Stres ve yaşlılık

Bilimadamları da yaşamın sırrını çözebilmek için hiç durmadan çalışıyor. Yaşlanma süreciyle ilgili araştırmalar, birçok ülkede halen devam ediyor.

Dünya üzerinde yaşlanma korkusu duymayan çok az insan vardır. ıleride bakıma muhtaç olma ihtimali kadar, fiziksel görüntünün bozulması da bu korkuyu tetikliyor. Dolayısıyla yaşlanma süreciyle ilgili araştırmalar, birçok ülkede son sürat devam ediyor.

Psikolojik stresin yaşlandırıcı etkisi de bu bilimsel araştırmalarla kanıtlandı. Stres seviyesi çok yüksek olan bazı kadınların hücreleri biyolojik açıdan bakıldığında 10 yıl daha yaşlı görünüyor.

Araştırmacılar, stres hormonunun artışına bağlı olarak daha fazla serbest radikal üretildiğini tahmin ediyor. Vücutta stresin etkisiyle üretilen serbest radikaller ise “tamir edici enzime” zarar veriyor.

Stres kortizol hormonunu da artırıyor. Özellikle düzenli ve yoğun strese maruz kalındığında, yaşlanmayla doğal olarak artacak olan kortizol hormonu, daha genç yaşlarda artmaya başlıyor. Kortizol hem hücre yaşlanmasını hızlandırıyor hem de vücudun savunma sistemini zayıflatıyor. Bu nedenle yaşlılıkta yakalanacağımız hastalıklara daha erken yaşlarda yakalanma olasılığı artıyor.

STRES HÜCRE ÖLÜMÜNÜ HIZLANDIRIR

Stresin aralıksız olarak devam etmesinin sağlığa zarar verdiği artık kesin olarak biliniyor. Yapılan son bilimsel çalışmalar da insanların stres yüzünden hastalıklara niçin daha duyarlı hale geldiğini açıklıyor.

Uzun yıllar devam eden stres, belli başlı beden hücrelerinin ömrünü kısaltarak insanların daha çabuk yaşlanmalarına neden oluyor. Yıllarca stres altında yaşayan 58 kadını inceleyen Amerikalı bilim adamlarına göre, stres altında kalan bağışıklık hücrelerindeki kromozom uçları, sağlıklı kadınlarınkine göre daha kısa. DNA’nın bu bölümlerindeki uzunluk, hücrenin ne kadar süre daha bölüneceğini belirliyor. Belli bir kısalığı aştıktan sonra ise önemli genetik bilgiler yok oluyor ve hücre ölüyor.

Kadınlar gündelik yaşamda ne kadar çok strese girerse ve stres durumu ne kadar uzun süre devam ederse, bu kromozom uçları o denli kısalıyor, bunları tamir eden enzimin etkinliği düşüyor ve hücreler daha fazla serbest radikal üretiyor. Bu da yaşlanmaya yol açıyor.

HÜCRE BÖLÜNMESİ VE YAŞLILIK

Aslında yaşlanmayı, vücudun hücresel boyutuyla geçirdiği değişimler bütünü olarak tariflememiz mümkün. Ve hücre yaşlanmasını ikiye ayırabiliriz: Enerjinin azalması... Üreme ve çoğalma yetisinin azalması...
Hücre bölünmesindeki değişiklikler 35 yıl önce bilimsel çalışmalarla ortaya kondu. Bu çalışmalara göre, bir yaşındaki çocuğun hücresi 80-90 kez bölünürken, 70 yaşındaki bir kişinin hücresi 15-20 kez bölünebiliyor.
Vücudun yaşlanırken sağlıklı kalmasını sağlayabilmek için şu dört maddeyi akıldan çıkarmamak gerekiyor:

* Düşük yağlı beslenme ve rafine şekeri az miktarda kullanmak
* Bol sebze ve meyve tüketmek
* Vitamin ve balık ağırlıklı beslenmek
* Düzenli spor yapmak
* Stres yönetiminde başarılı olmak, gevşeyebilmek
Tüm bu önlemleri almaz, aşırı yağlı yiyeceklerle beslenir, sigara ve alkol tüketimini artırırsanız kolesterol yüksekliği, diyabet gibi hastalıklarla karşılaşırsınız. Bunlara stres de eklendiğinde yaşlanma sürecinin hayli hızlandığını biliyoruz.