×
Bir meslek, bir değer tamamen yok edilmiştir. Umarsız, plansız, programsız, adaletsiz ve vizyonsuz insanların elinde oyuncağa dönüşen bir çöküşün filmi izlenmektedir. Bu sezon Yasin Kol’un 3 büyükler arasındaki 2. derbide ‘görevlendirilmesinin’ hissiyatı...
BODRUM-SAMSUN MAÇI SKANDALIN NİRVANASI
· Süper Lig genelinde hakemin hatasını VAR’ın düzelttiğini çok kez gördük. Hakemin göremediği ancak “VAR nasıl müdahale etmez!” dediğimiz pozisyonları da çok kez yaşadık. Ancak geçen haftaki Bodrumspor-Samsunspor eşleşmesi, hem VAR’ın hem hakemin birlikte başrol oynadığı skandallar listesinde nirvanaydı:
· Hakemin sahadaki kararları son derece hatalıydı. · VAR’ın (yabancı) müdahaleleri akıllara zarardı.
· “Yok artık” denilecek nitelikteki VAR davetlerine rağmen hakemin kenara gelip izlediği halde kayıtsız kalması bambaşka skandaldı.
· Kulüplerin umurunda olmasa da, tüm bunlar yetmezmiş gibi hakemin kural hatası yapması maça tüy diken bir başka skandaldı.
KURAL HATASI DA YAPTI
Ezcümle, verdiği penaltı hatalı. Hadi diyelim ki sahada göremedi, çözemedi. VAR ekranında gördüğünü de idrak edemiyor. VAR’ın ilk müdahalesi verilmiş en kötü karar. Son dakikada koşamayıp uzak kaldığı ve ceza sahasına yaklaşamadığı için verdiği penaltı ise tam skandal. Penaltıyı iptal edip, oyunu başlatma şekli net bir kural hatası. Bir maça kaç skandal karar sığabilir ki!
1-)
· Şampiyonun habercisi 5-1 mi?
· Liverpool-Tottenham: 5-1
· Eyüpspor-G.Saray: 1-5
2-)
· Beşiktaş - 3.45 xG - 5 Gol
· Galatasaray - 3.39 xG - 5 Gol
· Fenerbahçe - 2.65 xG - 3 Gol
3-)
· Hepi topu 45 dakikaya sığanlar
· 6 gol - 13 şut - 8 isabet
· xG: 2.39-1.03
1-)
· 25 maçtır neredeydin Gökhan Sazdağı!
· Fenerbahçe maçında 3 asist.
· Bu sezon başka asisti yok.
2-)
· Ortalama 2.4 faule 1 kart!
· Başakşehir-Gaziantep (Toplam 24 faul).
· Hakem Zorbay Küçük 3 kırmızı, 7 sarı kart çıkardı.
3-)
· Marifet çok atmakta değil ‘az ama öz’ atmakta.
· F.Bahçe 7’si isabetli 27, Kayseri 3’ü isabetli 4 şut.
· Skor: 3-3.
1)
· Cümle alem cezalı!
· Kayserispor 4 sarı-1 kırmızı kart: 5 Cezalı.
· Kasımpaşa sadece 1 sarı kart: 1 Cezalı.
2)
· Galatasaray: 0.87 xG-2 Gol-61:09 oyun süresi.
· Fenerbahçe: 2.09 xG-3 Gol-52:44 oyun süresi.
· Beşiktaş: 0.84 xG-Gol yok-49:29 oyun süresi.
3)
· Beceri fakiri Trabzon: 2 Gol-RCS 29-Kaçan fırsat 5.
· Galatasaray:RCS 36-Kaçan fırsat 1.
· Fenerbahçe: RCS 32-Kaçan fırsat 1.
Hatta ikincideki inanılmaz falso, akıllara Roberto Carlos’un golünü getiriyor derken, yönetmenin kadrajına Emirates tribünlerinde yerini almış olan Brezilyalı giriyordu. Üzgündü hiç şüphesiz... Rice ise “Mutluyum, çok çok mutluyum, belki de birkaç yıl sonra bu attığım gollerin ne kadar özel olduğunu anlayacağım” diyordu. Hatta Topçular’ın Alman asıllı Fransız duran top antrenörü Nicolas Jover’ın orta yapmasını istediği, ancak Rice’ın takımın frikikçisi Saka’ya “Güveniyorum ve vurmak istiyorum” sözlerine karşılık “Öyle hissediyorsan vur” dediği de kayıtlara geçti.
'BAYKUŞLARIN UYUDUĞU YERİ' VURMAK
“Brezilya'da baykuşların uyuduğu yer” olarak medyada yer bulan noktada ağlarla buluşan resimdeki golün xG (gol beklentisi) değeri 0,037; Carlos falsolu golün xG’si ise 0,063 olarak açıklandı. İki frikiğin birden gol olma olasığının “435’te 1” olduğu da hesaplanan başka ilginç bir değerdi. Avrupa basınında pek çok otorite 1.98’lik Courtois’in ikisine de yapacağı bir şey yok derken, kurtarma ihtimali olarak verilen %3’ün bile yüksek olduğuna kanaat getirmişlerdi. Son 2 sezonda Arteta’nın ilgi çekici duran top taktikleri sayesinde bulduğu gollerden 8’inde asist imzası Rice’a ait. Ancak Arsenal’in ligde frikik golü attığı son tarih eylül 2021’deki Burnley maçı. Sonrasındaki 70 direkt serbest vuruştan gol çıkaramamışlardı. Avrupa’da ise Ekim 2024’te PSG maçında Saka topu filelerle kucaklaştırmıştı. Kariyerindeki 338 maçta bir kez bile serbest vuruştan golü olmayan Declan Rice, İspanyol devine karşı iki frikik golü birden bulunca hem liglere göz atalım hem de usta frikikçilere selam edelim istedim.
CİDDİ BİR AZALMA VAR
2014-15’ten bugüne 5 büyük Avrupa Ligi ve Süper Lig’in frikik golü verilerine bakıldığında çarpıcı rakamlar ortaya çıkıyor. Pandeminin ardından başlayan 2020-21 sezonuyla birlikte radikal bir düşüş baş gösteriyor. 2014-15’den 2019-20’un sonuna kadar 6 sezonda toplam 943 frikik golüne imza atılmış. 6 ligin toplamının sezon başına ortalaması 157. Bu sezonun tamamlanmasına 8-9 hafta kalmış olsa da son 5 sezonda atılan frikik golü sayısı ise 480! Yani 6 ligin toplamının sezon başına ortalaması 96 gol. Neredeyse %40 net bir azalma dikkat çekiyor.
FRİKİKÇİ YILDIZLARIN SAYISI AZALDI MI?
Son 5 yıldaki hiçbir sezonun toplamı, önceki 6 sezonun yanına bile yaklaşamıyor. Peki bunun gerekçeleri neler olabilir?
1-)
· Altın değerinde “isabet.”
· BODRUM FK.
· Alanyaspor deplasmanında 1 isabetli şut-3 puan
2-)
· Polonyalı Daniel Stefanski, VAR’a yabancı!
· Fenerbahçe-Trabzonspor penaltı: İhlal içeride, penaltı!
1-)
· Kamuoyuna algı yanıltması.
· 2 VAR müdahalesi, verilmeyen 2. sarı kart ve kartlar, 1 penaltı.
· AMA HAKEM GAYET İYİ YÖNETTİ (!)
2-)
· 20 dakikayı kim çaldı?
· Bodrum-Fenerbahçe: 18 faul-62 dakika topla oynama.
Önceki MHK döneminde başarısız performansı nedeniyle klasman düşürülmüştü. Ferhat Gündoğdu MHK’sının üst klasman havuz sistemini getirmesiyle tekrar Süper Lig’de görev almaya başladı. Son 5 sezondur Süper Lig’de düdük çalıyor. 2020-21’de 8 düdük çaldı. Sonraki sezonları sırasıyla 17, 9 ve 2 maçla tamamladı. Bu sezon 13 maç yönetti ve sadece 2 hafta önce 4 büyüklerden birinin maçında görev aldı: Alanyaspor-Galatasaray. Kural hatasının kıyısından döndüğü Bodrum-Göztepe maçı, VAR müdahalelerine maruz kaldığı maçlar derken bugünlere geldik. İngilizce bilmediğinden yabancı VAR’la diyaloğunda yaşanan hazin görüntüler geçen hafta sosyal medyada viral oldu. Derbide belki de yerli VAR atanması maçın sağlığı açısından daha iyi olabilir. 5 yıllık Süper Lig kariyerinde 3 kez Beşiktaş, 2’şer kez de Galatasaray ve Fenerbahçe maçlarında görev aldı. Peki gerek hakemlik kariyeri, gerek performansı derbiyle taçlanacak seviyede yeterli mi?
AKIL, BiLiM, PERFORMANS VE TECRÜBE
Derbiler her ülkenin en gözde ve ön planda zor maçlarıdır. Hakemler için de başarının taçlanmasıdır. Çok yüksek oranda ya FİFA hakemi görevlendirilir ya da genel performansıyla veya tecrübesiyle göz dolduran isimler görevi hak eder. Avrupa ligleri, aynı futbol yönetimleri gibi hakemlikte de bir plan, program, prensip sahibi. Bizdeki gibi “ben istedim, oldu” mantalitesinden ziyade akıl, bilim, performans değerlendirmesi ve tecrübe dikkat çekiyor. Bir başka açıdan Yasin Kol’un bu performansı ve kariyeri dışında, kulüp/hakem eşleşmesi kriteri olarak da VeTAS’dan derbiye atanmasının imkansız olması gerekir. En basitinden mantıklı bir atama kriteri olsa zaten, bir takımın üst üste iki deplasmanında aynı hakem olmaz! Hatta aynı şekilde ligin ateş hattındaki Kayserispor-Hatayspor maçına, kariyerinin ilk Süper Lig maçına çıkan bir hakemin algoritma atanmasının skandal olduğu gibi: Batuhan Kolak! Lig daha yangın yerine dönmemişken ve elle atama yaparken aklınıza gelmeyen bir ismi, bitime haftalar kala algoritma atadı diyerek kritik bir maça vermek pes dedirtecek nitelikte.
TARTIŞILACAK BiR TEK iSiM BiLE YOK
Avrupa'nın şampiyonluk yarışındaki takımlarının veya ezeli rekabetteki derbilere hangi hakemler atanmış? Hiç şüphesiz ki bu tarz maçlarda Avrupalı MHK’lar kendi fantezilerini ya da hırslarını değil, ligi ve kulüpleri ön plana alarak atama yapıyor. Ne demek istediğimiz somut verilerle aşikar: Yaşları, tecrübeleri, FİFA kokartları ve hatta önceden FİFA olup normal kadroya dönse de uzun yıllar deneyimleri olması münasebetiyle tablo çarpıcı ve aşikar. Bir tane bile bu isim nasıl böyle dev bir maça atanır diyebileceğiniz bir isim yok! İstisna gibi gözüken tek isim ligin ilk devresinde Madrid derbisinde görev alan Mateo Busquets Ferrer. 31 yaşındaki isim, bu maça kadar geçen sezon 20 La Liga maçında düdük çalmıştı ve dev takımların maçlarında boy göstermişti zaten. Halil Umut Meler’in ilk sahne aldığı dönemler gibi yeteneğiyle, geçmiş performanslarıyla ve otoriter yönetimleriyle FİFA’ya aday gözüyle bakılan bir isimdi ve gayet başarılı derbi yönetmişti.