1 milyonu aşkın motokurye ekonomi için kritik önemde

Motokuryelerden bahsediyorum. Evlere, işyerlerine sipariş ulaştıran emektarlardan... Yollarda aracımızın dört bir tarafında dolaşmalarına kızdığımız ama eve verdiğimiz yemek siparişini azıcık geciktirseler kızdığımız çalışanlardan...

Pandemi dönemiyle birlikte hızla büyüyen sektörlerden birisi oldu motokuryelik. 2020 yılından itibaren talebin katlanarak arttığı sektöre yeni oyuncuların, teknolojilerin girmesiyle motokurye ihtiyacı da arttı. 2024 yılının başı itibarıyla sadece İstanbul’daki motokurye sayısı 350 bine ulaştı.�

30 KİŞİDEN 1’İ

Türkiye’nin genelinde ise 1 milyon kişiyi aştılar. 2024 rakamlarına göre ülkemizde toplam istihdam sayısı 32 milyon 10 bin. Demek ki yaklaşık 30 çalışandan 1’i artık motokurye. Buna rağmen bugüne kadar toplum tarafından biraz yok farz edildiklerini özelikle düzenlemeler konusunda da ihmal edildiklerini söylesek sanırım yanlış olmaz. Ta ki geçtiğimiz haftaya kadar. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından hazırlanan “Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayımlandı.

İLK DEFA KAYITLILAR

Yönetmelikle özellikle motokuryelere ilişkin düzenlemeler yapıldığını belirten Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, “Motokuryeler ilk defa kayıt altına alınıyor. Sektörde yetkin ve eğitimli kuryeler ile hizmet kalitesinin artırılmasına katkı sunacağız” değerlendirmesinde bulundu.

Uraloğlu’nun aktardığı yönetmeliğin ayrıntılarını paylaşmadan önce bir noktaya dikkat çekmek istiyorum. Bu yönetmelik motokuryeler için dönüm noktası. Artık varlıkları kamu tarafından yasal düzenlemeyle kabul edilmiş, kayıt altına alınmış durumda. Ancak çalışma koşulları, trafikteki hakları vs. konularda da düzenlemelerin devam etmesi çok kritik. Çünkü 1 milyon motokurye, çalışma dünyası için de, ekonominin geneli için de artık çok önemli.

YENİ DÜZENLEME NELER GETİRECEK

* En fazla 3 taşıtla faaliyet gösterecek motokuryelere yetki belgesi ücretinde yüzde 85 indirim uygulanacak. İlk 6 ay içinde yetki belgesi alacak motokuryeler yüzde 95 indirimden faydalanabilecek. Ayrıca, kuryeler yetki belgelerini yüzde 5’e varan indirimle e-Devlet portalından da alabilecekler.

* Yetki belgesine ilave edilecek taşıtlara ilişkin şartlar da belirlendi. Yönetmelikle motokuryelerin uzun süreli veya finansal kiralamalı taşıtları da kullanmalarına ve kurye işletmecilerinin ilk 6 ay içinde yetki belgelerine kaydedecekleri 15 yaşına kadar olan taşıtların kullanılmasına da imkan sağlanıyor.

* Kurye işletmeciliğinde şoförler dışında teslimatı yapan kuryeler için ‘Kurye Faaliyet Belgesi’ (P1) alma zorunluluğu getirildi. Kurye işletmecilerinin, mesleki yeterlilik belgelerini (SRC-Motokurye SRC–Kurye Faaliyet Belgesi) bir yıl içinde alınmasına olanak sağlandı.

* Firmalara, istihdam ettikleri her kuryeyi Bakanlığa bildirme zorunluluğu getirildi. Kuryelerin belirli suçlardan hüküm giymemiş olması da zorunlu oldu. Teslimi mümkün olmayan adreslere kurye gönderisi kabulü yapılması ve kurye faaliyetlerinde herhangi bir taşıma süresi taahhüdünde bulunulması yasaklandı.

* Alıcının talebi ve gönderinin kabulü halinde, kurye gönderisi teslim sırasında kontrol edilebilecek. Teslimat saat aralığı, temassız teslimat veya üçüncü kişilere teslimat gibi hizmetler verilebilecek. Ayrıca, bozulabilir gıda taşınması durumunda gerekli tedbirlerin alınması zorunluluğu da getirildi.

* Kuryelerin giydikleri reflektif yelek üzerinde ‘KURYE’ ibaresi ile firmaların U-Net numaralarının bulunması zorunlu oldu. Ayrıca, satılması, sevk edilmesi ve ticareti yasaklanmış olan eşyalar taşınamayacak.