Şükrü Kızılot

Hürriyet okurları haftalardır ısrarla soruyorlar; “Gayrimenkul Satıp Bir Taşla 13 Kuş Vurmak bize çok cazip geldi. Ancak, bu kuşları kimlerin, nasıl vurabileceğini de açıklar mısınız?”

Özellikle “finansman sorunu” olan şirketlerden, bu yönde sorular yağıyor…

OLAY NEYDİ?Olayımızda; şirketin üzerinde (aktifinde), yıllar önce alınmış olmasının da etkisiyle düşük değerle gözüken gayrimenkul, yüksek bedelle leasing şirketine satılarak, finansman sorunu çözülüyor.
Ortaya çıkan kazançtan kurumlar vergisi ve KDV’de ödenmiyor.Üstelik kurumlar vergisi ve KDV yönünden, “iki yıl aktifte bulunma zorunluluğu”da aranmıyor.
Satışın ardından, yapılan bir leasing sözleşmesi ile leasing firmasından, satılan gayrimenkul kiralanıyor kira ödemesi de KDV’den istisna tutuluyor.
Kiralama süresinin bitiminde, gayrimenkul para ödenmeden geri alınıyor. Gayrimenkul, yüksek bedelle deftere kaydediliyor. Geri alım nedeniyle; kurumlar vergisi, KDV ve tapu harcı da ödenmiyor.
HANGİ ŞİRKETLER İÇİN CAZİP?Bu şirketler aşağıdaki gibi sıralanabilir.

Vergi ile ilgili bir yasa, Resmi Gazete’de yayınlandığında, büyük bir hata fark edilmiş.

Ne zaman yürürlüğe gireceği yasada yazılı değilmiş!
Bakanlar Kurulu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, TBMM Genel Kurulu ve Cumhurbaşkanı dahil hepsi, yasanın yürürlük tarihinin yazılı olmadığını atlamışlar!

BİR ÖNERİ Maliye Bakanlığı’na uğradığımda, bir grup bürokratın hararetli bir şekilde bu konuyu tartıştığını gördüm.
Birisi dedi ki; “Telefonla arayanlar, yasanın yürürlük tarihinin Resmi Gazete’de belirtilmediğini, yürürlük tarihinin ne olduğu ve dizgi hatasının ne zaman düzeltileceğini sekretere soruyorlar. Telefona çıkmıyoruz. Tabi.. ‘dizgi hatası değil TBMM’de unutulmuş’ da diyemiyoruz.”
O sırada bir başka bürokrat söze girdi:
“Hocam, arkadaşlara diyorum ki ‘Şu sayılı yasanın ne zaman yürürlüğe gireceğine dair’ tek maddelik bir yasa tasarısı hazırlansın. Bu yasa çıkar, sorun çözümlenir.”

SORU: Eşim bir trafik kazası sonucu sakat kaldı. Ev işlerini yapmakta zorlanıyor.

O nedenle 6 yıldır eve haftada iki gün kadın gelip; evin temizliğine, çamaşırlara, ütüye vs. yardım ediyor. Evde çalışan kadınları sigorta ettirmeyene 100-150 bin lira arasında ceza varmış. Bu her ay daha da artacakmış. Geçenlerde eşim “Sen ceza ödeyeceğine o parayla bana bir ev, kendine de ikinci bir hanım al” demez mi? Şaka mı dedi ciddi mi? Tam anlamadım ama kafam karıştı. Gerçekten 100-150 bin lira ceza gelir mi? Ola ki ikinci bir hanım alırsam, SGK bu kez onu temizlikçi kabul edip yine ceza isterler mi?S. A. - İzmir

YANIT: Arkadaş, senin işin çok karışık. İkinci bir hanım konusunda eşin seni denemek istemiştir. Hiç bir kadın, ikinci bir kadına
evet demez. Bir an için eve ikinci bir kadın aldığını varsayalım. SGK onu “temizlikçi kadın” kabul etmez. Sigorta primi yatırmanızı da istemez.

Hamamda hemşire mecburiyeti başladı mı?

SORU: Hamamda işyeri hemşiresi çalıştırma mecburiyeti 30 Haziran 2013’de başlayacak, diye yazmıştınız. Geçen hafta hamama gittim, hemşire yoktu. Niye?
D. ÇELEBİ - Bursa

MALİYE’NİN “İşyeri kiralarını bankaya yatıranların bir de gider pusulası düzenlemesi gerekir.” diye özelge yayınlaması, aksi halde her ay için “özel usulsüzlük cezası” kesilecek olması üzerine, bir okuyucumuz aradı;

- Hocam, işyeri sahibim Kanada’da, gider pusulası imzalatmak için her ay Kanada’ya mı gideceğim?Bu sadece bir örnek..

HANGİSİ DOĞRU?

Bir başka okuyucumuz daha aradı:
- Hocam İstanbul SMMM Oda Başkanı’nın “Özelgeler, talep eden kişileri bağlar” diye açıklaması var. Gördünüz mü?- Yok görmedim.
- Hocam, aynı başkan 4 Nisan 2013 tarihli Cumhuriyet’teki “Özelgeler Artık Özel Değil” başlıklı makalesinde de tersini yazmıştı. Önceden sadece vergi idaresi ile görüş isteyen mükellefi bağlayan ve üçüncü kişiler için hiç bir anlam ifade etmeyen özelgelerin, 425 No.lu Vergi Usul Tebliği ile yapılan açıklamalara göre, artık özel olmadığını, tüm mükellefler için bağlayıcı hukuki metinler olduğunu, yazmıştı! -Neyse.. ben bir yorum yapmayayım. Yasa, yönetmelik ve özelgeler ne diyorsa esas olan odur.

GİDER PUSULASI

Vergi Usul Kanunu’nun 234. maddesinde, gider pusulası “vergiden muaf esnafa” yaptırılan işler veya onlardan satın alınan mallar için düzenlenip, imzalattırılan (kişisel eşyalarını satan kimselerden satın alınan altın, mücevher gibi değerli eşyalar için de düzenlenen) belgedir.

BU soru yıllardır soruluyor.

Bazen bir akademisyen ya da iktisatçı, bazen de bir bakan bunu soruyor.
Ardından da “İşte size Türkiye’deki kayıt dışılığın fotoğrafı” diyorlar.
Dikkat ettim, kimse ortaya çıkıp da “Bu olayın doğrusu şu” demiyor.
Demediği için de çok kişi “50 milyon seçmene karşılık 1.7 milyon mükellef var” zannediyor.

DOĞRUSU NE?

Bir cümleyle belirtelim; Türkiye’de 50 milyon seçmen, 1.7 milyon mükellef olduğu, iddiası doğru değil!..
Doğrusu şu; seçmen sayısı 54,7 milyon, vergi mükellefi sayısı ise iddia edilen 1.7 milyonun 10 katından da fazla, tam 19,9 milyon!Mükellef sayısının bir grubu, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinde, bir grubu da Sosyal Güvenlik Kurumu’nun internet sitesinde, aylık olarak yayınlanıyor.

MÜKELLEF SAYISI

EVE gelen temizlikçi kadının sigortası, sorun olmaya devam ediyor.

Özellikle haftada 1 ya da 2 gün evde sigortasız kadın çalıştıranlar, 100 bin lirayı aşan bir ceza gelebilecek olmasının şokunu yaşıyorlar.

BAK ŞU UYANIĞASon haftalarda nereye gitsem, bu konuyu soruyorlar.
Bir toplantıda, evde çalıştırılan kadınların, sigortalılığı ve cezalarla ilgili soruları tebessümle izleyen birisi, çevremdeki insanlar dağılınca yanıma yaklaştı.
- Hocam, bizim evde bir temizlikçi kadın bir de çocuk bakıcısı olmak üzere iki kişi çalışıyor. Ben bunların “sigortalılık” durumunu “sıfır maliyetle” çözdüm. Hem onlar sigortalı hem de ben SGK’ya para ödemiyorum.
- Nasıl olur, bu sihirbazlık gibi hatta daha ötesi bir şey!
- Sihirbazlık falan değil. Bu iki kadını ortak olduğum “şirkette çalışıyor” gösterdim. Primleri şirket yatırıyor. Bana maliyeti de sıfır!

BİR TAŞLA BİRKAÇ KUŞ

SORU: Evde çalışan hizmetçinin yaptırılmayan sigortası nedeniyle geriye dönük 5 yıl için 100-150 bin lira ceza kesilebilecek olması, uykularımı kaçırdı.

Ben 82 yaşında yalnız bir kadınım. Evde bana hizmet eden kimsesiz bir köylü kadın var. Onu sigorta mı edeceğim? Ben ne bilgisayar bilirim, ne de e-bildirge. Kadını işten çıkarsam sokakta kalacak. Gece sigorta müfettişleri rüyama giriyor, eve baskın yapmışlar, arama yapıyorlar. Kan ter içinde uyanıyorum. Evime böyle baskın ve arama olur mu?
B.D. - Konya

YANIT: Teyzeciğim rahat ol. Evinize baskın ve arama yapılması diye bir durum olmaz. Bu güne kadar kimsenin evine zorla girilip, arama yapılmadı. Kaldı ki Sosyal Güvenlik Kurumu yetkililerinin eve zorla girebilmeleri için mahkeme kararı gerekiyor. Ancak, 25 yılı aşkın süredir yürürlükte olan yasaya göre, yanınızda sürekli çalışan kadını sigorta ettirmeniz gerektiği de ayrı bir gerçek..

Kocam intihar ettiSORU: 11 yıldır aralıksız aynı şirkette çalışan eşim, intihar etti. Çocuklar ve ben perişanız. Eşimin kıdem tazminatını alabilir miyiz? Sigortadan bize aylık bağlanır mı? Yoksa intihar ettiği için hiçbirini alamaz mıyız?
Ayşen YILMAZ – Bolu YANIT: Rahat olun. Kıdem tazminatı alabilirsiniz. Ayrıca size ve çocuklarınıza da sigortadan aylık bağlanır.

Mal sahibi işyeri kiramı yüzde 20 artırabilir mi?

SORU: Mal sahibi, kiracısı olduğum işyerinin kirasını yüzde 20 artırmak istiyor, yıllık ÜFE artış oranından fazla zam yapama-yacağını söyledim.

BİR zamanlar ihracat işleri yapan, İngiltere’de de evi olan Nuri Bey, önceki gün ziyaretime geldi.

“Hocam, 20 yıl önce aldığım arsayı, beş yıl önce ‘kat karşılığı’ müteahhide vermiş, aldığım 12 daireyi de iki yıl önce yaklaşık 4 milyon liraya satmıştım. Arsayı 20 yıl önce aldığım için daire satışlarını beyan etmemiştim. Üç gün önce ‘vergi müfettişi’ çağırdı ve ‘bu satışları ticari kazanç olarak beyan edip, gelir vergisi ve KDV ödeyecektin’ dedi. 15 gün süre vererek, müteahhitle olan sözleşmeyi istedi.Bunu duyunca, kimyam bozuldu. Arsanın, 20 yıl önceki maliyeti 20 bin lira. Ben daireleri sattım 4 milyona. 1.4 milyon TL vergi, 1.4 milyon da ceza. Daireler 150 m2’den büyüktü. 720 bin TL KDV, 720 de cezası. Bir de gecikme faizleri.. Toplamı 5 milyon lirayı buluyor. Mahvoldum.. Ne yapacağım ben şimdi?”Sorusunu yanıtlamadan önce, bir Güzin Abla olayı anlattım.

GÜZİN ABLA’YA GELEN MEKTUP

“Ben Murat’ı çok seviyorum o da beni... Benden önce çok kız arkadaşı varmış ama beni tanıdıktan sonra gözünün kimseyi görmediğini söylüyor. Bir gün dedi ki; ‘Aşkım, bu böyle gitmeyecek. Biz evlenmeliyiz. Anneme ve babama söyledim, yarın saat 14.00’de tanışmak için seni evde bekliyorlar.’
Hayallerim gerçek olacaktı.. Sabah kuaföre gittim sonra Murat’ımla buluşup evlerine gittik. Zili çaldı, açan olmayınca ‘Üst kattaki komşu hastaydı, herhalde ona gittiler. Biz girelim, onlar da birazdan gelir’ dedi. Eve girince mutfağa gitti ve elindeki kola bardaklarından birini bana uzattı. Birer yudum aldık. Murat’ımın gözü kapanır gibi oldu. Bir yudum daha aldık Murat’ın başı yana düştü. ‘Murat.. Murat..’ diye seslendim, sarstım ama gözlerini açamadı. Annesi ve babasının beni o ortamda görmemesi için, acele dışarı çıktım. Eve geldim size yazıyorum; Güzin Abla, benim canımdan çok sevdiğim Murat’ın nesi var acaba?”GÜZİN ABLA’nın Cevabı: Kızım, annen seni “Kadir Gecesi” doğurmuş. Verilmiş sadakan varmış. Dua et ki bardaklar karışmış..

NURİ BEY’İN ŞANSI

Nuri Bey’e döndüm;
- Nuri Bey, verilmiş sadakan varmış. Annen seni ‘Kadir Gecesi’ doğurmuş. 5 milyon lira yerine 80 bin lira ödeyip kurtulacaksın!- Nasıl yani Hocam?