor zayıflamaya başlıyor ve depresyona giriyor. Artık mevsimler arasında uçurum denebilecek kadar bir fark var. Kangallar da bu ani hava değişimlerinden dolayı aynı insanlar gibi hastalanabiliyor.”

AFİYET OLSUN

İnsanlara sunduğu karşılıksız sevgi nedeniyle, onlara nasıl kendimizi affettireceğimizi bilemediğimiz köpekler için güzel çabalar var.

- Evcil hayvan sahiplerinin yaklaşık üçte ikisi, yani yüzde 64’ü haftada en az üç kez köpekleri için, kendi yediklerinden farklı bir yemek pişiriyormuş.

- 2000 kişinin katıldığı ankette vejetaryen veya vegan köpek sahiplerinin neredeyse yarısının köpeklerine de benzer bir diyet uygulaydığı görülmüş.

- Evcil hayvan sahiplerinin yarısından fazlası köpeklerine şu gıdaları veriyor: Yumurta (yüzde 38), peynir (yüzde 37), tavuk (yüzde 34), insanların yediği gıdalar (yüzde 55).

OKUR FOTOSU

BİZ HER KEDİYİ SEVERİZ

Okurumuz Celal Yalçınil, “Farklı bir duruşa sahip kedimizi beğeneceğizi düşünüyorum” notuyla bu fotoğrafı iletmiş bize. Kedinin adını vermemiş ancak biz ona kısaca “Dünya Güzeli” diyelim. Her kediyi severiz diyerek paylaşayım. İsimsiz kedimize, okurumuza, tüm sevdikleriyle upuzun sağlıklı bir ömür diliyorum. Sizden de kedinizin, köpeğinizin fotoğrafını bekliyorum.

NOT: Kediniz ya da köpeğinizin fotoğrafını #dünyagüzeli etiketiyle ve Hürriyet’ten bahsederek sosyal medyada paylaşın ya da sdemirel@hurriyet.com.tr adresine mail atın, seçip paylaşalım...