Eyvah robotlar geliyor

Sadece Atatürk Organizede yaklaşık 40 bin kişi çalışıyor. Bu sanayi bölgelerinde kurulu fabrikalarda BMW’den Jaguar’a  otomotiv  devleri  için janttan, vites kutusuna yüzlerce çeşit yan sanayi malı, Zara’dan, Mango ve Boss’a dünya markaları için gömlek,  takım elbise gibi onlarca çeşit hazır giyim ve tekstil ürünü  üretiliyor.

Şimdi dikkat. Robotlar Türkiye’deki yüz  binlerce sanayi işçisinin işini çalmaya hazırlanıyor. Daha önce üretimlerini maliyetlerin düşük  olduğu ülkelere kaydıran ünlü markalar geri dönüş hazırlığında.  Bu kuruluşlar yapay zeka ve robot yatırımlarını artırdıkça  Türkiye gibi işgücünün ucuz olduğu ülkelere ihtiyaçları azalıyor.

İşçinin saati 49, robotun 4 dolar

Rakamlar çok açık. Foreign Policy dergisinde yer alan bir araştırmaya göre  Almanya’da  sanayide çalışan işçilerin saat ücretleri ortalama 49 dolar. Fransa’da 43 dolar. Çok üstün özellikleri olmayan vida sıkan, boya yapan , dikiş diken  sıradan bir robotun saat ücreti ise sadece 4 dolara denk geliyor. Bu durum doğal olarak robot kullanımının hızla yaygınlaşmasına yol açıyor.

Sanayide robot kullanımının yoğunluğunu belirleyen ölçümlere göre Almanya’da 2016 yılında her 10 bin işçiye karşılık  gelen kurulu robot sayısı 309’du. Bu rakam İsveç’te 223,  ABD’de ise 189 oldu. Robot kullanımı bir yılda ABD’de yüzde 7, İsveç’te yüzde 5 ve Almanya’da yüzde 3 arttı.  Önümüzdeki 10 yılda ise ABD’de sanayide robot kullanımının ikiye katlanması bekleniyor.

En çok tekstil, otomotiv etkilenecek

Araştırmalara göre robotlaşma en çok tekstil, otomotiv, elektronik gibi sektörleri etkiliyor. O nedenle uzun yıllardan beri ucuz işgücü ve düşük maliyet  nedeniyle gelişmekte olan ülkelere kaydırılan yatırımların  ülkelerine geri dönmesi bekleniyor. 

OECD’nin hazırladığı bir rapora göre ise; robotlaşma ve yapay zekadan en fazla Türkiye, Yunanistan, Litvanya gibi ülkeler ile Güneydoğu Asya’daki ucuz işgücüne dayalı Endonezya, Vietnam, Sri Lanka gibi ülkeler etkilenecek.

Kısacası biz içeride dövizdeki dalgalanmalar, dışarıda Trump’ın tweetleriyle  boğuşurken su gibi akıp giden zamanda beş 10 yıla kadar bambaşka bir dünyada yaşıyor olabiliriz. İzmirli sanayiciler de herhalde  dünyadaki gelişmelerin sektörlerindeki etkilerini gözleyip  3, 5 , 10 yıllık planlarını hazırlıyordur.

 Sanayi tarihi zaman içinde bazı sektörler inişe geçerken yenilerinin yükselişinin örnekleriyle doludur. Örneğin e- ticaretin yayılmasıyla insanların mağaza dolaşma yerine cep telefonuyla alışverişe başladı.  Bu gelişme perakende sektöründe ve mağazacılıkta köklü değişiklimlere yol açıyor. Buna karşılık cep telefonuyla satın alınan ürünleri tüketiciye ulaştıran lojistik sektörü parlak günler yaşıyor.  

Bir başka yazı konusu olsa da, Türk sanayininin  robotlar ve yapay zekanın vereceği zarardan  kurtuluşunun tek yolunun eğitim olduğunu belirtelim. O nedenle EGEV gibi kuruluşların KOBİ’leri Endüstri 4.0’a hazırlamak için danışmanlık ve eğitim çalışmalarına başlamaları önemli.