ÖTV’den muaf engelli aracına ‘hurdaya çıkma’ kapısı aralandı

Karadeniz Ereğli 3’ncü Asliye Hukuk Mahkemesi, 5 yıl satmama şartıyla 5 bin TL ile 20 bin TL arasında değişen Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) istisnasından yararlanılarak alınan engelli araçlarına “hurdaya çıkartma” kapısını araladı. Yargıtay tarafından da onaylanan mahkemenin bu kararı, Sorgun gibi aracını çaldıran ya da üçüncü şahıslar yüzünden ÖTV’yi ödemek zorunda kalan tüm engelliler için de emsal teşkil ediyor.

8.5 milyon engelli

Türkiye’de yaşayan 8 milyon 500 bin engellinin topluma kazandırılması, sosyal gelişimlerine ve istihdamlarına katkı sağlanabilmesi amacıyla yeni araç satın alan engelliler, Özel Tüketim Vergisi’nden muaf tutuluyor. Ancak bunda da aracın 5 yıl süreyle bir başkasına satılmama şartı bulunuyor. Şayet araç 5 yıl dolmadan bir başka kişiye satılırsa, bu durumunda araç alınırken ödenmeyen ÖTV’nin, satış sırasında ödenmesi talep ediyor. Ayrıca, engellinin yeni alacağı araçta ÖTV avantajından yararlanması da önleniyor. Araç doğal afet yüzünden hurdaya çıkmış olsa dahi bu uygulama yumuşatılmıyor ve aracı kendi insiyatifi dışında hurdaya çıkarılan engellilerin, hak kaybına uğraması kaçınılmaz oluyordu. Bu durumda hem hurdaya çıkan hem de yeni alınan araç için 20 bin TL’yi bulan ÖTV’yi ödemek zorunda kalıyorlardı.

İstisna hakkı kaybediliyor

Arkadaşımız Mehtap Özcan’ın yaptığı araştırmaya göre, ÖTV istisnasından yaralanarak otomobil sahibi olan engellilere tanınan bu istisnada sakatlık derecelerine bakılmıyor. Ayrıca, 5 yıl dolmadan ikinci defa bu istisnadan yararlanmalarına da izin verilmiyor. Böyle olunca da aracın çalınması ya da herhangi bir nedenle perte çıkması durumunda da farklı bir uygulama yapılmıyor. Sigorta şirketleri de poliçelere ekledikleri bir maddeyle, satışı zor olan engelli, yabancı plakalı ya da ölümlü kazaya yol açmış araçların hurdasını devralmayabiliyor. Sadece raiç bedel üzerinden hurda değerini düşüp, kalan kısmı araç sahibine ödemekle yetiniyor. Muharrem Sorgun’un satın aldığı 2007 model hurdaya çıkmış otomobilinde olduğu gibi araca, sahibi müşteri bulmak zorunda kalabiliyor. Bu da, aracı alırken ödemediği 10 bin 222 YTL’lik ÖTV’yi, aracı satarken ödemek zorunda kalmasına yol açıyor. Ayrıca, hurdaya çıkan aracın yerine alacağı otomobil için de ÖTV avantajını kaybetmiş oluyor.

Emsal teşkil edecek

Karadeniz Ereğli 3’ncü Asliye Hukuk Mahkemesi’nin üçüncü şahısların kusuru yüzünden ÖTV ödemek zorunda kalan engellilerin, ödedikleri ÖTV’yi buna yol açan şahısların üstlenmesini sağlayan kararı, Yargıtay 4’ncü Hukuk Dairesi tarafından da geçtiğimiz nisan ayında onaylandı. Bu karara yapılan itirazın 13 Aralık 2010 tarihinde red edilmesiyle birlikte, Sorgun gibi aracını çaldıran ya da üçüncü şahıslar yüzünden 5 yıl dolmadan aracını satmak ve ÖTV ödemek zorunda kalan tüm engelliler için de zararını karşılatma yolunun açılması sağlandı.