Bunun dışında bir de “ölüm hak miras helal” diye bir atasözü var. Bu da ölümün olağan olması gibi mirasın da paylaşılması olağandır, anlamına geliyor.
ÖLÜM, MİRAS VE VERGİ
Ölüm halinde, ölenin borcu daha fazlaysa, ölüm tarihinden itibaren “üç ay içinde” mirası reddetmek mümkün (Medeni Kanun Md. 606). Bu süre içinde reddedilmediği takdirde, miras; mirasçı tarafından kabul edilmiş oluyor (MK Md. 610). Mirası reddeden kişi, ölen kişiden bağlanacak olan dul ve yetim aylığını alabiliyor. Bu da önemli bir avantaj.
Ölüm halinde, mirasçılar dört ay içinde “veraset ve intikal vergisi” beyannamesi verecekleri için bu süre dolmadan “sulh hukuk mahkemesi”
ne ya da notere başvurup “veraset ilamı” yani kimlerin ne oranda mirasçı olduklarını gösteren mahkeme kararı almaları gerekiyor.
Ölüm nedeniyle intikal eden miras üzerinden, mirasçılar beyanname verip “veraset ve intikal vergisi” ödüyorlar. Duruma göre de ödemiyorlar.
Buna göre, fatura ya da fiş düzenlemeyen bir esnafa, tüccara ya da şirkete, 190 TL’den 97 bin TL’ye kadar ceza kesilebilecek. Aynı ceza, serbest meslek makbuzu düzenlemeyen doktor ve avukatlara da uygulanabilecek. Satıcıdan fiş, fatura ya da doktordan makbuz almayanlara da ceza kesilebilecek.
FATURA VERMEYENE 97 BİN TL’YE KADAR CEZA
Fatura düzenlemeyen esnaf, sanatkâr, tüccar ya da şirketlere; faturaya yazılması gereken tutarın yüzde 10’u oranında “özel usulsüzlük” cezası kesilecek. Ancak bu cezanın tutarı, düzenlenmeyen her fatura için 190 TL’den aşağı olamayacak. Örneğin; 50 bin TL’lik satışa fatura düzenlemeyene, 5 bin TL ceza kesilecek. 2014 yılı içinde, fatura düzenlemeyen bir mükellefe kesilecek toplam ceza tutarı 97 bin TL’yi aşamayacak.
FATURA ALMAYANA DA CEZA VAR
Asgari ücretin vergi dışı bırakılacağı ve Anayasa’da bu yönde düzenleme yapılacağı şeklindeki açıklamalar gerçekleşmedi.
Evli, üç çocuklu olan asgari ücretlinin gelir vergisi ödemeyeceği şeklindeki açıklama da yasa çıkmadığı için henüz gerçekleşmedi. Bu yönde bir düzenleme yapılırsa, eşi çalışmayan üç çocuklu asgari ücretlinin, günde 26 kuruş bir “vergi avantajı” olacak.
2014’TE VERGİ ARTTI
Öteden beri, asgari ücret yüzde 15 oranında gelir vergisine tabi tutuluyor.
2014’te ilginç bir durum ortaya çıktı. Aralık 2014’te alınacak olan asgari ücretin bir kısmı, yüzde 20 oranında vergilendirilecek. Başka bir anlatımla, Aralık 2014’te asgari ücretlinin eline geçecek aylık azalacak. Nedenine gelince, 2014 yılı gelir vergisi matrahı, ilk 6 ayda (910,35 x 6) = 5.462,10 TL, ikinci 6 ayda (963,90 x 6) = 5.783,40 TL. Böyle olunca toplam vergi matrahı 11.245,50 TL çıkıyor. 11 bin TL’yi aşan kısım da yüzde 20’lik dilime giriyor ve asgari ücretlinin Aralık 2014 aylığı 12,28 TL azalıyor!
YENİ VERGİ TARİFESİ
2014 yılında, ücret gelirleriyle ilgili vergi tarifesinde, küçük bir değişiklik oldu ve yeni bir tarife belirlendi.
Bunların 2014 yılı vergi tarifeleri yeniden belirlendi. Fiş kesme sınırı yükseltildi. Amortisman uygulaması ve defter tutma hadleri açıklandı.
FİŞ-FATURA SINIRI
2013’te 800 TL olan fiş kesme sınırı, 2014 yılı için de 800 TL olarak belirlendi. Buna göre, 2014’te, 800 TL’yi aşmayan mal satışı ya da hizmet nedeniyle, “yazar kasa fişi” düzenlenecek. Aşması halinde, müşteri istemese dahi fatura düzenlenmesi gerekiyor.
Müşterinin istemesi halinde, tutarı ne olursa olsun örneğin 100 TL bile olsa, fatura düzenlenecek.
Ayrıca; şirketlere, birinci ve ikinci sınıf tüccarlara, doktor, avukat, mimar gibi serbest meslek erbabına, basit usule tabi olanlara, defter
tutan çiftçilere ve vergiden muaf olan esnafa yapılan satış ve hizmetlerde, tutarı ne olursa olsun fatura düzenlenmesi, bunların da fatura isteyip almaları gerekiyor
KAPICILARA VERGİ YOK
Konutlardaki kapıcı ücretleriyle ilgili “iki özel avantaj” var.
Ücretleri, hem gelir vergisine hem de damga vergisine tabi değil. Böyle olunca, asgari ücretli bir kapıcının eline geçen net ücret, diğer asgari ücretlilere kıyasla, 64,35 TL daha fazla oluyor. Asgari ücretli işçilerden ve kapıcılardan yapılan kesintiler, işçi ve işverene isabet edenler de belirtilmek suretiyle Tablo-I ve II’de gösterilmiştir.
Buna göre, işçi ile net ücret üzerinden anlaşan işverenin, asgari ücretin yüzde 49’u oranında ödeyeceği vergi ve primler var.
YEMEK YARDIMI AYNI KALDI
Bir gün karşılaştığımızda:
“Hoca sen bilirsin, Maliyeciye ‘arz’ yerine ‘rica’ etmenin cezası var mı?”
“Yok Hocam, vergi yasalarında böyle bir ceza yok. Ancak siz sorduğunuza göre, mutlaka bir bildiğiniz vardır.”
BİR YAZI
Bunun üzerine Attila Hoca başından geçen olayı anlatmaya başladı.
Hukuk başmüşaviri olduğu bankaya, bir vergi inceleme elemanın yazısı geliyor. Yazıda, bazı firmaların hesap durumları isteniyor.
İstenen bilgileri kapsayan yazı, “Bilgilerinizi rica ederiz” denilerek, Prof.Dr. Attila Özer imzasıyla vergi inceleme elemanına gönderiliyor.
2014 yılında, elde edilen banka mevduat faizi, döviz tevdiat hesabı faizleri ve repo gelirleri, tutarı ne olursa olsun, vergi dairesine beyan edilmeyecek ve gelir vergisi de ödenmeyecek.
HÜRRİYET okuyucularının, en çok merak ettiği konulardan biri de faiz, repo, bono ve tahvil gelirleri başta olmak üzere, tasarruf araçlarının, vergi durumu ile ilgili. Okuyucu-larımızın çoğu, konunun uzmanı olmadığı için “Acaba 2014 yılı için bir şey değişti mi?” diye merak edip soruyorlar.
BANKA MEVDUAT FAİZİ
Öncelikle, bankalarda hesabı olan milyonlarca vatandaşa bir “müjde” verelim; 2014 yılında, elde edilen banka mevduat faizi, döviz tevdiat hesabı faizleri ve repo gelirleri, tutarı ne olursa olsun, vergi dairesine beyan edilmeyecek ve gelir vergisi de ödenmeyecek. Faiz ödemelerinden sadece yüzde 15 stopaj (vergi kesintisi) yapılacak. Stopaj oranı 6-12 ay vadeli mevduat faizlerine yüzde 12, 12 aydan uzun vadeli mevduat faizlerinde yüzde 10 olarak uygulanacak. Bu uygulama, aksine bir yasa değişikliği olmadığı takdirde, 31.12.2015 tarihine kadar devam edecek.
OFF-SHORE HESAPLARIN FAİZİNE 1.400 TL SINIRI
Bu faizler, stopaja tabi olmadığı için, Türkiye’de beyan edilmesi gerekiyor.
2014 yılında, off-shore bir ülkedeki banka hesabından faiz geliri elde edilmesi durumunda, yıllık faiz gelirinin TL karşılığı 1.400 TL’ye (2013’de 1.390 TL’ye) kadar ise beyanname verilmeyecek. Aşması durumunda, beyanname verilecek.
YURTDIŞINDAN ELDE EDİLEN FAİZLER BEYAN EDİLECEK
YAKLAŞIK 18 milyon taşıt sahibini ilgilendiren “2014 Motorlu Taşıtlar Vergisi Tarifesi”, belli oldu.
2014 yılı Motorlu Taşıtlar Vergisi, bir önceki yıl vergisinin “yeniden değerleme oranına göre” yüzde 3,93 oranında yükseltilmesi suretiyle belirlendi. Başka bir anlatımla, 2014 yılında Motorlu Taşıtlar Vergisi yüzde 3,93 zamlandı.
KİM, KAÇ TL ÖDEYECEK?
- Otomobil, cip ve motosikletlerin vergisi, taşıtın yaşı ve motor silindir hacmine bakılarak hesaplanıyor.
- Otomobil ve ciplerin 2014 yılı vergisi, en düşük 58 TL, en yüksek 19 bin 541 TL olarak belirlendi.
- Kamyon ve kamyonetlerin vergisi, taşıtların ağırlığı ve yaşına göre belirleniyor. Bu taşıtların 2014 yılı vergisi, en düşük 190 TL, en yüksek 2 bin 925 TL.
- Otobüslerin vergisi ise oturma yeri sayısına ve yaşına göre belirleniyor.