1400 yıl önce Çin’e gitmişler

Modern dünyanın evcil kedilerinin uzun bir evcilleştirme ve ticaret sürecinin ürünü olduğunu belirten dergi, “Bu süreç yaklaşık 10 bin yıl önce günümüz Türkiye’sinde, Anadolu’da yaşayanların Yakındoğu yaban kedilerini evcilleştirmesi ve onlarla arkadaş olmasıyla başladı. Yaklaşık 7 bin yıl sonra bu dost kediler ticaret yoluyla Avrupa’ya yayıldı” diyor ve makaleye neden olan merakı aktarıyor: “Ancak bilim insanları uzun zamandır kedi dostlarının şu anda en popüler kentsel evcil hayvan olan Çin›e ne zaman ve nasıl geldiğini merak ediyordu.”

Şimdi genetik testler sonucunda araştırmacılar evcil kedilerin Çin’e muhtemelen MS 600 civarında, yani Avrupa’ya girişlerinden 1500 yıl sonra geldiğini keşfetmişler.

Çalışmaya göre kediler, Asya’yı Avrupa’ya bağlayan uzun ticaret ağı olan İpek Yolu üzerinde doğuya seyahat eden birçok varlıktan biriymiş.

Çin’in bilinen en eski evcil kedisi 706-883 yılları arasında Tang Hanedanlığı döneminde Şanşi eyaletinin merkezinde yaşamış. Ve günümüzdeki çoğu Çin ev kedisi gibi kısa, tamamen beyaz ya da kısmen beyaz kürke, uzun kuyruğa sahipti. Ataları da muhtemelen Kazakistan’dan geliyordu.

ÇİNLİ ELİTLERE HEDİYE EDİLİRDİ

Makalede görüşü olan Pekin Üniversitesi Genomik Çeşitlilik ve Evrim Laboratuvarı’nda baş araştırmacı olan Shu-Jin Luo, kedilerin Çin’e gelişiyle birlikte, batılı tüccarlar tarafından Çinli elitlere verilen hediyeler olarak çok popülerleştiğini, ve ‘değerli, egzotik evcil hayvanlar olarak kabul edildiklerini’ belirtiyor: “Eski Çinliler evlerine bir kedi getirdiklerinde özel dini ritüeller bile gerçekleştiriyor, onları sadece bir eşya olarak değil, onurlu misafirler olarak görüyorlardı. Kedilerin mesafeli ve sevecen arasında gidip gelen gizemli davranışları da onlara gizemli bir hava katıyordu.”

Dönelim araştırmaya. 5 bin yıllık 14 Çin arkeolojik alanında ortaya çıkarılan 22 kedinin kalıntıları üzerinde yapılan analize göre incelenen iskeletlerin on dördü ev kedilerine aitti.

Şimdi bu yeni çalışmada tüm ev kedileri klad IV-B adı verilen bir genetik imzayı paylaşıyor. Ortadoğu’da nadiren bulunmuş olsa da, klad IV-B daha önce Ortaçağ Kazakistan’ında, MS 775 ile 940 yılları arasında yaşamış bir kedinin kalıntılarında tespit edilmişti. Bu kedi, İpek Yolu üzerinde şimdiye kadar bulunan en eski ev kedisi olarak kayıtlara geçti.

Bu durum da araştırmacıları, Çin’deki örneklerinin köklerinin Ortadoğu’ya dayandığına ve Çin’e antik ticaret yolu üzerinden ulaştığına inandırmış durumda. Bilim insanlarına göre daha önce bu konuda sadece spekülasyonlar vardı, şimdi bilimsel kanıta ulaşıldı.

GENE HACKMAN’IN CESEDİ KÖPEKLERİ SAYESİNDE BULUNMUŞ

Geçen haftanın en üzücü olaylarından biri Oscar ödüllü oyuncu Gene Hackman ve eşi piyanist Betsy Arakawa’nın köpekleriyle beraber ölü bulunmasıydı. Daha sonra tablo daha kötü hale geldi. Arakawa’nın hantavirüs nedeniyle yaşamını yitirdiği, Alzheimer olan Hackman’ın bir hafta sonra hayatını kaybettiği belli oldu.

İtfaiye Şefi’nin verdiği bilgiye göre iki kişi evde aynı anda ölü bulundu. Eve gelen ekip önce Betsy Hackman’ı banyoda buluyor fakat 30 dakikalık arayışa rağmen Gene Hackman’ı bulamıyorlar.

Fakat bu sırada çiftin hayatta kalan iki köpeği Bear ve Nikita, sürekli havlayarak arama ekibinin yanlarına gelip, farklı yöne doğru kaçıyorlar. Ve sonunda arama kurtarma ekibi köpeklerin “Bu tarafa gelin” demeye çalıştığını fark etti ve evin arka tarafında bulmaları zor olacak bir yerde Hackman’ın cansız bedenine ulaştılar. Serbest gezmeleri için arka kapının açık bırakılması Bear ve Nikita’nın hayatta kalmasını sağlamıştı. Çiftin diğer köpeği Zinna kafesinde yaşamını yitirmiş şekilde bulunmuştu. Köpeklerin sadakatine dair üzücü ama bu sadakati doğrulayan bir haber.

OKUR FOTOSU

‘CEMAAT’İN AYRILMAZ PARÇASI

Bursa’dan okurumuz Nejat Yahya, İstanbul’da Yeni Cami’de çektiği fotoğrafı paylaşmış. Notu da şöyle: “Valide Sultan Camisi’nde tadilat bittiği için merak ettim içeri girdim. Dolaşırken buranın müdavimi olan bu güzel ve akıllı kediyi gördüm. Kendisine ‘Cemaat’ adı verilmiş. Namaz kılanları taklit ettiği bile oluyormuş.” Kedilerin dokunulmazlığı ve onlara gösterilen sevginin güzel bir örneğini aktardığı için okurumuza teşekkürler. Kedicik ve okurumuza upuzun sağlıklı ömür diliyorum. Sizden de kedinizin, köpeğinizin fotoğrafını beklediğimizi ekleyelim.

NOT: Kediniz ya da köpeğinizin fotoğrafını #dünyagüzeli etiketiyle ve Hürriyet’ten bahsederek sosyal medyada paylaşın ya da sdemirel@hurriyet.com.tr adresine mail atın, seçip paylaşalım...