Türkiye’nin faydalı girişimleri

Türkiye’de son yıllarda topluma fayda sağlamak için kurulan sosyal girişimlerin sayısında büyük bir artış yaşanıyor. Sosyal girişimlere yönelen ilgi, enerji ve kaynak her geçen gün artıyor. Toplumsal sorunları girişimci yaklaşımlarla çözmeyi hedefleyen ve sosyal fayda sağlamak için çalışan bu yapıların tüm sektörler tarafından desteklemesi oldukça önemli. Peki Türkiye’de dikkat çeken başarılı sosyal girişimler hangileri? İşte herhangi bir sıralama olmaksızın topluma fayda sağlayan 10 sosyal girişim.

Otsimo
Otsimo, otizm sendromlu çocuklara ücretsiz eğitsel oyunlar ve çocukların ailelerine yapay zekaya dayalı kontrol imkanı sunan mobil bir platform. 2018 yılında tam 167 ülkede kullanıcılara ulaşan Otsimo, iOS ve Android olmak üzere yaklaşık 5 bin farklı cihazda kullanılmış. Toplam oynanan oyun sayısı ise 2 milyona yaklaşmış. Otsimo, otizmli çocukların yoğun ve kaliteli bir eğitim almaları için çocuklara gereken ve eksik kalan eğitimin tablet bilgisayarlar aracılığıyla evde verilmesini amaçlıyor.

Askıda Ne Var
2012 yılında kurulan Askıda Ne Var, üniversite öğrencilerine yemek, kıyafet, tiyatro ve konser bileti, kitap, yurtdışı stajı gibi ürün ve hizmetlerin ücretsiz sunulmasını sağlayan bir sosyal girişim. Gönüllü kişiler üniversite öğrencileri için askıya yemek bırakabiliyor, markalar ise ürün veya hizmetleriyle destek sağlayabiliyor. Eski bir Osmanlı geleneği olan “askıda ekmek” uygulamasından esinlenerek tasarlanan bu sosyal girişim, gençlerin paylaşım kültürü kazanmalarını ve kısacası kendilerini geliştirebilmelerini hedefliyor.

Givin
Tüm kişi ve kurumların, her türlü ürün ve hizmeti bağış karşılığında verebilecekleri, yenilikçi, şeffaf bir mobil uygulama olan Givin, Türkiye’nin sivil toplum kuruluşlarına destek olmak için geliştirilen ilk iş modeli. Elektronikten giyime, tiyatro biletlerinden pilates dersine kadar her türlü ürün ve hizmet satılarak Sivil Toplum Kuruluşları (STK) için alışveriş yoluyla bağışa dönüştüğü Givin’le örneğin evde duran bir çantanin bile eğitime ya da iyi bir amaca destek olabilmesini sağlıyor. Tüm alışveriş gelirlerinin sivil toplum kuruluşlarına aktarıldığı Givin, ilk senesini 500 bin TL’lik bağış potansiyeli yaratarak tamamlamış.

Yuvarla
Yuvarla, 2014 yılında Türkiye’deki bireysel bağış kültürünü geliştirmek ve bunu yaparken de sosyal ve çevresel sorunların çözümü için çalışan sivil toplum kuruluşlarına kaynak yaratmayı hedefleyerek kurulmuş bir sosyal girişim. Hâlâ devam eden teknik geliştirmeler, banka entegrasyonlarıyla bugün Yuvarla, sosyal fayda amaçlı bir finansal teknoloji girişimi olarak değerlendiriliyor. Gerçekleşen ilk Yuvarla bağışından itibaren bugüne kadar toplamda 1.1 milyon adet küsuratlı harcama işleminde kuruşlar iyilik için 17 farklı sivil toplum kuruluşuna bağışlanmış. Bu 1.1 milyon adet bağış işlemi toplamda yaklaşık 400 bin bağışçı tarafından gerçekleştirilmiş.

Kodluyoruz
Kodluyoruz.org, teknolojiyi kullanarak toplumun her kesimini kalkındırabilmek için kod okuryazarlığını yaygınlaştıran ve yazılım alanında gençlerin geleceklerine değer katan bir yazılım hareketi. Kodluyoruz.org, Türkiye’nin her yerinden gençlere kod okuryazarlığını yaymak ve teknoloji alanında fırsat eşitliği sağlamak amacıyla mevcut imkanları bir araya getirerek kaynak yaratıyor.

Evraka
Evreka, akıllı şehirler konseptinde teknolojiler üreten bir Ar-Ge firması. Geliştirdiği teknolojilerle, nesnelerin interneti sektöründe uzmanlaşmış kadrosuyla yazılım ve donanım çözümlerini bir arada sunarak müşterilerine hizmet veriyor. Güncel olarak, atık toplama sistemlerini iyileştirme amaçlı geliştirdiği atık konteyner doluluk ölçüm sensörleri ve rotalama algoritması ile atık toplama firmaları ve belediyelerle çalışıyor.

FazlaGıda
Fazla Gıda, sağladığı dijital ve operasyonel altyapıyla Türkiye’nin her yerinde gıda işletmeleriyle satılamayan ve bu sebeple atıl duruma düşen fazla gıdaların finansal, çevresel ve sosyal açıdan en doğru şekilde değerlendirilmesini sağlayan bir dijital platform çözümü. İki yılda 2 bin 800 tonluk gıdayı kurtaran Fazla Gıda, 2 bin 500 üzerinde ürün çeşidi ile 10 bin işlem sonucunda bu miktara ulaşmış. 10’un üzerinde kurumdan aldığı ürünleri 250 binin üzerindeki kişiye dağıtmış. Bir buçuk yılda yaptığı ortalama yardım bedeli yaklaşık 6 milyon TL civarında.

SensinO
SensinO; ünlüler, iş insanları, sporcular, profesyoneller ve markalarla deneyimler tasarlayan ve bu deneyimleri açık artırma yöntemiyle sunan bir platform. Açık artırmaya en yüksek teklifi vererek kazanan kişi, hayalindeki eşsiz deneyimi yaşarken, aynı zamanda etkinlik sahibi ünlünün belirlediği bir sivil toplum kuruluşuna da yardım etmiş oluyor.

Girls Can STEM
GEN-DER Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Kolektifi ve Amerika Birleşik Devletleri Ankara Büyükelçiliği ortaklığında yürütülen Bilim ve Teknolojide Kız Çocuklar/Girls Can STEM projesi, endüstriyelleşmiş toplumlarda cinsiyetlendirilmiş olan bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında eşitsizliği ortadan kaldırmayı ve özellikle kız çocukları pozitif bilimlere yönlendirmeyi hedefliyor. Projeyle kız çocuklarını üretim yapmaya teşvik ederken, aynı zamanda onları yenilikçi düşünmeye sevk ediyor.

Teyit.org
Teyit.org, yaygın bilinen yanlışlardan sosyal medyanın gündemine oturan şüpheli bilgilere, medyanın gündeme getirdiği iddialardan şehir efsanelerine birçok alanda doğrulama yaparak internet kullanıcılarının doğru bilgiye ulaşmasını sağlamak için çalışıyor. teyit.org böylece birincil haber kaynağı olarak interneti kullanan yurttaşların ve sivil toplum örgütlerinin çevrimiçi platformlarda hangi bilginin doğru, hangisinin yanlış olduğunu öğrenmesini sağlıyor. teyit.org eleştirel düşünme alışkanlığını kazandırmayı ve yeni medya okuryazarlığını artırmayı amaçlıyor.