Maden işçilerinin ücretleri ne olacak

Maden ocağı kapalı. İşçiler çalışmıyor. Peki.. çalışılmayan günlerin ücretini kim ödeyecek?
Başka bir anlatımla, işveren mi yoksa devlet mi ödeyecek?

ÜCRETLERİN İŞVERENCE ÖDENMESİ

Madendeki işçilere ait ücretin işverence ödenebilmesi, “işin durdurulması” kararının verilmesine bağlı. Bunun için çalışanlarla ilgili “hayati tehlike” oluşturan bir durumun var olması gerekiyor. Nitekim Soma’daki durum, bu koşula uygun.
İşin bir bölümü veya tamamını durdurma kararını vermeye yetkili heyet “Üç müfettişten” oluşuyor (İşyerinde İşin Durdurulmasına Dair Yönetmelik, Md.5).
Heyet, kendisine intikal eden raporlar üzerine, gerekli incelemeyi yapıyor ve kararını, “müfettişin tespit tarihinden itibaren” iki gün içinde veriyor.
Bu karar Soma Kaymakamlığı’na iletildikten sonra, Kaymakamlık da 24 saat içinde kararını vermek zorunda.
Ardından işyerinin mühürlenmesi yoluna gidilir.
İşveren, işin durdurulması nedeniyle işsiz kalan çalışanlara, ücretlerini tam olarak ödemekle veya ücretlerinde bir düşüklük olmadan, meslek ve durumlarına göre başka iş vermekle yükümlü.
İşveren, ücretleri ödenmemesi durumunda, her ay için 1.120 TL “idari para cezası” uygulanıyor.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ

Bir de, “kısa çalışma ödeneği” verilmesi olayı var. İşin durdurulması kararı verilmediği takdirde, bu yola başvuruluyor.
Bunun için işverenin, İŞ-KUR’a başvuruda bulunması ve yapılan inceleme sonucu, talebin yerinde bulunması gerekiyor. Kısa çalışma ödeneğinin ödeme süresi üç ayı aşamaz. Bakanlar Kurulu bu süreyi altı aya kadar uzatabilir.
1) İşçinin Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanabilmesi İçin;
İşverenin kısa çalışma talebinin uygun bulunması,
İşçinin kısa çalışmanın başladığı tarihte, çalışma süreleri ve işsizlik sigortası primi ödeme gün sayısı bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanmış olması,
Kısa çalışmaya katılacaklar listesinde işçinin bilgilerinin bulunması, gerekiyor.
2) Kısa Çalışma Ödeneği Süresi ve Tutarı:
Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır. Ancak bu tutar, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150’sini geçemiyor.

MADENDE SON DURUM NE?

Üç müfettişten oluşan heyet, Cumartesi günü Soma’daki maden ocağında faaliyetin durdurulmasına oybirliğiyle karar verdi. Karar, Soma Kaymakamlığı’na iletildi. Kaymakamlığın 24 saat içinde kararı uygulaması ve maden ocağını muhtemelen bugün mühürletmesi bekleniyor.
Maden ocağının mühürlü olduğu süre zarfında, işveren işçilere ücretlerini tam olarak ödeyecek.
Bu durumda, işverenin kısa çalışma ödeneğinden yararlanması söz konusu olmayacak.