‘Arkadaşım İçin’

Ömer M. Koç, kitabın başındaki Önsöz’de kitabın niteliği üzerine bilgi veriyor.

“17. yüzyılın sonunda ve 18. yüzyıl boyunca, daha çok Osmanlı topraklarını ziyaret eden Batılıların kullanımı için üretilen işlemeli mektup ve evrak çantaları Sadberk Hanım Müzesi’nin 2022 yılı sergisinin konusunu oluşturuyor. Doğu ve Batı arasındaki uluslararası diplomasinin ve ticaretin önemli merkezlerinden olan İstanbul (Constantinople) ve İzmir (Smyrna) esnafının, çoğunlukla hediyelik eşya türünde ürettiği bu çantalar, Osmanlı deri işçiliğinin nispeten küçük, ancak kendine has ve çok popüler bir grubudur. Dünyada birçok müze ve özel koleksiyona titizlikle seçilerek dahil edilmiş örnekler bunun ispatıdır.

Gerek şahsi koleksiyonumda gerekse Sadberk Hanım Müzesi koleksiyonunda zaman içinde birbirinden bağımsız oluşan çok zengin içerikli iki eser grubunu bir sergi projesiyle bir araya getirip tanıtmayı arzu ettik.

En erken tarihlisi 1669’da, en geç tarihlisi 1835’te üretilmiş olan toplam 91 çantanın, 76’sı mektup, 15’i ise evrak çantasıdır. Osmanlı’nın deri işçiliğinde ne kadar büyük bir başarı kaydettiğini, günümüze kadar bozulmadan ulaşabilen bu eserler açıkça ortaya koyuyor. Üzerlerinde yapıldıkları şehrin adı, tarih ve isim bilgisi dışında, ithaf ve özlü sözler de içeren bu çantalar, kim bilir kimin mektuplarını, özel belgelerini muhafaza etti? Bir mektup çantası, üzerinde yazılı olan ‘Arkadaşım için’ ibaresinden de anlaşılacağı gibi, belki bir arkadaşa dostluk ve bağlılık hatırası olarak hediye edilmek üzere yaptırılmış veya bir tüccarın, bir komutanın, bir büyükelçinin resmi mektuplarını, değerli belgelerini özenle korumasını sağlamıştı.”

Hülya Bilgi, Sultan III. Ahmed’in (1703 – 1730) Paris’e gönderdiği Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi’nin İstanbul’a döndükten sonra padişaha ve sadrazama verdiği bilgilerin birçok yeniliği başlattığını belirtiyor.

Bilgi’nin yazısında; ‘Osmanlı Döneminde Derinin Tabaklanması ve Derici Esnafı’ bölümü bu konuda ayrıntılı bilgi sunuyor.

Dericilik faaliyetleri Fatih Sultan Mehmed döneminde arttı. Osmanlı ekonomisi üzerine yapılmış araştırmalar, deri ürünlerinin büyük önem taşıdığını ve lüks mallar arasında deriden imal edilip gümüşle süslenen askeri teçhizatın önemli bir ticaret kalemi olduğunu ortaya koyuyor.

Bilgi’nin yazısındaki bir bölümün başlığı şöyle:

‘Sadberk Hanım Müzesi ve Ömer M. Koç Koleksiyonlarındaki İşlemeli Mektup ve Evrak Çantaları.’

Bilgi, ‘İşlemelerdeki Batı Etkileri’ni de inceliyor.

Katalogda; yazıları, örnekler ve onlarla ilgili açıklamalar, dizin ve kaynakça izliyor.

(Vehbi Koç Vakfı Sadberk Hanım Müzesi)

DERGİLER

KİTAP-LIK

‘EDİTÖRDEN’ yazısı, bugünlerde bir edebiyatçının bireysel dünyasını, kitaplar ve yazarlar aracılığıyla bize iletiyor.

Dergiyi alanlar önce bu yazıyı okumalılar.

İlk satırı şöyle başlıyor:

“Yıkım günlerinin karanlığında hazırlandı bu sayı...

Dergi hazırlamak kolaydı da yazmak olmasa...”

Bitiş paragrafı şöyle:

“Dolayısıyla kabaran öfkemi Refik Durbaş’ın ‘Elim sanata düşer usta / Dilim küfre, yüreğim acıya / Ölüm hep bana / Bana mı düşer usta’ dizelerinde dillendirip İzzet Molla’nın şu meşhur beytiyle sakinleştirdim: ‘Şebim şep değildi sabâhım sabâh / Anarken dil-i zârı gamden felâh.’”

DERGİDEN SEÇMELER:

- Garabet Bey

- Hüseyin Peker

- Gültekin Emre

- İzzet Göldeli

- Cihat Burak

- Yücel Kayıran

- Feyza Hepçilingirler

- Mehmet Ergüven

- Şavkar Altınel

(Mart – Nisan Sayısı)

bizim külliye

Edebiyatımız ve Cumhuriyetimiz

SEÇMELER:

- Nazmi Payam

- Davut Güner

- Şaban Sağlık

- Ahmet Buran

- Ömer Kazazoğlu

- Taner Namlı

- Ayşe Demir

(Mart – Nisan – Mayıs Sayısı)