Yine Anayasa...

İDAM cezasının kalkması için Anayasa değişikliğine gerek var mı?

Koalisyon hükümeti bu tartışmayı, bir önceki uyum yasasında da olduğu gibi bünyesinden çıkarıp Meclis'e sevk etti.

Aslında tartışma, koalisyon hükümetinin hukuki düzenlemelerde uyguladığı üslubu da ortaya koyuyor.

Meclis Başkanvekili Yüksel Yalova'nın deyimiyle, ‘‘yazboz reformu’’ yapılıyor.

Tabii bu, en temel yasa, Anayasa için olunca daha da dikkat çekiyor.

Nedeni üç ay önce Anayasa'da yapılan değişiklik.

Anayasa'nın 35 maddesindeki değişiklikten biri de Suç ve Cezalara İlişkin Esaslar başlığını taşıyan 38'inci maddesinde gerçekleşti.

38'inci maddeye şu fıkra eklendi:

‘‘Savaş, çok yakın savaş tehdidi ve terör suçları halleri dışında ölüm cezası verilemez...’’

İlginç olan, Anayasa'da yer alan idam cezası kararının nasıl alınacağına ilişkin uygulamanın yanına, ilk kez hangi suçlara bu cezanın uygulanmayacağı belirlendi.

Oysa daha o günden, Avrupa Birliği yol haritasında yer alan orta vadeli öncelikler açısından, idam cezası sorununun Türkiye'nin kapısını yeniden çalacağı biliniyordu.

AB'nin, 8 Kasım 2000 tarihli Türkiye İçin Katılım Ortaklığı Belgesi'nde orta vadeli öncelikler sıralanırken, siyasi kriterler başlığı altında ‘‘Ölüm cezasının kaldırılması, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6 No'lu protokolünün imzalanması ve onaylanması’’ hükmü yer aldı.

Hükümetin AB yol haritasında da bu şartın yerine getirileceği üstü kapalı ifadeyle, ‘‘Yeni Türk Ceza Kanunu'nun yasalaşması’’ diye belirtildi.

MHP DE İDAMIN KALKMASINI İSTİYOR

Buna rağmen, o dönemde problem çözme yerine, koalisyon içinde problem yaratmamanın uyumu bulundu.

Üç ay sonra çözülemeyen problemle yeniden yüz yüze kalındı.

O gün 38'inci maddeye eklenen cümle şimdi tartışma konusu.

Tartışmanın tarafları da yine hükümet içinden; MHP ve ANAP...

MHP'ye göre; Türk Ceza Kanunu'nun 125'inci maddesindeki idam cezası kaldırılacaksa, Anayasa'nın 38'inci maddesinde değişiklik gerekli.

Nedeni de TCK 125'in, devletin ‘‘arsıulusal’’ şahsiyetine karşı cürümleri düzenlemiş olması.

Nitekim, MHP Grup Başkanvekili Mehmet Şandır dün savaş, yakın savaş ve terör suçlarına ilişkin idam cezasının bu madde kapsamında ele alınacağını belirterek, ‘‘Bu maddede düzenleme için Anayasa değişmeli’’ dedi.

125 dışındaki TCK maddelerinde yer alan idam cezalarının kaldırılması için Anayasa değişikliğine gerek olmadığını vurguladı.

Şandır, ‘‘Şunun kesinlikle bilinmesi gerekir ki’’ diyerek ekledi:

‘‘Biz de MHP olarak idamın kalkmasını istiyoruz. İdamın kalkmasına karşı değiliz. Ama savaş, yakın savaş ve terör suçları haricinde...’’

ANAP'a göre idamın kalkması için Anayasa değişikliğine ihtiyaç yok.

Uyum yasaları üzerinde çaba gösteren ANAP Devlet Bakanı Nejat Arseven, dün bu konuda şunları söyledi:

‘‘Anayasa 'savaş, yakın savaş ve terör halleri dışında idam verilemez' diyor, buradan idam cezası kesinlikle bu suçlara verilir anlamı çıkarılmamalı. Bunların dışındakilere kesinlikle verilemez anlamına gelir. Savaş, yakın savaş ve teröre idam cezası verilir anlamına gelmez. Cezayı ortadan kaldırmak için Anayasa değişikliğine ihtiyaç yok. Tek maddelik bir kanun hazırlanır, idam cezasıyla ilgili maddeler sıralanır ve Meclis'e sunulur...’’

Çankaya Köşkü'nde fırlatılması sonucu ekonomik krizi de başlatan Anayasa bir yıl aradan sonra yeni bir tartışmaya yol açıyor.

Nedeni yine aynı; herkese göre yorumlanabilir olması...
Yazarın Tüm Yazıları