26 Mayıs 2013
İki gün önce, uçakta yanımda oturan genç, güzel ve şık giyimli sarışın kadın tebessüm ederek “Ben sizi tanıyorum. Size e-mail gönderip sormayı düşünüyordum. Tesadüfe bakın, uçakta yan yana düşmüşüz” dedikten sonra, konuya girdi:
“Eşim benden 32 yaş büyük diye her ay 1.500 lira ceza ödüyorum. Bir kadın kendisinden 32 yaş büyük bir erkekle evlenemez mi? Ödediğim 1.500 lira, her yıl artacak şekilde ‘ömür boyu’ devam edecekmiş. Böyle yasa olur mu?”
İLGİNÇ BİR YASA
“Olay ne?” diye soracaktım ki anlatmaya devam etti:
“Eşim, benden 32 yaş büyüktü ama birbirimizi deliler gibi seviyorduk. ‘O ülke ya da tatil bölgesi senin bunlar da benim’ dercesine, dünyayı dolaşıyorduk. Çok güzel 5 yılımız geçti. Maalesef beşinci yılda onu kaybettim. Bir çocuğumuz olmasını çok istiyordu. Eşim bana göre o kadar gençti ki ölümü aklıma bile getirmiyor, çocuk olayını sürekli erteliyordum. Bir gün acı gerçekle karşılaştım. Ani bir kalp krizi her şeyi bitirdi. Eşim öldükten sonra, benden 32 yaş büyüktü diye, her ay 1.500 lira ceza ödüyorum. Olacak iş mi bu?”
Yazının Devamını Oku 
25 Mayıs 2013
SORU: İki yıl önce vefat eden kocamdan dul aylığı alıyorum. Yaşım 32 ve taliplerim var. Taliplerimden biri “İmam nikâhı ile evlenirsek, eski kocandan aldığın aylık da kesilmez” dedi. Doğru mu?
A.Yüksel - İSTANBUL
YANIT: Evet doğru. Medeni Kanun’a göre resmi bir evlilik olmadığı sürece, dul aylığınızı da almaya devam edersiniz.
Hamala verilen paradan vergi mi keseceğiz?
SORU: Toptancı Hal’de faaliyette bulunuyoruz. Ara sıra mal geldiğinde hamallara boşalttırıyor, parasını da ödüyoruz. Bu yıl muhasebecim değişti. Yeni muhasebeci, “hamallara yapılan ödemeden yüzde 10 vergi kesecektiniz” diyor. Doğru mu?
Ekrem Metin - ANKARA
YANIT: Evet, doğru. Hamallar vergiden muaf esnaf sayılıyor ve vergi ödemiyorlar. Ancak hamallara yapılan ödemelerden, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94/13-d bendi uyarınca yüzde 10 stopaj (Gelir Vergisi kesintisi) yapacaksınız. Geçmiş yılları, Vergi Usul Kanunu’nun 371. maddesine göre pişmanlıkla beyan ederseniz, vergi cezası ödemezsiniz.
Kapıcılar
Yazının Devamını Oku 23 Mayıs 2013
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) “fıkra gibi” uygulamaları devam ediyor. Maliye Bakanlığı’nda “gelirler kontrolörü” olarak 13 yıl 4 ay görev yapan, şu anda 70 yaşın üzerinde olan Gürbüz Özbağrıaçık’a, kamuda geçen hizmetleri nedeniyle “ikramiye” ödememek için “4 (dört) avukatı birden” görevlendirdi!
Evet.. yanlış okumadınız tam 4 avukat birden!..
4 KURUŞ FAİZ VE 4 AVUKAT
Gürbüz Özbağrıaçık, memuriyette geçen 13 yıl 4 aylık hizmeti nedeniyle, emekli ikramiyesi ödenmesi için SGK’ya başvurdu.
SGK tüm başvurularda olduğu gibi “olumsuz” yanıt verdi.
Özbağrıaçık pes etmedi ve Ankara idare mahkemesine, “13 yıl 4 aylık ikramiyesinin ödenmesi için” dava açtı.
O da ne?
SGK bu davaya tam 4 avukatla birlikte katıldı.
Özbağrıaçık ikramiyesinin ödenmesi için açtığı davaya, SGK’nın 4 avukatla katıldığını görünce heyecanlandı ve “herhalde yılların faizi ile birlikte ikramiyemin tutarı çok fazla ki SGK davaya 4 avukatla katılıyor” diye düşündü.
DAVA SONUÇLANIYOR
Bir süre sonra dava sonuçlandı..
SGK’nın 4 avukatına rağmen Özbağrıaçık davayı kazandı. İdare Mahkemesi, SGK’nın 13 yıl 4 aylık ikramiyeyi ödemesine karar vermişti.
Ardından SGK’dan bir yazı geldi.
İkramiyenin Halk Bankası’nın, evinin bulunduğu yerdeki şubesine gönderildiği belirtiliyordu.
Heyecanla bankaya gitti..
Evet, ikramiyesi gönderilmişti.
Bankadaki görevli , imzalaması için ödeme dekontunu uzattı..
O da ne?
13 yıl 4 aylık hizmetinin karşılığı olan ikramiye. “27 kuruş”, geç ödeme faizi de 4 kuruştu!
Yani gelirler kontrolörlüğü döneminde, 13 yıl 4 ay vergi incelemesi yapıp, devlete bugünün parasıyla milyonlarca lira kazandıran Gürbüz Özbağrıaçık’a, “her yıl için 2 kuruş emekli ikramiyesi” uygun görülmüştü.
Özbağrıaçık 4 avukata karşı tek başına davayı kazanmıştı ama SGK’nın 27 kuruş ikramiye 4 kuruş faiz için 4 avukatla birden karşısına çıkmış olacağını, tahmin bile edememişti!
BİTMEDİ DEVAMI VAR
SGK 27 kuruş ikramiye, 4 kuruş faizin ödenmesine de karşı çıktı.
Ankara Bölge İdare Mahkemesi’ne itiraz ederek, 27 kuruş ikramiye ve 4 kuruş faizin iptalini ve Özbağrıaçık’ın kendilerine 660 lira avukatlık vekalet ücreti ödemesini talep etti!
Özbağrıaçık da SGK itirazına, 24.4.2013 tarihinde “Bu kurum hak sahibi vatandaşların taleplerini reddetmeye kendini programlamış. Hakkını aramış ve lehine bir karar çıkartmış bir vatandaşım. İkramiyemin iptali değil, güncellenmiş tutarıyla ödenmesi gerekir” diye savunma yaptı.
BAKAN “DUR” DEMELİ
Memuriyette geçen süreler için ödenen ikramiyelerde, 2 kuruş veya 25 kuruş da olsa SGK “avukatlar ordusu” ile yargıya gidiyor. Bir kuruş bile ödemeye yanaşmadığı gibi, gariban emekliden 660 lira da “avukatlık ücreti” talep ediyor.
5-10 kuruş ya da 5-10 liralık “ikramiye komedisi”ne ve verilen mahkeme kararlarına itiraza Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı “dur” demeli.
Örneğin 70 yaşındaki Özbağrıaçık’a 13 yıllık hizmeti için ödenen 27 kuruş ikramiye ve 4 kuruş faiz zaten ayıbın en büyüğü.
Bir de bunu iptal ettirmek için ayrılan zaman, harcanan emek, kırtasiye, posta ve harç
giderleri, 4 avukatla birden davayı takip vs. yazık değil mi?
“Attığın taş, ürküttüğün kurbağaya değmeli” sözünde olduğu gibi, kamu olanakları kullanılırken çok yönlü “fayda-maliyet analizi” yapılmalı..
Yazının Devamını Oku 22 Mayıs 2013
Yaklaşık 22 milyon mükellefin, 2013 yılı emlak vergisinin birinci taksitini, 31 Mayıs Cuma akşamına kadar ödemeleri gerekiyor.
VERGİ ORANI VE ARTIŞ
İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehir belediyelerindeki gayrimenkullerin emlak vergisi oranı ile Çankırı, Çorum, Yozgat, Sinop ve Çanakkale’deki gayrimenkullerin emlak vergisi oranı arasında fark var.
İstanbul ve diğer büyükşehir belediyelerinde, emlak vergisi oranı yüzde 100 artırımlı olarak uygulanıyor. Örneğin Çankırı, Sinop ve Karabük’te konutların emlak vergisi oranı binde 1 iken, İstanbul’da binde 2 olarak uygulanıyor.
2013 yılı vergisinin hesaplanmasına esas Emlak Vergisi değeri yeniden değerleme oranında yani “yüzde 7,8” artırıldı.
EMEKLİLER VE İŞSİZLER
Yazının Devamını Oku 20 Mayıs 2013
BUGÜN ele alacağımız dolarlar, daha önce yazdığımızdan farklı.
Daha önce yazdığımız, “47 milyar dolarlık bir fark” ile ilgiliydi.
Hazine Müsteşarlığı ile TC Merkez Bankası'nın açıkladığı “kısa vadeli dış borç stoku” arasında 47 milyar dolar fark bularak bunu sorgulamış ve Hazine Müsteşarlığı verilerinin dikkate alınmasının daha anlamlı olacağını belirtmiştik.
Yazımız üzerine, arayan Merkez Bankası yetkilileri son derece duyarlı davranarak bu farklılığı gideren bir çalışma yapacaklarını açıklamışlardı. Nitekim bir süre sonra da bu fark düzeltilmişti (Bkz.“47 milyar dolarlık fark düzeltildi” Hürriyet, 26 Eylül 2011).
133 MİLYAR DOLAR DÖVİZ REZERVİ
Bu gün ele alacağımız konu, okurlarımızın da çok merak ettiği Merkez Bankası'nda mevcut, 133 milyar dolar civarındaki döviz rezervleri ile ilgili..
Özellikle son yıllarda hızla artan bu rezervler çok kişinin dikkati çekmiş durumda.
Yazının Devamını Oku 20 Mayıs 2013
AĞAOĞLU Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu;“Bir yumurta için tavuk kestiler”, DAP Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz ise;“Bir yumurta almak için altın yumurtlayan tavuğu kestiler” demiş. Bir başka inşaatçı da;
“Kümesteki kazlara dokunmayıp, kümesin dışındaki kazların üzerine gitsinler” diye açıklama yapmış.
TAVUK, KAZ VE YUMURTA
Bu açıklamaları okuyunca, haklı olarak;
“Durup dururken tavuk, kaz ve yumurta nereden çıktı? Tavuk kesme, kümesteki kazlar ve kümesin dışındaki kazlar da neyin nesi?” diye sorabilirsiniz. Açıklayalım.
Yumurta: KDV, tavuk: inşaat faaliyeti, kaz: vergi mükellefi.
Kaz deyimi bu yönüyle ilk kez Kral IVX. Louis’nin Maliye Bakanı Jean Baptiste Colbert (1619-1683) tarafından;
“Vergileme sanatı, kazı bağırtmadan ondan mümkün olduğu kadar fazla tüy almaktır” sözünde kullanılmış. Hala da kullanılıyor..
Yukarıdaki açıklamalardan da kazların bağırmaya başladığı anlaşılıyor.
KAZLAR NİYE BAĞIRIYORLAR?
Konutlarla ilgili KDV oranları nedeniyle bağırıyorlar.
1 Haziran 2013 tarihinden itibaren “inşaat ruhsatı” alınan, büyükşehir belediyesi sınırları içindeki net alanı 150 m2’ye kadar olan konutların, daha önce yüzde 1 olan KDV oranı, yüzde 8 veya 18 oldu.
Buna göre; lüks ve birinci sınıf inşaatlarda arsanın emlak vergisi m2 birim değerine göre;
•500 liraya kadar yüzde 1,
•500-1.000 lira arasında yüzde 8,
•1.000 liradan fazla ise yüzde 18,
KDV oranı uygulanacak.
Arsanın değerine göre KDV oranı belirlenmesi, “dünyada tek örnek” diyebileceğimiz bir uygulama.
SORUN NE?
Hangi birisi o kadar çok ki..
1. Büyükşehir Ayırımı:
Türkiye “büyükşehirler ve diğerleri” diye ikiye ayrıldı.
Büyük şehirlerde, “Emlak Vergisi” yüzde 100 artırımlıydı.
Şimdi ise 60 m2’lik bir evin yüzde 1’lik konut KDV’si, “yüzde 1.800’ü kadar artırımlı” uygulanabilecek!
2. Haksız Rekabet:
1 Ocak 2013 tarihinden önce ruhsatı alınan inşaatlarda, net alanı 150 m2 ye kadar olan konutlar, yüzde 1 KDV ile satılacak. 1 Ocak 2013 tarihinden sonra ruhsatı alınanlarda ise 70 m2’lik konut, yüzde 18 KDV ile satılabilecek.
Bu da “ciddi bir haksız rekabet” yaratabilecek.
3. Kentsel Dönüşüm
Yeni KDV düzenlemesinin “yumuşak karnı” kentsel dönüşüm kapsamında yapılacak konut inşaatlarında, net 150 m2’ye kadar olan konut satışlarına, “yüzde 1 KDV” uygulanmasına devam edilmesiyle ilgili.
KONUT-DER Başkanı Ömer Faruk ÇELİK’in açıklamasına göre; kentsel dönüşüm, İstanbul dahil tüm illerde ve çevresinde uygulanabileceğinden, başta TOKİ olmak üzere, bu kapsamda konut inşa edip satanların “özel bir ayrıcalıkları” olacak.
4. Kayıt dışını Artıracak Olması:
1 milyon liralık evin 500 bin lira gösterilmesi halinde, alıcı 100 bin TL daha az KDV + tapu harcı ödeyecek. Bu tutar 600 bin liralık evin 300 bin lira gösterilmesinde 60 bin TL, 300 bin liralık evin 150 bin TL gösterilmesinde 30 bin lira oluyor..
Bu uygulama, zincirleme olarak başta müteahhidin ödemeleri (taşeron, malzeme, işçi ücreti vs.) olmak üzere, bir dizi kayıt dışılık yaratır.
ÇÖZÜM NE?
İki alternatiften biri.
1.Konut KDV oranı yüzde 8 olarak belirlenir. Tartışmalar biter.
2.Kademeli bir KDV uygulaması getirilebilir. Örneğin;
· 80 m2’ye kadar yüzde 1,
· 80 m2’yi aşan kısım (160 m2’ye kadar) yüzde 8,
· 160 m2’yi aşan konutlarda, aşan kısım için (örneğin 250 m2’lik evde, 90 m2’lik kısım için yüzde 18,
KDV uygulanır, tartışmalar da biter..
Yazının Devamını Oku 19 Mayıs 2013
Vergi incelemesi yapmak için, kapısını çilingire açtırarak girdiği evin yatak odasında, çok güzel bir sarışını yatarken gören ve yorganı çektiğinde de güzel sarışının çırılçıplak olduğunu fark eden maliyeci, sizce ne yapar?
Ne yaptığını ve bu heyecanlı olayın devamını anlatalım.
YATAKTAKİ SARIŞIN
Büyük bir vergi kaçakçılığını ortaya çıkarmak isteyen vergi inceleme elemanı, belgeleri ele geçirmek için, adamın evine ani bir baskınla girip, “aramalı vergi incelemesi” yapmaya karar verir. Savcılığa başvurup, gerekli izni aldıktan sonra, operasyonu başlatır.
Zili birkaç kez çalmasına rağmen, kapı açılmayınca, beraberinde getirdiği çilingire kapıyı açtırarak, eve girer.
İçeride kimsenin olmadığını görünce, odaları tek tek dolaşır. Yatak odasına girdiğinde, saçları yatağın üzerine dağılmış vaziyette, sarışın bir güzelin uyuduğunu fark eder. Onu uyandırarak, kendini tanıtır. Ardından;
- Hanımefendi vergi incelemesi nedeniyle, burada arama yapacağım. Yataktan kalkar mısınız?
- Hayır... kalkmıyorum. Lütfen çıkın dışarı, bu evi de hemen terk edin.Beklemediği tepki karşısında şaşıran Maliyeci “Yataktan kalkar mısınız siz” diyerek, yorganı birden çeker ve atar. O da ne? Sarışın güzel yatakta çırılçıplaktır!..Bir an ne diyeceğini şaşır sonra diğer odadaki polisleri çağırarak, kadını dışarı çıkarmalarını ister. Ardından, diğer görevlilerle birlikte arama faaliyetine başlar. Yatağın altında ve dolapta buldukları faturalar ve belgeler ile defterleri, torbalara doldururlar.
RÜŞVET TEKLİFİ
Yazının Devamını Oku 18 Mayıs 2013
SORU: Kayınvalidem 52 yaşında ama 40’ında gösteren dul, güzel ve neşeli bir kadın. 4 bin lira civarında emekli aylığı alıyor. Son günlerde 26 yaşında, işsiz ama çok yakışıklı bir gençle birlikte. O ülke senin bu ülke benim dercesine geziyorlar. Kayınvalidem 26 yaşındaki sevgilisine, “Evlenelim. Ölürsem emekli aylığımın yüzde 75’i sana kalır” diyormuş. Kafamız karıştı. Ben 32, eşim de 27 yaşındayız. 26 yaşında benden 6 yaş küçük biri kayınpederim olacak. Eşimin de kendisinden bir yaş küçük babası olacak! Kafamız karmakarışık. Dul kocaya aylık konusu doğru mu?
(Rumuz: Kayınpeder)
YANIT: Evet doğru. Kayınvalideniz ölürse, genç eşine (kayınpederinize) “dul aylığı” bağlanır. Dul eşi ileride iş bulup çalışsa bile, kayınvalidenizden yüzde 50 oranında aylık alır. Evlenirse, aylık kesilir. Boşanırsa tekrar bağlanır. Olay size karışık gibi geliyor ama yasalar böyle..
Şirketi satıp hiç vergi ödememenin yolu var mı?
SORU: Sekiz yıl önce kurduğum ve yüzde 99 hissesine sahip olduğum limited şirketin hisselerinin tamamını satacağım ama 2 milyon liraya yakın kâr çıkıyor. Bu 2 milyon liranın vergisini ödememenin de bir yolu var mı? Necmi Tarakçı - İSTANBUL
YANIT: Tabii ki var.
1. Limited şirketinizi anonime çevirin.
Yazının Devamını Oku 
×
