Yüzde 2,2'si problem çözen ülke!

Memleket sorunlarını ne zaman dert etsem aklıma bu veri geliyor canım sıkılıyor. Bir ülkede nüfusun bu kadar az bir kısmı sorun çözme kabiliyetine sahipse, o ülkede sorunların kolayca çözülmesini bekleyebilir misiniz?

Yeni ekonomi: Beceri ekonomisi!
Yeni ekonomi giderek daha çok kalifiye insan gücüne dayanan bir ekonomi. Artık jeopolitik üstünlüğü, doğal kaynağı olan değil yurttaşlarına bu çağın ihtiyaç duyduğu becerileri kazandıran ülkeler zenginleşiyor. Finlandiya’dan Güney Kore’ye yeni ekonominin yıldızları bu trendin ilk emareleri. Peki bu ekonomide başarılı olmak için hangi becerilere sahip olmamız gerekiyor?

Üyesi olduğumuz OECD tam da bu soruya yanıt arıyor yıllardır. Adı üstünde bir ekonomik işbirliği örgütü. Ama artık OECD denince akla eğitim geliyor. Çünkü bu çağda eğitim demek ekonomi demek. PİSA bu manada OECD’nin eğitime yaptığı en büyük katkı. PİSA’nın amacı üye ülkelerde 15 yaş gençlerin ekonominin gerektirdiği becerilere ne denli sahip olduklarını ölçmek. PİSA okur yazarlık, fen ve matematik beerisini ölçülüyor. PİSA’yı OECD koordine ediyor ama her ülkenin milli eğitim bakanlığı yürütüyor. Yani veriler resmi.

OECD Yaratıcı Problem Çözme Becerileri
OECD üç temel alana ek olarak Yaratıcı Problem Çözme becerisini de ölçmeye başladı. Bu yeni testin amacı katma değeri yüksek üretim için gerekli becerileri ölçmek. Çoğu sorunun görünür tek bir çözümü yok. Analiz, sentez, eleştirel düşünce bu sınavda başarı için şart. Oturup ezberlenerek ya da bilgi hamallığı yaparak başarılı olunacak bir sınavdan sözetmiyoruz. Yaratıcılık ve sorunlara yeni yaklaşımlar getirmek bu sınavda başarı için şart.

PİSA Problem Çözme sınavında Uzakdoğu ülkeleri Singapur, Kore, ve Japonya zirvede. Biz ise OECD ülkeleri arasında sonuncu sıradaki yerimizi Şili ve İsrail ile paylaşıyoruz. Aldığımız puan OECD ortalmasından yaklaşık 50 puan altında. Bu puan farkı şu demek: Bizim gençler OECD’deki akranlarına göre yaklaşık 1,5 yıl geride!

Üst seviye problem çözme becerisinde çuvallıyoruz!
PİSA Problem Çözme Becerileri sınavında OECD ülkeleri arasında son sırada olmak umut vermiyor ama beni asıl kaygılandıran başka bir sonuç. PİSA sınavlarında beceri temel, orta ve ileri seviyelerde ölçülüyor. İleri Seviye Problem Çözme Becerileri alt kategorisine baktığımızda karşımıza şu tablo çıkıyor. Gençlerimizin yalnızca % 2,2 ileri seviyede problem çözebiliyor! OECD ortalaması % 11,4, Güney Kore’de gençerin %28’I bu seviyede! Bu sonuçlara bakınca gençlerimizin yeni ekonomide rekabet etmekte zorlanacaklarını söyleyebiliriz.

İsrail Farkı!
Peki bizimle aynı ortalama puana sahip İsrail’de ileri seviye problem çözme yeteneğine sahip gençlerin oranı kaç dersiniz? Bizim dört katımız! Bizde % 2,2 iken İsrail’de bu oran % 8,8! Yani bizimle ortalama aynı puanı alan İsrail hatırı sayılır bir gruba ileri seviyede problem çözme yeteneği kazandırabiliyor.

Bu sonuçları bir alarm olarak kabul etmek zorundayız!
Bu sonuçlara bakınca eğitim adına değil ama ülkemizin ekonomisi adına ciddi bir kaygı duyuyorum. Eğer ülkemizden katma değeri yüksek bir üretim modeline geçilecekse bu inşaatla, madenle tarımsal ürünleri işlemeden ihraçla mümkün olmayacak. Bu sıçrama ancak yaratıcı problem çözme becerisine sahip kuşakların yetiştirilmesiyle mümkün olacak.

Bu sonuçlar bizleri kaygılandıracak sonuçlar. O nedenle gündelik sorunlardan başımızı kaldırıp yaratıcılık, eleştirel düşünce ve tahayyül gibi yetileri çocuklarımıza niçin kazandıramadığımızı sorgulamamız lazım. Sonra da siyasi kamplarımızdan başımızı kaldırıp yeni kuşaklara dünyadaki akranlarıyla rekabet edebilecekleri beceriler kazandırmanın bir yolunu bulmalıyız.

https://twitter.com/SelcukRSirin