Menisküs yırtıkları ve merak edilenler

* Menisküs nedir ve dizimizde ne işe yarar?

Menisküsler, diz eklemimizde bulunan, bir çeşit kıkırdaktan yapılmış, C şeklinde iç ve dış menisküs olmak üzere iki yapıdır. Diz eklemindeki uyluk kemiği ile kaval kemiği arasında yastık görevi görerek yükün eşit dağılmasını sağlarlar ve dizin stabilitesine katkıda bulunurlar. Menisküsler diz eklemi için çok önemli dokulardır ve sağlam bir menisküs dokusunun olması dizlerimiz için çok önemlidir. 

Doç.Dr. Ali Şahin

* Menisküs yırtığının sebepleri nelerdir ve nasıl bulgu verirler?

Menisküs yırtıkları genellikle dizin ani dönmesi veya bükülmesi sonucu oluşur. Özellikle sporcularda, ani hareketler veya dizin üzerine düşme gibi travmalar menisküs yırtıklarına yol açabilir. İleri yaşlarda ise dejeneratif yırtık olarak adlandırılan menisküs dokusunun doğal yapısını kaybetmesi sonucu basit travmalarla veya travma olmaksızın yırtıklar oluşabilir. Aslında dejeneratif yırtıklar diz kireçlenmesi sürecinin bir parçasıdır. Menisküs yırtığının en yaygın belirtileri şunlardır:

* Diz ağrısı (özellikle dizin iç veya dış kısmında)

* Dizde şişlik

* Dizin kilitlenmesi veya takılması

* Diz hareketlerinde kısıtlılık

*Dizden ses gelmesi veya çıtırdama hissi

* Menisküs yırtıklarının tanısı nasıl konulur?

 Menisküs yırtığı teşhisi için hastanın şikâyetleri ve fizik muayene bulguları önceliklidir. Günümüzde bizim için menisküs yırtıklarını saptamada altın standart tetkik MR’dır. MR görüntülemede menisküs yırtığının tespit edilmesinin yanında yırtığın şekli, boyutu gibi yırtıkla ilgili birçok konuda bilgi edinebiliriz.

* Menisküs yırtıklarının tedavi seçenekleri nelerdir?

Menisküs yırtığının tedavisi, yırtığın boyutuna, yerine, hastanın yaşına ve aktivite düzeyine göre değişir. Küçük ve hastada önemli bir şikâyet oluşturmayan yırtıklar ameliyatsız olarak tedavi edilebilirler. Ameliyatsız tedavide dinlenme, ağrı kesici ilaçlar ve fizik tedavi kullanılır. Büyük yırtıklar veya ameliyatsız tedaviye yanıt vermeyen yırtıklar için ise cerrahi tedavi gereklidir. Günümüzde cerrahi tedaviler artroskopik (kapalı) yöntemle yapılmaktadır. Dizde kilitlenmeye yol açan menisküs yırtıklarının özellikle acil diyebileceğimiz düzeyde en kısa zamanda ameliyat ile tedavi edilmesi gereklidir. Günümüzde menisküslerin dizler için çok önemli olduğu ve menisküslerin olmamasının dizlerde erken kireçlenmeye yol açtığı net olarak bilinmektedir. Bu nedenle cerrahi tedavide önceliğimiz menisküs dokusunu korumak, yani çeşitli tekniklerle yırtıkların dikilmesidir. Ancak bazen geç kalınmış yırtıklarda veya aşırı parçalanmış ve dejenere olmuş dikilmesi mümkün olmayan yırtıklarda yırtık parçanın çıkarılması da bir seçenektir. Herhangi bir sebeple menisküs dokusunun büyük kısmı çıkarılmış olan hastalar için şikâyetlerin azaltılması ve erken kireçlenmenin önlenmesi için son zamanlarda menisküs nakilleri de yapılmaktadır.

* Menisküs ameliyatı sonrası iyileşme süreci nasıldır?

Menisküs ameliyatı sonrası iyileşme süreci, ameliyatın türüne ve hastanın durumuna göre değişir. Genellikle hastalar aynı gün veya ertesi gün taburcu edilir. Ameliyat sonrası fizik tedavi ile dizin güçlendirilmesi ve hareket açıklığının artırılması sağlanır. Tam iyileşme süresi birkaç hafta ile birkaç ay arasında değişebilir.

Bu yazının video’sunu da izleyebilirsiniz.