HÜRRİYET yazarı Erdal Sağlam, önceki gün yaptığı açıklama ile İmar Bankası'ndaki ‘Yüzyılın hayali hesap oyununu’ ortaya koyan BDDK Başkanı Engin Akçakoca ile özel bir görüşme yaptı. Akçakoca, Sağlam'a, İmarzede mevduat sahiplerinin paralarını, ‘Sorun çıkarsa, geri öderim’ taahhütnamesini imzalatarak vereceklerini açıkladı.
BDDK Başkanı Engin Akçakoca, Cuma günü piyasalar kapandıktan sonra, Kurul üyeleri ve Kurum yöneticilerini arkasına alarak, İmar Bankası ile ilgili, uzun zamandır beklenen açıklamayı yaptı.
Belli ki bu açıklama için, uzun süredir devam eden araştırmaların sonuçlanmasını, kesin sonucu alamasa da, sağlam verilere ulaşmayı bekliyordu. Çünkü ilk bulgular korkutucu idi ve bundan emin olana kadar, Kurul beklemeyi tercih etti.
Bu sert açıklamasının ardından BDDK Başkanı Engin Akçakoca ile konuşma fırsatı bulduk. Açıkladığı bulguların korkunç olduğunu, bunun mevduat sahipleri tarafından ‘ödemeler’ konusunda kaygıyla karşılanabileceğini hatırlattığımızda Akçakoca, ‘‘Gerçekten hak sahibi olanlara mutlaka ödemelerin yapılacağını’’ söyledi. Böyle karmaşık bir durumda incelemelerin ister istemez zaman aldığını kaydeden Akçakoca, gerçek hak sahiplerine ödeme yapılması için titiz davrandıklarını, devleti zarara uğratmamaya çalıştıklarını, hak sahibi olmayanlara yapılacak ödemelerin gerçek hak sahiplerine de haksızlık olacağını belirtti.
Gerçek hak sahiplerinin bulunup, ona göre ödeme yapılmasında yöntem ve zamanlamaya Kurul'un karar vereceğini kaydeden Akçakoca, hak sahibi olmak için gerekenlerin bazılarını ise, mevduat cüzdanı gibi belgelerle bankada hesabı olduğunun ispat edilmesi, seri numarası olan belgelerin ibrazı, banka kayıtlarında şubede tasarrufunun bulunduğunun, bir süredir burada işlem yapıldığının yine belgelerle ispat edilmesi olarak sıraladı.
Ödemelerin zamanlamasına ve nasıl yapılacağına ise Kurul karar verecek. Bu nedenle Akçakoca, bu konudaki sorularımıza net yanıtlar veremiyor.
Ancak edindiğimiz bilgilere göre, İmar Bankası'ndaki tasarruf sahiplerinin, Kurul'un belirleyeceği tarihten itibaren, saptanacak banka şubelerine gidip ellerindeki belgelerin fotokopilerini teslim etmeleri gerekecek. Bankadan Hazine kağıdı alanlar da aynı şekilde ellerindeki belgelerle başvuru yapacaklar.
Bundan sonra alınan belgelerin, mümkün olduğunca kısa bir süre içinde, ilk incelemesi yapılarak doğruluğuna bakılacak. Bu ilk incelemede ödenmesinde sakınca görülmeyenlere ödeme yapılacak ama yine de bir ‘taahhütname’ alınacak. Bu taahhütnamede ‘sonradan belgenin sahte olduğu veya baska bin sorun çıktığı anlaşılırsa alınan para geri ödenecek’ türünde bir ibarenin yer alacağı tahmin ediliyor. Bankacılık çevreleri, Kurul'un daha sonra ayrıntılı incelemelerde, ödenen hesapların sahte çıkması tehlikesine karşı, bir garanti olarak böyle bir taahhütname almasının doğal sayılacağını söylüyorlar.
Akçakoca, off-shore hesaplarına, geçmiş valörlü veya valörsüz işlemlere, kayıtlı olmayan mevduatlara ve grup tarafından açıldığı belirlenen fiktif hesaplara ödeme yapılmasının ise sözkonusu olamayacağının altını çizdi.
BDDK Başkanı Engin Akçakoca'nın ‘fahiş faiz’ konusunda gerekli duyarlılığı göstermeyen tasarruf sahiplerine biraz sitemli olduğunu görüyoruz. Mevduatın tümüne verilen garantinin aslında sağlıklı olmadığını, ancak ekonomik koşullar nedeniyle zorunlu bu uygulamanın bir süre daha devam edeceğini anlatan Akçakoca, ‘‘Devlet garantisi var diye’’ böyle davranılmasını ise pek hoş karşılamıyor. Akçakoca, sitemini şöyle belirtiyor:
‘‘Sistemin ortalamasından çok farklı bir faiz verildiği zaman, tasarruf sahiplerinin mutlaka yüksek getirinin yüksek risk anlamına geldiğini hatırlarında tutarak karar vermeleri gerek. Geçmişte bunun kötü örneklerini çok görmüş olduğumuz, hep hatırlanmalı.’’
‘Olmayan belge’ incelenemez bunu ihbarsız göremezdik
BDDK Başkanı Engin Akçakoca, ‘‘Bu zamana kadar bunca ağır suçlamaya neden olan unsurların önceden belirlenmemiş olması çok eleştiriliyor’’ dediğimizde, ‘‘Mevcut mevzuata göre, bu tür işlemlerin önceden, belgeli bir ihbar olmadan araştırılıp bulunması mümkün değil. Şimdiye kadar ne banka içinden, ne de dışarıdan böyle belgeli bir ihbar gelmemiş. Doğal olarak bankada mevcut olmayan kayıtların incelenmesi de zaten fiilen söz konusu olamaz’’ yanıtını verdi.
Başka bankada böyle sorun olmaz
İMAR Bankası'nda ortaya çıkan usulsüzlüklerle ilgili olarak kendileri tarafından yapılan açıklamaların çok ağır olduğunu, tasarruf sahiplerinin bu açıklamalardan kaygılanabileceğini hatırlattığımızda ise Akçakoca'nın, bu tür işlemlerin yaygınlığını düşünmediğini öğreniyoruz. Akçakoca'nın verdiği bilgilere göre, zaten bundan sonrasında her türlü işlemin saptanması için Kurumun daha hazırlıklı bir konuma getirileceğinin işaretlerini de aldık.] Yani sistemin tümüne dönük bir kaygı, Kurum'da kesinlikle yok.
Kadro genişletildi, İmar'da inceleme 24 saate çıktı
TASARRUF sahiplerinin mağdur olmaması için elden gelen gayretin gösterildiğine herkesin inanmasını isteyen BDDK Başkanı Engin Akçakoca, ‘bütün murakıpların, Pamukbank’tan alınan destek elemanlarının, BDDK ve TMSF kurumlarından görevlendirilen çok sayıda elemanın, normal mesai biçiminde değil, 24 saat İmar Bankası merkez ve şubelerinde kayıtlar üzerinde çalıştığını' söyledi.
Akçakoca, üzerlerinde zaman baskısı olduğunu bildiklerini, bu nedenle mümkün olduğunca kısa sürede ödeme yapılacak
duruma gelinmesi için çalıştıklarını ifade ederek, ödemeler için bir zaman veremediğini ama ‘en kısa sürede ödeme yapacak duruma gelmek için çalıştıklarını’ tekrarladı.
Akçakoca, burada önemli olan unsurun, ‘hem gerçek hak sahiplerine mümkün olduğunca kısa sürede ödeme yapmak, hem de kamunun yani halkın çıkarlarını korumak amaçları arasında dengenin kurulması’ olduğunu söyledi.