Mimarlar tasarlar, mühendisler hesaplar, yazarlar da hata yapar

- Nasıl statik hesabını doğru yapmayan mimarın inşa ettiği ev çökebilirse veya bistürisini yanlış kullanan cerrahın hastası ölürse, siyasetçi hata yaptığı zaman da ülke ve toplum büyük zararlar görür.

Mimar ve mühendis sayın okurlardan yoğun tepki geldi bu benzetmeye. Sayın Mehmet Tosun Turgay’ın aşağıdaki�mesajı, bunlara bir örnekti:

- Bugünkü yazınızın ''Seçimi neden kazandılar'' alt başlıklı bölümünde ''...Statik hesabını doğru yapmayan mimarın evi çöker...'' şeklindeki benzetmenizde bir mesleki tarif hatası bulunmaktadır.

- Bir ev yaptırmayı düşündüğünüzü var sayalım. Kör topal kafanızda konforlu bir tasarım oluşturursunuz. Bunu bir mimara aktararak tasarımınızı mimari bir plana dönüştürülmesini sağlarsınız. Kapılar, pencereler, odalar ve birbirleriyle ilişkisi, çatınız, dış cepheniz, bahçeniz, vs… Ne varsa çizer.

Mimar tasarımcı, mühendis hesapçı

- Elinizdeki mimari planın bir inşaat mühendisi yardımıyla inşaatın yapılacağı yörenin standartları ile statik ve betonarme hesapları yapılır… Statik hesap; binaya gelecek olan yükleri (kendi yükü, hareketli yükler, kar, yağmur, rüzgar, deprem, vs.) hesap eder. Betonarme hesapta; statik hesapla ortaya çıkan yüklerle binayı ayakta tutan kolon, kiriş, döşeme, temel gibi taşıyıcıların şekil, ebat, kalite çeşidi, demir miktarı hesap ve tayin edilir. İsterseniz binaya gidecek olan iğneden ipliğe bütün malzeme maliyet bedelini de hesaplar.

- Mimari ve inşaat projeleri doğrultusunda diğer mühendislere (mekanik, elektrik, vs.) ile binanın tesisat planları yaptırılır. İsterseniz tesisat malzeme bedellerini de elde edebilirsiniz.

- Böylece elinizde inşaata başlayabilecek şekilde planlar oluşur. Binanın malzeme maliyetini de biliyorsunuz. Bunu müteahhidinize götürerek imalat fiyatını öğrenir anlaşırsınız.. İnşaat böylece başlar ve biter…

Kısaca mimar tasarımı gerçekleştirir, mühendis hesap eder, boyutlandırır,�uygulamayı tayin eder ve maliyeti ortaya çıkartır, müteahhit ise inşaatı yapar. Siz de girer içine yaşarsınız.�Kazasız, belasız, güle güle oturun.

Saygılarımla. Mehmet Tosun Turgay

Kendi hesabını kendileri yapanlar

Başta Sayın Turgay olmak üzere, Sayın Çetin Deniz’e, Sayın Tahir Dinç’e, Sayın Fatih Arslan’a, Sayın Aykut Uz’a, Sayın Engin Arif Açıksöz’e ve beni mimarlık ve mühendislik arasındaki fark konusunda aydınlatan diğer bütün okurlarıma teşekkür ederim.

Aslında bizim yazarlık mesleği böyle işte. O yazıda “Statik hesabını doğru yaptırmayan mimar” diyecekken, “Yapmayan” diye yazarak hesap hatası yaptım.

Belki de böyle yazarken bilinçaltımda Mimar Sinan’ı veya Leonardo Da Vinci’yi ya da �Michelangelo’yu yahut Tac Mahal’i yaratan İsa Muhammed ve İsmail Han gibi mimarları düşündüm. Onların zamanında mühendislik büroları olmadığı için statik hesaplarını da kendileri yaparlarmış.

Ömer Lütfü Barkan’ın “Süleymaniye Camii ve İmareti İnşaatı”na bakarsanız, müteahhitlik hesaplarının da Mimar Sinan tarafından yapıldığını görürsünüz.

Bütün bunlar benim yazımda hata yaptığım gerçeğini tabii ki unutturamaz.

Dilerim bundan sonra Corbusier’in, Wright’ın, Niemeyer’in yapıtlarını görenler, bunların statik ve betonarme hesaplarını yapan mühendislerin de kim olduklarını araştırır.

 GSM telefonlar 20 yıl önce hayatımıza girmişti

 Yıldönümlerini kutlamayı severiz ama son dönemde hayatımızı en fazla etkileyen buluşun yıldönümünü kutlamayı unuttuk. Bereket BBC’nin internet sitesi var, onu okurken hatırladım.

Bundan 20 yıl önce 7 Eylül 1987’de, 15 telefon şirketi GSM (Global System for Mobile) cep telefonları sistemi için bir anlaşma imzalamışlardı. Böylece telefonlar cebimize girdi ve kimliklerimiz kadar kişiliğimizin parçası oldular.

GSM’i ilk kez Türkiye’ye getiren Murat Vargı’yı ve onun girişimciliği sayesinde kurulan Turkcell’i de bu vesile ile hatırlamalıyız.

Şu anda dünyada 2.5 milyar kişi GSM telefonları kullanıyor. Mesela İngiltere’de cep telefonu sahibi olanlar İngiltere’nin nüfusundan fazlaymış. Her 100 İngiliz’e 116 GSM telefon düşüyormuş.

Şimdi sıra kağıt bir harita gibi katlanılan, açıldığı zaman da koca bir ekranı olan cep telefonunun yapımına gelmiş. Bu aygıtla internete en geniş banttan girmek de mümkün olacakmış.

Ne dersiniz. Bu yıldönümümü kutlanmaya değmez miydi?