Zam yok, işten çıkarmak da yok

Zam yok. Buna eminim kimse şaşırmamıştır. Kriz naralarının atıldığı bu ortamda, işini elinde tutmaya çalışanların böyle bir beklentisi olduğunu sanmıyorum. İşte onlara sevindirici bir sonuç: İşten çıkarma da olmayacak(mış).
Prometheus Danışmanlık, İzmir, İstanbul, Manisa, Ankara, Antalya, Denizli, Gaziantep, Bursa, Bolu, Eskişehir, Konya, Malatya ve Adana’daki 300 şirkette 1 Mayıs-15 Haziran arasında, “2009 ortası istihdam ve ücretler” konulu bir araştırma yapmış. Araştırma sonucuna göre, tahmin ettiğiniz gibi, şirketlerin kriz yüzünden bu yılın ikinci yarısında eleman çıkarma beklentisinin düştüğü ve zam yapmayı planlamadığını ortaya çıkmış.
Temmuz 2009 ücret artışı planlarını belirten şirketlerden yüzde 65’i, “Temmuz’da ücret artışı yapmayacağız”, yüzde 25’i “Pozisyonlarına göre düzeltmeler yapacağız” ve yüzde 10’u “Ücret artıracağız” demiş. Şirketler, ücretlerde yıl ortasında bir genel maaş artışı planlamadıklarını, pozisyonlara göre (kilit pozisyon ve başarılı kişilerde) düzeltme yapma eğiliminin ikinci seçenek olarak uygulayacaklarını belirtmiş.
Yılın ikinci yarısında şirketlerin kriz yüzünden küçülme planlamadığı da ortaya çıkmış. Şirketlerin yüzde 65’inin mevcut kadronun korunacağını, yüzde 25’i elaman sayısının artacağını belirtmiş, özellikle gıda, sanayi, lojistik, ilaç, beyaz eşya, perakende sektörlerinde. Araştırmada, Aralık 2008’de şirketlerin yüzde 20’si eleman sayısının aynı kaldığını, yüzde 75’i azaldığını belirtmiş. Tabii altını çizmekte yarar var: Bu bir araştırma, fikirle zikir arasında her zaman farlılıklar olur.
Ev sahibi acımıyor
Ev sahibi ile kiracı arasında yapılan ya da yapılmakta olan düzenlemeleri biliyoruz. Ama bu düzenlemeleri uygulamada görüyor muyuz? Pek sanmıyorum. Ev sahibi ile konuşunca bir dert, kiracıyla konuşunca başka bir dert. Şimdi, Garanti Bankası’nın desteğiyle Reidin.com İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa ve Kocaeli’den oluşan Türkiye’nin en büyük altı ilinde konutların satış ve kira değerlerine ilişkin rapor hazırlamış. Rapora göre, mayıs ayında konut satış fiyatlarının en çok yükseldiği kent yüzde 6,18’le Bursa. Onu yüzde 3,88 ile İzmir izlemiş.
Ev satışı konusunda başka bir not düşmek gerekirse, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye genelinde 2009 yılı birinci döneminde konut satışları, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 2,95 oranında düşerek 108 bin 861 olurken, İzmir’de konut satışları yüzde 8,42 azalmış. Türkiye geneli ortalama düşüşün nedeni, İzmir’deki ev fiyatlarının artması olabilir mi?
Kira artışına gelirsek, Adana yüzde 9,22’le birinci sırada. Evet, İzmir yine ikinci. İzmir’de mayıs ayında bir önceki aya göre artış yüzde 4,47 olmuş. Yüzde 4.47 fazla gelmeyebilir ama diğer illerde yüzde 2 ve altında. Bütün bunlara bakarak, ekonomik krizin bu kadar etkili olduğu bir dönemde, ev fiyatlarında ve kirada, Türkiye oratalamasının üzerinde bir artış gerçekleşmesini siz neye yorarsınız bilemem ama ben bir anlam veremiyorum.