Enflasyona endeksli tahvil sigorta şirketleri için

Referans bono ihalesinin kaldırılmasının yanlış olacağını, dalgalı geçeceği belli olan bir dönemde bu tür bir değişikliğin borç programını olumsuz etkilemesinden korkulması gerektiğini yazmıştık. Devlet Bakanı Ali Babacan’ın sorular üzerine, bu konuda daha çalışıldığını söylemesi bizce olumlu yönde atılmış bir adım. Bir kez daha düşünüp, bu riskleri hesaba katmak zorunda olduklarını umarız görürler.

2007 finansman programının en değişik yönü, enflasyona endeksli tahvil ihracının başlayacak olması. Bununla ilgili çalışmaların yıllar öncesine dayandığını, programın başından beri yani 2001’den buyana, bu tür tahvillerin ihracının düşünüldüğünü biliyoruz.

Bankacılara göre, bu tahvil kendilerinin fazla rağbet edecekleri bir tahvil değil. Yalnız başta sigorta şirketleri olmak üzere, bazı fonların bu tahvili istediği de öteden beri bilinir.

Bankacılarla konuştuğumuzda; yıllardır kendilerine sorulduğunu, sadece sigorta şirketlerinin bunu alacağını söylediklerini belirterek, dolayısıyla hacmin fazla olmayacağını ama enflasyona endeksli tahvilin bu fonlar tarafından talep göreceğini belirtiyorlar.

Bu arada enflasyona endeksli tahvillere teorik açıdan yaklaşan bazı banka iktisatçıları, enflasyon hedeflemesi rejiminde, piyasaların enflasyon beklentilerini ölçmenin önemli bir konu olduğunu, anket yöntemi ve diğer saha araştırmalarının beklentiler konusunda bir fikir verdiğini ama beklentileri ölçme yöntemlerini çeşitlendirmek ve güçlendirmek gerektiğini kaydederek, "Enflasyona endeksli senetlerin de piyasaların enflasyon beklentilerini ölçmekte kullanılan bir yöntem" olduğunu söylüyorlar. Aynı iktisatçılar, bu tahvillerin "ancak yeterli hacim ve likiditeye ulaşınca, beklentileri ölçmekte kullanılabileceğini" de ekliyorlar.

2007 ve 2008 hesaplamaları için kullanılan varsayımlara bakıldığında ise borçlanma vadesinin iki yıl için de aynı kalacağı, borçlanma enstrümanlarının ağırlıklarının de yine 2006 ile aynı olacağı göze çarpıyor.

BAKAN AÇIKLAMAMALI

Bankacılar program üzerine yaptıkları yorumlarda, genellikle finansman programını iyi karşıladıklarını belirttiler. Bu arada Hazine’nin, özellikle özelleştirme gelirlerini çok muhafazakar olarak hesapladığı yorumunda bulunan bankacılar, özelleştirme gelirlerini çok daha yüksek beklediklerini de söylüyorlar.

Bankacılar Halkbank özelleştirmesinden hayli yüksek gelir beklendiğini hatırlatarak, 2006 yılında yapılan özelleştirmelerin 2007 yılında yapılacak taksit ödemeleri de dikkate alındığında, vergi dışı gelirlerin tahminin oldukça üzerine çıkmasını bekliyorlar.

Dolayısıyla açıklanan finansman programı için, "2007 yılı için Hazine’nin piyasada faizler üzerinde baskısının olmayacağı" anlamı taşıdığı kaydediliyor. Ancak, enflasyon hedeflemesi sisteminde faizler üzerinde baskının, Hazine’nin borçlanma politikalarından çok enflasyon hedefi ve beklentilerden kaynaklandığının unutulmaması gerektiğinin de altı çiziliyor.

Kısacası; borçlanma programı bankacıların çoğu tarafından, genel olarak olumlu karşılandı. Bankacılar, referans bono ihalesinin kaldırılması konusunda ise, henüz netlik kazandırılmadığı için şimdilik yorum yapmaktan çekiniyorlar. Ama itirazları olduğu kesin.

Bizce önceki günkü borçlanma programı açıklamasının Devlet Bakanı Ali Babacan tarafından yapılması da, bizce doğru değildi. Çünkü borçlanma teknik bir iştir. Siyasi irade, bütçenin dengelerini hesaplar, harcama ve gelir kalemlerine karar verir ama aradaki farkın nasıl karşılanacağı, finansmanının nasıl yapılacağı, teknik bir iş olmalıdır. Unutmayalım ki; bu nedenle birçok çağdaş ülke bu işi, bağımsız borç idareleri ile yapar.

Bu nedenle bu programı Hazine Müsteşarı’nın açıklaması gerekirdi. Borçlanmaya siyaset karıştırmak, güvensizlik yaratır, risk primini artırır, bunları hesaplamak gerek.

Geçmişte bu ilkelere uyulur, programı Müsteşarlar açıklardı...