Hakan Fidan’dan İranlı bakana önemli mesajlar

Arakçi’nin, Şam yönetiminden Ankara’ya mesaj getirdiği düşünülüyordu. Ancak Arakçi’nin herhangi bir mesaj getirmediği ortaya çıktı. İki bakanın görüşmeden sonra düzenledikleri ortak basın toplantısında ise görüş ayrılıkları ortaya çıkmıştı.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Esed’i Suriyeli muhaliflerin taleplerini görmezden gelerek siyasi çözüme yanaşmamakla suçlamıştı. Fidan, Suriye’deki gelişmelerin temelinde Şam yönetiminin  bu tutumunun etkili olduğunu savunmuştu.

İran Dışişleri Bakanı ise Suriyeli muhalifleri ABD ve İsrail ile bağlantılı olmakla suçlamıştı.

GÖRÜŞ AYRILIKLARI

İki bakanın görüş ayrılıklarının toplantıya da yansıdını tahmin etmek zor değil. Bunda şaşılacak bir şey yok. Çünkü İran, Esed rejimininin hamisi konumunda. Türkiye ise siyasi çözümü savunuyor.

FİDAN’IN CEVABI

İran Dışişleri Bakanı’nın Suriye’deki gelişmelerden Türkiye’yi sorumlu tutması üzerine Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın, “Bizim gizli operasyonlarımız olmaz” diye karşılık verdiği söyleniyor.

Arakçi’nin, Türkiye’nin saha istihbaratının olduğunu belirtmesi üzerine Hakan Fidan’ın, “Bölgedeki gelişmeleri tabi ki yakından takip ediyoruz” diye karşılık verdiği söyleniyor.

NOKTA ATIŞLAR

Görüşmede Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın, Esed ve İran ilişkisine ilişkin olarak önemli değerlendirmelerde bulunduğu ifade ediliyor.

İran’lı muhatabının Suriye’nin kuzeyindeki Türk varlığını dile getirmesine karşılık olarak Hakan Fidan’ın, “Bizim Suriye ile 910 kilometre sınırımız var. Oradan bize terör saldırıları geliyor. Bizim ilgili olmamız normal” dediği ancak İran’ın Suriye ile sınırı olmamasına Suriye’nin içinde olduğunu vurguladığı ifade ediliyor.

Dışişleri Bakanı Fidan’ın, İran’ı ve Esed yönetimini, “Suriye’de iç barışın sağlanmasına katkı sunmuyorsunuz” diye eleştiride bulunduğu söyleniyor.

Umarız İran gerekli mesajları almış  ve Suriye ile paylaşmıştır.

SURİYE’DEKİ GELİŞMELER ASTANA ZİRVESİNDE MASAYA YATIRILACAK

Suriyeli muhaliflerin Halep’i ve Hama’yı, Suriye Milli Ordusu’nun ise Tel Rıfat’ı ele geçirmesinden sonra Suriye’de güç dengeleri değişti. Artık 27 Kasım’dan önce ile 27 Kasım’dan sonraki Suriye farklı.

Suriye’deki kritik gelişmelerden sonra, Türkiye, Rusya ve İran Dışişleri Bakanları Hakan Fidan, Sergey Lavrov ve Abbas Arakçi 7-8 Aralık tarihlerinde Doha’da bir araya gelecekler.

Astana toplantısından Suriye’deki gelişmelere yönelik ivedi bir çözümün bulunması beklenmiyor. Ama 27 Kasım’dan sonra yaşanan gelişmelerden sonra üç ülkenin dışişleri bakanlarının toplantısı önemseniyor.

SURİYE’DEKİ İSTİKRARSIZLIK ETKİLİYOR

Astana toplantısı öncesinde Türkiye’nin pozisyonunu şöyle özetlemek mümkün:

1 Terörizm dâhil olmak üzere Suriye’deki her türlü istikrarsızlık Suriye ihtilafının başından bu yana Türkiye’yi doğrudan etkilemektedir.

2 Bu çerçevede, Suriye’nin toprak bütünlüğü ve birliği temelinde ülkede kalıcı barış ve istikrarın sağlanması Türkiye’nin her zaman temel önceliği olmuştur.

SİYASİ ÇÖZÜM

3 Bu anlayışla Türkiye, ihtilafın başından bu yana Suriye halkının meşru taleplerinin karşılanması ihtiyacı başta olmak üzere ihtilafın temel nedenlerinin ele alınması ve ihtilafa siyasi çözüm bulunması çağrısında bulunmuştur.

4 Türkiye, bu yöndeki çabalarını sürdürürken sahadaki durumun vahameti ışığında sıcak ve yoğun çabaların durdurulması için Astana Süreci çerçevesinde ivedi adımlar atılmasına öncülük etmiştir.

İDLİB’DE ÖNCÜ ROL

5 Bu kapsamda Türkiye, Astana mutabakatları çerçevesinde İdlib çevresinde bir gerginliği azaltma bölgesinin oluşturulmasında öncü rol oynamıştır.

6 Son dönemde Astana mutabakatları hilafına İdlib’e yönelik saldırılar artmış, ciddi sivil kayıplar yaşanmış ve bölgedeki gerginlik tırmanmıştır.

7 Sahada sivillere yönelik saldırılar ve rejimin siyasi sürecin ilerletilmesi gibi Suriye’nin öncelikli meselelerine odaklanmaması, Suriye’de son günlerde yaşanan gelişmelere zemin hazırlamıştır.

DESTEK VERMİYORUZ

8 Türkiye, Suriye’nin birliği ve toprak bütünlüğüne atfettiği önem ve terörle mücadeleye verdiği öncelik çerçevesinde gelişmeleri çok yakından takip etmektedir.

9 Türkiye, sahada yaşanan bu gelişmelere destek vermediği gibi rıza da göstermemiştir.

10 Aksine Türkiye, İsrail’in saldırganlığının bölgeye yönelik yarattığı tehdit karşısında her daim Suriye’de ve bölgede şiddet sarmalını önlemeye çalışmıştır.

SURİYE’DE KALICI ÇÖZÜM

11 Türkiye’nin sahadaki gayretlerine ilaveten, Sayın Cumhurbaşkanımız Suriye’de siyasi çözümün önünü açmak için diyalog çağrısında bulunmuştur.

12 Tüm bu hususlar, Türkiye’nin Suriye ihtilafına kalıcı siyasi çözüm bulunmasına yönelik samimi iradesinin bir göstergesidir.

13 Suriye sahasında yaşanan mevcut gelişmeler bağlamında Türkiye açısından en öncelikli meselelerin başında, Suriye’deki istikrarsızlık ortamında yararlanmak isteyen PKK/YPG/”SDG” başta olmak üzere terör örgütlerinin engellenmesi gelmektedir. Türkiye, bu hususta kararlıdır.

14 Türkiye ayrıca, Suriye’deki siyasi sürecin 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararı temelinde ilerletilmesine verdiği önem temelinde Astana Süreci ortakları, uluslararası aktörler ve Birleşmiş Milletlerle temaslarını sürdürmektedir.

SURİYE’YE GÖNÜLLÜ DÖNÜŞ

15 Türkiye, Suriye sahasında sükûnetin sağlanarak sivil kayıpların ve sivillerin yerlerinden edilmesinin önlenmesini, ayrıca, ülkede barış ve istikrarın sağlanarak Suriyelilerin gönüllü, güvenli ve onurlu şekilde ülkelerine geri dönmelerini ve Suriye halkının insani ihtiyaçlarının karşılanmasını teminen gayretlerine devam etmektedir.

ERDOĞAN, NOTRE DAME’IN AÇILIŞINA KATILACAK MI?

Paris’in simgelerinden olan Notre Dame Kilisesi’nin çatısı 15 Nisan 2019 tarihinde çıkan yangında çökmüştü.

5 yıl süren restorasyonun ardından Notre Dame Kilisesi 7 Aralık Cumartesi günü ünlü liderlerin katılımıyla açılacak. 8 Aralık Pazar günü ise kilisede dini ayin düzenlenecek. Hıristiyanların dini lideri Papa, ayine katılmayacak.

HANGİ LİDERLER KATILACAK?

Cumhurbaşkanı Erdoğan da açılışa davet edilen liderler arasında bulunuyor. Ancak Erdoğan’ın açılışa katılıp katılmayacağı belli değil. Açılışa ABD’nin seçilmiş başkanı Trump, eşi Melania Trump’la birlikte katılacak. Törene ABD Başkanı Biden katılmayacak ancak eşi Jill Biden hazır bulunacak. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva, İtalya Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella, Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu, İngiltere Kralı Charles, İspanya Kralı Felipe, Ürdün Kralı Abdullah’ın katılacağı açıklandı.

TRUMP KATILACAK

Tören ABD başkanlığına ikinci kez seçilen Trump’ın ilk yurtdışı gezisi olması nedeniyle önem kazandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da törene katılması durumunda Trump’la görüşüp görüşmeyeceği merak ediliyordu. Ama Erdoğan’ın resmi programında Notre Dame Kilisesi’nin açılış töreni yer almıyor. Ama eğer Erdoğan son dakika bir değişiklik yaparak Paris’e giderse gözler Erdoğan ve Trump’ın üzerinde olacak.