Ses kalitesine duyarlılarmış

Bu yolda bazı iyi adımlar atılıyor ama işte bilim kendisini yanlışlayarak geliştiği için atılan bu adımların bazı falsoları sonradan ortaya çıkıyor.

Son örnekte köpeklerin onlarla kurduğumuz iletişimde, ses kalitesine verdiği tepkiyi gösteriyor.

Bu köşenin takipçileri hatırlayacaktır: Bazı kelimeleri temsil eden düğmelere basarak köpeklerle iletişim kurulduğuna dair örnekleri aktarmıştım. Buna Artırılmış Türler Arası İletişim (AIC) cihazı deniyor.

Budapeşte’deki Eötvös Loránd Üniversitesi Etoloji Bölümü’nden araştırmacılar bu aleti incelerken ses kalitesinin bir köpeğin kayıtlı kelimeleri tanıma ve bunlara yanıt verme yeteneğini önemli ölçüde etkilediğini görmüş.

Köpekler kayıtlı konuşmayı bir dereceye kadar tanırken, bozulma daha şiddetli hale geldikçe daha fazla zorlanıyorlarmış.

Araştırmada iki cihaz kullanılmış: AIC düğmeleri ve akıllı telefonların hoparlörü.

İki oynatma cihazı ve doğrudan insan konuşması aracılığıyla “uzan”, “dön”, “patini kaldır” gibi eğitildiği komutlar verilmiş ve 17 köpek test edilmiş. İnsan konuşmasından başarı neredeyse yüzde 100. Her şeyi anlayıp yanıt vermişler.

Hoparlör kullanıldığında başarı yüzde 70’e inmiş. AIC kullanıldığında başarı seviyesi yüzde 30 olarak kayıtlara geçmiş.

Benzer sonuçlar, kelime dağarcığı daha geniş olan “Üstün Yetenekli Kelime Öğrenici” köpeklerle yapıldığında da benzer olmuş.

Araştırmanın ortak yazarlarından Dr. Tamas Farago, “Frekans analizi, hoparlörün insan konuşmasının çoğu ses frekansını koruduğunu gösteriyor. AIC düğmeleri, insan konuşmasını köpeklere iletmek için gerekli olan frekansları kaybediyor” diyor.

Buradan bize çıkan sonuç şu: İletişimin en güzeli direkt olanı. Köpeklerin bize uyarısını dikkate alalım lütfen.

KEDİ VE KÖPEKLERİ BİRBİRLERİNE BENZETTİK

İSVİÇRE’nin Bern kentindeki müzede 100’den fazla cinsi temsil eden 2800’den fazla köpek kafatası yer alıyor. Cornell Üniversitesi’nden Abby Grace Drake, yıllar önce buradaki kafataslarını inceledi ve köpek ırklarının kurt, tilki ve çakallara nazaran çok daha fazla çeşitliliğe sahip olduğun fark etti.

Washington Universitesi’nden evrimsel biyolog Jonathan Losos da bu incelemeden hareket ederek araştırmayı kedilere doğru geliştirdi.

28 Nisan’da da Drake ve Losos sonuçları açıkladılar: Tıpkı köpekler gibi, kedi ırkları da kaplanlardan, aslanlardan, ocelotlardan ve diğer vahşi kedigillerden daha farklıydı. Ancak bir diğer bulgu tamamen beklenmedikti.

Makalenin yazarlarından Drake, “Asıl fikir, kedi şekil alanını köpek şekil alanıyla aynı grafiğe haritalamak ve kedilerin ne kadar çeşitli olduğunu görmekti. Ama kedi ve köpek şekil alanı birbiriyle çok örtüştü” diyor.

Ve gördükleri şu olmuş: İnsanlar bazı kedi ve köpekleri benzer bir kalıba sokuyor. Kısa yüzlü kedi ve köpek ırkları arasında bir tür ‘taklit’ evrimi fark etmişler.

Losos ve Drake, insanların köpekleri ve kedileri, mesela bir İran kedisinin sergilediği gibi, bebek yüzlü bir şekle doğru ittiğini, çünkü her türün yetiştiricilerinin kendi cins standartlarında aynı şeyleri seçtiklerini söylüyor.

Kritik bir değerlendirmeleri var. Diyorlar ki: “Köpek ve kedi aileleri evrimsel olarak 50 milyon yıl önce ayrıldı. Doğadaki köpekgilleri ve kedigilleri düşünürseniz, çok farklı görünüyorlar. Şu anda olan şey, yetiştiricilerin köpeklerde ve kedilerde aynı bebek benzeri özellikleri seçmesi: büyük gözler, küçük burunlar ve yuvarlak kafalar. Sadece bu özellikler için seçerek 50 milyon yıl boyunca biriken farklılıkları önemli ölçüde ortadan kaldırabileceğinizi kim düşünebilirdi ki?”

Bu araştırmaya göre bir Pug köpek ile bir İran kedisinin kafatası, atalarına olduğundan daha çok birbirlerine benziyor.

OKUR FOTOSU

EN GÜZEL HÜRRİYET OKURU

Okurumuz Ahmet Gayan, kedisi Mia’nın fotoğrafını şu notla iletmiş: “Kedimiz Konya merkeze 25 kilometre mesafede Tömek köyünde ikamet eden Turşuhan’ın 1 yaşındaki kızı Mia. Hürriyet okurken o da resimlere bakıyor.” Hürriyet okuru olduğuna çok sevindiğimiz Mia’ya, Turşuhan’a ve okurumuza tüm sevdikleriyle upuzun sağlıklı bir ömür diliyorum. Sizden de kedinizin, köpeğinizin fotoğrafını bekliyorum.

NOT: Kediniz ya da köpeğinizin fotoğrafını #dünyagüzeli etiketiyle ve Hürriyet’ten bahsederek sosyal medyada paylaşın ya da sdemirel@hurriyet.com.tr adresine mail atın, seçip paylaşalım...