Güzel olmayı istemek yanlış

Çoğu insanın dış görüntüsüyle ilgili kafasına taktığı, beğenmediği bir tarafı olabilir.
Bazıları beğenmediği tarafını düşündüğünde zaman zaman üzülüp, daha güzel görünmek isteyebilir ama bu konunun hayatını olumsuz etkilemesine izin vermez. Sonuç olarak ‘daha güzel’ görünmek insanların doğal bir isteğidir.
Dolayısıyla ‘Güzel olmayı istemek yanlış mı?’ sorusuna ‘hayır’ diye cevap verirken ‘ama’ diyerek devam etmek gerekiyor. Eğer beğenmediğiniz taraflarınız sık sık aklınıza geliyor, başkalarının görüntünüz ile ilgili olumlu sözlerine inanmıyor, dış görüntünüz ile ilgili yoğun bir kaygı yaşıyorsanız ve bu kaygılar artık hayatınızı olumsuz etkilemeye başlıyor ise, ‘Beden Algısı Bozukluğu’ adı verilen psikolojik bir problem yaşıyor olabilirsiniz.
New York’ta bulunan Bio-Behavioral Enstitüsü kurucusu ve direktörü psikolog Dr. Fügen Neziroğlu, 1979’dan bu yana Obsesif-Kompulsif Bozukluk (Takıntı Bozukluğu) konusunda çalışmalar yapıyor.
Biriktirme Bozukluğu, Obsesif-Kompulsif Bozukluk ve Beden Algısı Bozukluğu konusunda Amerika’da birçok araştırması ve kitabı yayınlandı. Psikolog Dr. Fügen Neziroğlu, bu ayın sonunda, alanında yaptığı çalışmalardan dolayı Uluslararası Obsesif Kompulsif Bozukluk Kuruluşu (IOCDF) tarafından ‘Yaşam Boyu Başarı Ödülü’ (Lifetime Achievement Award) ile onurlandırılacak.


ERKEK VE KADINLARDA EŞ SIKLIKTA GÖRÜLÜYOR

Özellikle gençlik çağında ortaya çıkan ve gereksiz estetik ameliyatlarına bile yol açabilen ‘Beden Algısı Bozukluğu,’ takıntı bozuklukları arasında yer alan ama çok da bilinen bir şey değil. Bu bozukluk ile ilgili gelişmeleri öğrenmek için, konusunda uzman olan ve bu konuda bir de terapi modeli geliştiren Dr. Fügen Neziroğlu ile görüştüm.
* Beden Algısı Bozukluğu (BAB) ile ilgili yazdığınız kitapta, görüntümüz ile ilgili hoşnut olmadığımız, değiştirmek isteyeceğimiz bir yönümüzün olabileceğini, bununla beraber, BAB’nun bu durumdan farklı olduğunu anlatıyorsunuz. BAB’nun farkı nedir?
- Güzel görünmek istemek gayet normal ama birisi bu düşünce ve duygular üzerinde günde bir saatten fazla zaman harcarsa, güzelliğini veya çirkinliğini sıkıntı ederse ya da kendisini beğenmediği için bir yere gidemiyor, hayatını kısıtlamaya başlıyorsa o zaman sadece güzel görünme isteğinin dışına çıkıp, normal olmayan bir sürecin içine giriyor.
* Beden Algısı Bozukluğu yaşayan çoğu kişi, sık sık estetik ameliyatı yaptırmak ve ‘çirkin’ veya ‘bozuk’ olduğuna inandığı tarafını değiştirmek istiyor. Bu bozukluğun teşhisini alan bir kişi size “bu son ameliyatı olursam kendimi daha güzel hissedeceğim” derse ona ne önerirsiniz?
- Evet, haklısınız, bize gelen kişiler çoğu zaman ya estetik ameliyatı olmak istiyorlar ya da sürekli dermatologlara gidiyor. Araştırmalar, ameliyatın faydalı olmadığını, hatta kişilerin daha da kötü hissetmelerine yol açtığını gösteriyor. Ameliyat isteyenlere çoğu zaman bana hiç olmazsa üç ay vakit vermelerini söylüyorum. Kişileri haftada üç gün gördüğüm için üç ay çoğu zaman yeterli oluyor. Hayatları düzelmeye başlayınca ameliyattan vazgeçebiliyorlar. Tabii ki korkumuz ameliyattan sonra çok daha kötü hissetmeleri ve ameliyatta yapılan değişikleri bir daha değiştirmek istemeleri.
* Bu hastalığın kadınlarda daha fazla olduğunu söyleyebilir miyiz?
- Erkek ve kadınlarda eş sıklıkta görüyoruz.



TEDAVİ EDİLMEZSE KİŞİ EVDEN DIŞARI ÇIKMAYABİLİR

* Kendisini çirkin bulan bir insanın Beden Algısı Bozukluğu olduğunu düşünüyorsanız, onun çirkin olmadığını ikna etmeye çalışmak neden işe yaramaz?
- İşe yaramaz çünkü buna inanmıyorlar.
* Beden Algısı Bozukluğu tedavi edilebilir mi?
- Muhakkak ki tedavi edilir. Tedavi yolları belli. Cognitive Behavior Therapy (Bilişsel Davranışçı Terapi) ve ilaçlardan çok iyi netice alıyoruz.
* BAB tedavi edilmezse ne olabilir?
- Kötüye gider ve kişi evinden dışarı çıkmayabilir. Ailesinin başkalarını eve çağırmasını engelleyebilirler.

Doktor seçimi çok önemli

* BAB kaç yaşlarında başlar?
- Ekseriyetle 14 ila 18 yaşlarında başlar ama şimdi daha gençlerde de görüyoruz.
* Çoğu kişi, özellikle anne-babalar, bu bozukluğun neden ortaya çıktığını merak ediyor. Nedeni belli mi?
- Neden olduğunu tamamen bilmiyoruz ama her hastalıkta olduğu gibi önce biyolojik etkenler sonra çevresel etkiler araştırılmalı.
* Eşimiz, çocuğumuz veya bir arkadaşımızın Beden Algısı Bozukluğu olduğunu düşünüyorsak ona nasıl yardımcı olabiliriz?
- Beden Algısı Bozukluğu’nu bilen, anlayan bir psikolog veya psikiyatriste görünmeleri lazım. Ama herkesin bildiği, anladığı veya tedavisini bildiği bir hastalık değil. Doktor seçimi çok mühim.