2001 yılı gelirleriyle ilgili gelir vergisi beyanları bu ay verilecek. Özellikle şahısların tasarruflarından elde ettikleri 2001 yılı gelirlerinin 2002'de nasıl beyan edileceğine ilişkin noktalara değinmekte yarar var.
MEVDUAT FAİZLERİ: Türk Lirası cinsinden açtırılan mevduat ve döviz cinsinden açtırılan bütün tevdiat hesapları için 2001 yılında elde edilmiş ve 2002 yılında elde edilecek faiz gelirlerinin tamamı miktarı ne olursa olsun beyana tabi olmayacaktır. Başka gelirler için beyanname verilse bile bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir.
Bunun anlamı, mevduat faizlerinden hiç vergi alınmayacak değildir. Mevduat faizleri stopaj yoluyla vergilendirilmektedir. Yani bankalar, faizleri öderken vergi kesmektedir. İşte kesilen bu vergiler, yeterli görülmekte ve 2002 yılı sonuna kadar da mevduat faizleri için ek bir vergi istenmemektedir.
Mevduat faizlerinde, bankalar tarafından 2002 yılında kesilecek ve vadelerine göre değişecek gelir vergisi oranları şöyledir:
Döviz tevdiat hesaplarına yürütülen faizlerden ve özel finans kurumlarınca döviz katılma hesaplarına ödenen kár paylarında bir yıla kadar vadeli hesaplarda % 18 (ve % 1.8 fon) bir yılı aşan vadelerde % 16 (ve 1.6 fon)
Nama ve hamiline yazılı mevduat hesaplarına yürütülen faizlerden vadesiz ve 3 aya kadar vadeli olanlarda % 16 (1.6 fon), 6 aya kadar vadeli olanlarda % 14 (ve 1.4 fon), 1 yıla kadar vadeli hesaplarda % 10 (% 1 fon), 1 yıl ve daha uzun vadelerde % 6 (ve % 0.6 fon)
Bu kesintiler tahakkuk ettirilen brüt faiz gelirleri üzerinden yapılmaktadır. Bu gelirler enflasyondan arındırılıp beyan edilseydi çok büyük rakamlar dışında zaten daha da fazla vergi ödemek gerekmezdi. Enflasyonun % 60'ı geçmesi halinde, bu usul faiz geliri elde edenin aleyhine sonuç vermektedir.
Yurtdışındaki bankalara yatırılan paralar stopaja tabi olmadığından bunlardan off-shore hesaplarından elde edilecek faizler miktarları ne olursa olsun beyana tabi olacaktır. Bunlar döviz faizleri olduğu için enflasyondan arındırma işlemine de tabi olmayacaklardır. Burada sadece faizler beyan edilecektir. Kur farkları şahıslarda zaten vergiye tabi değildir.
YATIRIM FONLARI: (A) veya (B) tipi yatırım fonlarından 2001 yılında elde edilmiş ve 2002 yılında elde edilecek gelirlerde mevduat faizleri gibi tutarları ne olursa olsun beyana tabi olmayacaktır.
REPO GELİRLERİ: Üzerinden vergi kesilmiş olan repo gelirleri, tutarları ne olursa olsun 2001 ve 2002 yıllarında beyana tabi olmayacaktır. Ancak bu gelirleri hak sahiplerine ödeyenler 2002 yılında % 20 gelir vergisi ve % 2 de fon payı keseceklerdir.
KÁR PAYI: Bazı islami çevrelerde yaygın olarak uygulanmakta olan sisteme göre, faizsiz olarak kredi verenlere ödenen kár payları ile kár ve zarar ortaklığı belgesi karşılığı ödenen kár payları ve özel finans kurumlarınca kár veya zarara katılma hesabı karşılığında ödenen kár payları da miktarları ne olursa olsun 2001 ve 2002 yılları için beyana tabi olmayacaklardır. Ancak, burada da kaynakta vadelere göre değişen stopaj söz konusudur, 30 ve 90 gün vadeli hesaplarda % 16 (ve 1.6 fon), 180 gün vadeli hesaplarda % 14 (ve % 1.4 fon), 360 gün vadeli hesaplarda % 10 (ve 1 fon), 310 günden uzun vadeli hesaplarda ise % 6 (ve 0.6 fon) oranlarında stopaj yapılmaktadır.