Sakız Ana: Nadire

Büyük Türkçe Sözlük’te Nadire için, ‘seyrek, az bulunur’ yazıyor.�
Orman Yüksek Mühendisi Nadire Albayrak Bakmaz gibi insanlarımız gerçekten çok az bulunuyor.
Neden öyle söylediğime gelince, Mühendis Nadire, erkek egemen toplumda alkışlanacak bir iş yaptı. Kar-kış, soğuk-sıcak demeden Çeşme Yarımadası’nı karış karış dolaştı. Dağ taş, ova bayır toprak analizi yaptı. Anavatanı Çeşme olan sakızın, tekrar gelir kapısı olması için İZKA’dan destek alıp, İzmir Orman Bölge Müdürlüğü’nün onayı ile Çiftlikköy’de sakızlık kurdu. Köylü yöntemiyle üretim yapandan, bilimsel olarak uğraşanlara kadar herkese tek tek ulaşıp bilgi topladı. Topladıkça da heyecanı arttı. Yunanistan’ın Sakız Adası’nın gelir rakamını öğrenince de Türkler’in çalı diye kesip yaktığı ağacın aslında çok önemli bir gelir kaynağı olduğunu köy köy dolaşıp anlattı. Ekimde, kasımda, aralıkta ve şubatta çelikleme yöntemiyle dikim yaptırdı. Hangi ay dikilenin daha çok tuttuğunu ve nasıl büyüdüğünü ölçümledi. Çeliklerin dikey mi, yoksa yatay mı dikilmesi gerektiğini takip etti ve tüm bunları rapor etti.
Şimdi Çeşme Çiftlikköy’de 10 dönüm arazide boy veren ağaçların haftada iki kez sulamasını yaptıran Sakız Ana Nadire (Nadire Albayrak Bakmaz), fidanların filiz verip boy atmasını gördükçe, mutluluğu artıyor ve Herkese çağrı yapıyor; “Yarımada’da her yere sakız dikin. Yapraklarından yağ, gövdesinden sakız elde edilen ekonomik getirisi çok yüksek bu ağaçların kıymetini iyi bilin.”

BAKANLIK DESTEKLESİN

Sakız şu anki mevzuata göre meyve veren ağaç türü olarak kabul edilmiyor. O nedenle de Tarım bakanlığı tarafından desteklenmiyor. Bu yaklaşımın çok yanlış olduğunu belirten Bakmaz, “Acilen desteklenen ağaç grupları arasına alınsın. Ekonomik getirisi çok yüksek bu ağaçlar hızla çoğaltılsın” dedi.

SARI-KIRMIZI AÇIYOR

Orman Yüksek Mühendisi Nadire Albayrak Bakmaz, sakızın çok güzel bir peyzaj bitkisi de olduğunu söyledi. Sakızın susuzluğa çok dayanıklı ve tuzlu topraklarda bile yetiştiğini söyleyen Nadire Albayrak Bakmaz, “Çiçekleri sarı kırmızı açıyor ve çevreye inanılmaz bir güzellik katıyor” dedi.

Sakız çeliğini kasımda dikin

Geçen ay Hürriyet Ege’de yazdığım “Ben bir Sakız ağacıyım Çiftlikköy yamacında/ Ne sen bunun farkındasın ne Çeşmeliler farkında” yazım 37 yıllık gazetecilik hayatımda çok ses getiren yazılarımın arasına katıldı. Üç hafta boyunca telefonlarım susmadı. Bakanlardan başkanlara, bürokratlardan çiftçilere kadar çok sayıda kişi aradı. Hepsi de sakız dikmek istediklerini söylüyordu. O günlerde arayanlardan biri de Mühendis Nadire’ydi. Bu işe gönül verdiğini anlatan Nadire’nin kurduğu sakızlığa ziyaret bir türlü nasip olmadı. İZKA’nın desteklediği ve Uzman Murat Çelik’in denetlediği Sakızlık Projesi’nin salı günü kapanış sunumu vardı ve gitmemek olmazdı.
İyi ki gitmişim. Memleketime milyon dolarlık gelir getirecek bir ağacın yetiştirme öyküsünü ilmek ilmek ören ve tüm bilgi birikimi paylaşmaya hazırım diyen, Sakız Ana Nadire’yi iyi ki dinlemişim.
Şimdi size Nadire Albayrak Bakmaz’ın dikim notlarından bazılarını aktarıyorum.
1- Sakızlığı çelikle kurun.
2- Çelikleri yatay dikin.
3- Ekimde dikilenlerin yüzde 56’sı, kasımda dikilenlerin yüzde 88’i, aralıktakilerin yüzde 60’ı tuttu. Şubatta dikilen sakız çeliklerinin ancak yüzde 37’si filizlendi. Siz Sakız’ı bu ölçüte göre kasımda dikin.

Ormanlar yanmasın gelecek kararmasın

? İzmir Orman Bölge Müdürlüğü’ne önceki hafta atanan İbrahim Aydın, yangınlar konusunda herkesi duyarlı olmaya çağırdı. Nem oranının iyice düştüğü şu günlerde esen rüzgarların da her dakika yüreklerini ağızlarına getirdiğini söyleyen İbrahim Aydın, “Bin bir emekle yetiştirdiğimiz ormanlarımız, maalesef bir kıvılcımla yok olup gidiyor. O yok olan da bizim hem milli servetimiz hem yaşam kaynağımız. O nedenle herkesten destek bekliyoruz. Ormanlar yanmasın geleceğimiz kararmasın” dedi. En küçük bir kıvılcım görüldüğünde hemen Alo: 177’ye bildirilmesini isteyen Müdür Aydın, “Çıkan tüm yangınlara en geç 15 dakikada müdahale edecek şekilde planlama yapıldı. Kritik havalarda Ormanların 147 değişik noktasında söndürme ekiplerimiz bekliyor. İzmir’de yangın büyüme eğilimine girdiğinde 45 dakika içerisinde 7 helikopter ve 2 amfibik uçak daha devreye girecek şekilde organize olduk” dedi.