Doğan Hızlan

Cumhuriyet’in yüzüncü yıl etkinliklerinin iz bırakmasını diliyorum.

Cumhuriyet rejiminin niçin kurulduğunu, nasıl geliştiğini, nereden nereye geldiğini anlamamız için bu yıldönümünü fırsat biliyorum.

Sergiler, anma toplantıları kalıcılık kazanmazsa, coşku geçer, bilinç ve mantık gene köşesine çekilir.

Cumhuriyetin ilanından öncesini araştırırsak, bu geçişin seyrini daha iyi anlarız...

Cumhuriyet aniden ilan edilmiş bir yönetim tarzı değildir. 19 Mayıs öncesi yapılanları da okursak, incelersek ilanın doğal bir sonuç olduğunu algılayabiliriz.

Elbette Atatürk’ün Nutuk’unu mutlaka okumak gerekir, gene belirtelim ki elbette ilk metni genç kuşakların anlaması mümkün değildir ama çeşitli baskıları yapılmıştır.

Her rejimin kalıcılık kazanması için, bu yönetimin en belirgin metodu ikna sisteminin varlığıdır.

Kongrelere giden yolu, çalışmaların gerçekleşmesi için yapılanları okumak gerekiyor.

Cumhuriyet’in iki önemli maddesi vardır bence: Dil ve sanat.

TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde 28 Ekim – 5 Kasım arasında açılacak fuarda 376 kültür etkinliği gerçekleştirilecek, 200’den fazla yazar kitaplarını okurlarına imzalayacak.

Fuarın bu yılki Onur Yazarı Nermin Abadan Unat’ın katılımıyla 28 Ekim Cumartesi günü ‘Yaşasın Cumhuriyet’ söyleşisi düzenlenecek.

Moderatörlüğünü Asuman Kafaoğlu Büke’nin yapacağı söyleşide Prof.Dr. Nermin Abadan Unat ve Prof.Dr. Mehmet Ö. Alkan konuşmacı olarak yer alacak

29 Ekim Pazar günü ise Onur Yazarı Prof.Dr. Nermin Abadan Unat ile Onur Kitabı ‘Cumhuriyet’in  100. Yılında Cumhuriyet’i Yaşayan Asırlık Çınar: Nermin Abadan Unat’ üzerine bir söyleşi düzenlenecek.

Ayrıca yazarın yaşamına  ve eserlerine odaklanan bir anı kitabı da okurlarla buluşacak.

Seçmeler:

- İllüstratör – Yazar Buluşması

- Cumhuriyet’in Yüzyılı Edebiyatı Konuşulacak

- Tematik Günler Düzenlenecek

Cumhuriyetimizin yüzüncü yılı dolayısıyla Elginkan Vakfı tarafından düzenlenen ‘VI. Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Kurultayı’ 25 Ekim Çarşamba günü İstanbul’da başlayacak.

 

Her alanda olduğu gibi edebiyat alanında da Cumhuriyet, önemli gelişmelerin yaşandığı, yeni akımların ortaya çıktığı, kadın yazarlarımızın arttığı, yayımcılığın hız kazandığı bir dönem olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti’nin köklü kuruluşlarından biri olan ve Türk sanayisine yarım yüzyılı aşkındır hizmet veren Elginkan Topluluğu’nun kurucuları tarafından Türkiye’nin çağdaş bir anlayışla ilerlemesine destek olmak amacıyla 1985 yılında kurulan Elginkan Vakfının amaçları doğrultusunda yıl aşırı ve tek yıllarda düzenlemekte olduğu Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Kurultayı’nın altıncısı bu anlamlı yıldönümü dolayısıyla Türkiye Cumhuriyeti’nin Yüzüncü Yılında Türk Edebiyatı başlığıyla gerçekleştiriliyor.

Yurtiçinden ve yurtdışından otuzdört edebiyat araştırmacısının bildirileriyle katılacağı toplantının açış konuşmasını Elginkan Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Gaye Akçen yapacak. Açılış oturumunda yöneticiliğini yürüteceğim söyleşinin konusunu edebiyatımızın Cumhuriyet dönemindeki gelişimi oluşturacak.

Kurultayın açılış bildirilerinde neler var?

- Prof. Dr. Kâzım Yetiş, Türk edebiyatının tarihi devrelerini adlandırma sorunu üzerinde duracak. 

- Macaristan’dan katılan Edit Tasnadi de Macar gözüyle Cumhuriyet dönemi Türk romanını irdeleyecek.

- Sonraki sekiz ayrı oturumda Cumhuriyet dönemi Türk şiiri, Türk tiyatrosu ve Türk romanı konulu bildirilerin yanı sıra Türkiye’de edebiyat araştırmalarının gelişimi, Türk dünyası edebiyatlarıyla Türk edebiyatının etkileşimi ve benzeri konularda da ilgi çekici bildiriler sunulacak.

- Hacettepe Üniversitesi’nden Prof. Dr. S.

***

BEN kentlerin biyografisi kaleme alınırken, oranın önemli kişilerinden de söz edilmesini yazarlara sık sık hatırlatırım.

Abdullah Satoğlu’nun ‘Kayseri! Kayseri!’ kitabı bu özelliği taşıyor.

Yıllarca Kayseri’nin içinden geçtim, oradan Ürgüp’e gittim.

Ürgüp Belediye Başkanı Bekir Ödemiş, Semih Balcıoğlu Karikatür Yarışması düzenlemişti. Ben de jüri üyesiydim. Onun adına bir galeri de açılmıştı.

Daha sonra da Erciyes Üniversitesi’nde bir sanat fuarının açılışı konuşmasını yaptım.

Kitap, Satoğlu’nun ‘Kayseri!, Kayseri! Üzerine Birkaç Söz’ yazısıyla başlıyor:

“Nice bir hasret-i dildâr ile giryân olayım

Yanayım âteş-i aşkın ile büryan olayım.

Milliyet Sanat’ın bu yıl üçüncüsünü düzenlediği Heykelde Yeni Keşifler yarışmasının ödül törenine gittim. Ödül töreni 14 Ekim Cumartesi günü Kemer Country Club’da yapıldı.

Seçici kurul tarafından belirlenen eserlerin sanatseverlerle buluştuğu serginin sonunda gerçekleşen törene Özay Şendir, Emre İskeçeli, Ozan Turhan, Olgaç Artam, Sabiha Kurtulmuş, Asu Maro, Gamze Çetiner, Derya Yücel, Aslı Sümer, Sinem Konu Keskinok katıldı.

MESA Holding’in sponsorluğunda gerçekleştirilen III. Heykelde Yeni Keşifler yarışmasında dereceye giren sanatçılara plaketleri Milliyet Sanat Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Filiz Aygündüz tarafından verilirken yurtdışında sanat eğitimi atölyesi kazanan isim ise Furkan Depeli oldu.

Milliyet Sanat’ın 2019 yılından bu yana düzenlediği Heykelde Yeni Keşifler yarışması, henüz keşfedilmemiş yetenekleri desteklemeyi, heykel sanatçılarının görünürlüğünü artırmayı, özellikle galerilerde temsiliyeti olmayan sanatçılara yeni kapılar açmayı ve böylece heykel sanatına yeni değerler kazandırmayı amaçlıyor. Kazanan yarışmacılara üretim desteği ve sergileme imkânı tanınan yarışmada, belirlenen 10 finalist arasından ilk 3’e giren yarışmacıların her biri 15 bin TL üretim desteği almaya hak kazanıyor. Yarışmanin kazananlarını belirleyen jüri şu adlardan oluşuyordu: Aslı Sümer, Berrak Barut, Derya Yücel, Ebru Özdemir, Filiz Aygündüz, Melike Bayık, Meltem Demirören, Prof. Neslihan Pala, Sabiha Kurtulmuş, Seçkin Pirim ve Sinem Konu Keskinok.

HEYKEL SANATI İÇİN ÖNEMİ

EROL EVGİN’in hemen hemen bütün kayıtlarını dinledim.

Evin İyem’in ölümünden önce de düzenlenen Nuri İyem Resim Yarışması’nda karşılaşır konuşurduk.

Daha önce ‘Sevdiklerim1’i dinlemiştim, bu hafta da ‘Sevdiklerim 2’yi dinledim.

Yeni LP’de üç yeni Erol Evgin bestesi de yer alıyor. Düzenlemeleri Firuz İsmailov’a ait ‘Sevdiklerim 2’nin long play kayıtlarında sanatçıya akustik bir sound ile Erol Evgin Orkestrası eşlik ediyor.

LP 13 parçadan oluşuyor:

A

1. Kar

Müzik: Erol Evgin/ Söz: Murat Balkuş

2. İkinci Bahar

Baksı Kültür Sanat Vakfı’nın düzenlediği ‘Anadolu Ödülleri’ sahipleriyle buluştu.

Bu yıl ödüllerin ana başlığı; ilanının 100’üncü yılını kutladığımız Cumhuriyet ile Anadolu’ya gelen hak eşitliği ışığının yayılmasında kadınlara verilen sorumluluğa dikkat çekmek amacıyla ‘Söz Kadında’ydı. Anadolu Ödülleri 2023’ün bu yılki kazananları kategorilerine göre şöyle sıralandı:

- Edebiyat: Latife Tekin

- Görsel Sanatlar: İpek Duben

- Mimarlık: Sevince Bayrak

- Sinema: Yeşim Ustaoğlu

- Müzik: Selda Bağcan

- Doğan Değer Ödülü: Candeğer Furtun

Anadolu’nun ortak kimliğine katkıda bulunan üretimlere dikkat çekmek amacıyla Baksı Kültür Sanat Vakfı tarafından hayata geçirilen Anadolu Ödülleri, Doğan Holding ana sponsorluğunda dördüncü kez gerçekleştirildi. Ülkemizin gelişimine katkıda bulunan öncü kişi ve kurumları destekleyen ve görünür kılan Anadolu Ödülleri’nin bu yılki ana teması

Cumhuriyet’in ilk yılı yapılacakların ve yapılanların bir türlü özetidir. Cumhuriyet’in İlk Yılı (29 Ekim 1923 – 29 Ekim 1924) kitabını üç kişi hazırlamış:

* Banu İşlet

* Binnur Mörel Büyükertan

* Eser Demirkan

Sunuş, kitabın özelliğini, önemini vurguluyor.