Bir kısmı Marmara, bir kısmı ise Ege’de kalan Çanakkale, sebze tüketimi bakımından oldukça zengin. Pazı dolmasıyla, iskorpit çorbasıyla, melki yemeğiyle, peynir helvası tatlısıyla ağzınızı sulandıracak ve upuzun bir yemek çeşitliliğine sahip.
Peynirli tava böreği
MALZEMELER
* 1 adet hazır yufka
* 1 Türk kahve fincanı sıvı yağ
* 1 Türk kahve fincanı su
* 2 yemek kaşığı dolusu mısır ya da buğday nişastası.
İç harcı için:
Mardin mutfağında da farklı kültürlerin lezzetleri birbiriyle uyum içinde sofrada yerini alıyor. Tarihi Mezopotamya mutfağının renklerini taşıyan Mardin’de yemek kültürü, çoğunlukla et ve baharat üzerine kurulu. Sebze yemeklerinde de genellikle et ve baharat yerini koruyor. Bulgur pilavı sofranın değişmezleri arasında. Acin (çiğköfte), ırok (içliköfte), ikbebet (içliköfte), bello’i (mercimekli köfte), kibe (işkembe dolması) ve kaburga dolması özgün yemeklerinden sadece birkaçı. Yemeklerin et ağırlıklı olduğuna bakmayın, sumak ve nar ekşisiyle tatlandırılmış salatalar da önemli bir yere sahip sofrada. Sumak zaten en çok kullanılan baharatlardan.
Soğan dolması
MALZEMELER
* 1 kg sıkma portakal büyüklüğünde kışlık beyaz soğan (oval yani lale şeklinde olanları kullanmanızı tavsiye ederim)
* 50-100 gr tereyağı
* 1 yemek kaşığı tatlı biber salçası
* 4-5 su bardağı sıcak su
Deniz kenarında bulunan Bodrum’da deniz ürünlerinin ayrı bir yeri vardır ve pişirme şekli ile de fark yaratır. Aynı zamanda Ege Bölgesi’ne has yabani otlarla yapılan mezeler de Bodrum lezzetlerinin arasında yer alır. Hafif ve lezzetli yemekleri ile dikkat çeken Bodrum mutfağında başka yörelerde de bilinen yemeklerin dışında sadece Bodrum’da tadabileceğiniz yemekler de yer alır. Bodrum’da denenmesi gereken yemekler arasında çökertme kebabı, kabak çiçeği dolması, ekşili palamut, ahtapot çorbası ve kaya koruğu salatası gibi lezzetler gelir.
OTLU POĞAÇA
MALZEMELER
* Yarım su bardağı yoğurt * 1 paket karbonat * 1 paket kabartma tozu * 2 çay kaşığı tuz * 1 yemek kaşığı tozşeker * 1 yumurtanın akı * 1 çay bardağı zeytinyağı k 1 çay bardağı sıvı yağ k 1 tatlı kaşığı mayonez k 1/3 demet maydanoz (çok ince doğranmış) k 1/3 demet dereotu (çok ince doğranmış) k 1 adet yeşil soğanın sadece yeşil kısmı (çok ince doğranmış) k Yaklaşık 3.5 su bardağı tam buğday unu k Ayrıca yarım su bardağı ekstra tam buğday unu.
YAPILIŞI
Kadının emeğini, el becerisini, yeteneğini, bilgisini ortaya koyarak bir üretim yapması, bunu satarak bir ekonomik değer oluşturabilmesi beni çok mutlu ediyor. Bu pazar Anneler Günü ve ben de müsaadenizle kadınlar lehine pozitif ayrımcılık yapmak istiyorum.
Biliyor musunuz, dünyadaki gıda üretim ekonomisinin neredeyse yüzde 75’i küçük ölçekli çiftçiler, kooperatifler tarafından karşılanıyor...
Bu çiftçi ve üreticilerin büyük bir kısmı da kadınlar. Özellikle gıda üretiminde kadınların işin içinde olduğu her oluşum bana güven veriyor. “Sevgi, kardeşlik ve barış” sloganıyla yola çıkan, zeytin kokulu kadınların kurduğu Altınözü Hazek Kadın Kooperatifi Türkiye’nin yüz akı.
“Kadının gücü ile geleceğe” sloganı, Malatya Kadın Kooperatifi Maldiana’ya ait.
“Kadınım, kazanırım, kalkınırım” sloganıyla yola çıkan Battalgazi Kalbi Kadın Kooperatifi ise başka bir muhteşem örnek.
Bir ülkenin, bir coğrafyanın veya bir yörenin mutfak kültüründen bahsederken tarihin derinliklerine inerek beslendiği kaynaklardan da bahsetmek gerekir. Dünyanın ilk beş mutfağı içinde sayılan Türk mutfağı ve özelde Urfa mutfağı, mutfak kültürümüzün en önemli temel taşlarından biridir. Urfa mutfağı genelde dünyada, özelde Türkiye’de müstesna bir yere sahiptir. Urfa mutfağında Müslüman, Hıristiyan, Yahudi, Süryani, Ermeni, Yezidi, Türk, Arap, Kürt vb gibi her kültürden izler bulabilirsiniz. “Tırıt”, “Çıkıfte”, “Keşkek”, “Yahudi Kıftesı”, “Kübü Lebenı”, “Boranı” bunlara en güzel örnektir. İnsan, hayatını yemekle devam ettirmek mecburiyetindedir. İnsanın var oluşuyla birlikte insan boğazı da var olmuştur. Onun için Urfa yemek kültürünün tarihi, Urfa tarihi kadar eskidir.
TAVADA LAHMACUN
MALZEMELER
* 2 su bardağı ılık su (sıcağa yakın) * 11 gr toz instant maya (veya 1 tatlı kaşığı yaş maya) * 1 tatlı kaşığı şeker, tuz * Yaklaşık 4 su bardağı un + 1 su bardağı ekstra un (tezgâha serpmek için)
İç harç için:
* 250-300 gr az yağlı dana kıyma * 1 ufak boy kuru soğan * 1 yemek kaşığı biber salçası * 3 yeşil sivribiber (1 adet kırmızı biber de olur) * 2 diş sarmısak * Yarım demet maydanoz * 1 iri boy domates * 1 çay kaşığı tuz, karabiber, pul biber * 1 çay bardağı sıvı yağ * 1 çay bardağı içme suyu
YAPILIŞI
Türkiye hatta dünyaya yayılmış birçok kendine özgü lezzeti bulunuyor. Bu sırada mantı deyip geçmemek lazım, Kayseri’de 36 çeşit mantı yapılıyor, etli mantı, tepsi mantısı, yağ mantısı, peynirli mantı... Kayseri’de ev kadınının mahareti, mantı hazırlamasındaki becerisiyle ölçülüyor. Pehli ve fırın ağzı ise fırında pişirilen geleneksel yemekler olarak mutfak kültüründe yerini alıyor. Kayseri mutfağındaki etli, hamurlu, bulgurlu yemeklerin birçoğunun köklerinin Hitit mutfağına kadar uzadığı düşünülüyor.
Kayseri yağlaması/şebit yağlaması
MALZEMELER
* 8-9 adet lavaş (tam buğday unlu tortilla)
İç harcı için:
* 500 gr az yağlı dana kıyma
* 3 adet kuru soğan
Şehirde, Türk ve dünya mutfaklarının en güzel lezzetlerini bulabilmek mümkün. Nasıl olmasın, üç büyük imparatorluğun da başkenti olduğu için tüm yurdun en gözde yemekleri önce saray mutfaklarına, oradan da şehir sokaklarına taşınıyor. Kimi zamanla sentezlenerek, kente özgü bir lezzete dönüşüyor.
Balık da var bu mutfak kültüründe, et de, sebze de... Roma döneminden itibaren İstanbul’un yemek kültürünün ilk sırasında gelen ve mevsimine göre değişen balıklar buğulama ya da kızartma olarak sofraya geliyor. Osmanlı döneminde mevsimlere göre belirleniyor yiyecekler. Nohud-ab, balık, tarhana gibi çorbalar, ıspanak, soğanlı yumurta, lahana dolması gibi sebze yemekleri, tavuk, fırın kebapları, ciğer, yahni gibi et yemekleri, peynir lalangası, Sarıyer böreği gibi hamur işleri, kadayıf, kaymak baklavası, muhallebi gibi tatlılar mevsimlere göre sofralarda kendine yer buluyor. Turşuları, salataları ve hoşafları da unutmayalım.
Fındıklı salepli güllaç
MALZEMELER
* 6 adet güllaç yaprağı
* 1 litre süt + 1 su bardağı soğuk süt
* 1 su bardağı tozşeker (1 parmak eksik)
Heredot, Aydın’ı “Bizim yeryüzünde bildiğimiz en güzel gökyüzünün altı ve en güzel iklimin bulunduğu yer” diye anlatıyor. Evliya Çelebi ise “Dağlarından yağ, ovalarından bal akar” sözleriyle tarif ediyor. Böylesi bolluk ve verimin olduğu bir yerin mutfağının da zengin olması kaçınılmaz. Zeytinyağlı yemekleri, inciri, narenciye ürünleri, turunç reçeli, çipura, mercan ve barbunya gibi zengin balık çeşitleriyle Türkiye’nin bol ve lezzetli mutfakları arasında yer alıyor.
Nohutlu Dolama Börek / Nohutlu Kol Böreği
MALZEMELER
* 1 adet hazır yufka
İç Harcı için:
* 2 su bardağı haşlanmış nohut (konserve kullanabilirsiniz)
* 1 demet maydanoz