Uluslararası piyasaları düşündüren

Salih NEFTÇİ

Pazartesi yazıları piyasalar açısından haftaya genel bir bakış niteliğindedir.

Bu yazı da öyle.

Uluslararası piyasaları düşündüren yeni bir teoriyi profesyonellere duyurmak istiyoruz.

İsmi yarı şaka, ama teori ciddi.

Uluslararası piyasalar üzerindeki etkisi de bir süre devam edecek.

LTCM OLAYI

Bu köşede okurlara ele aldığımız LTCM adlı Hedge fonunun havlu atması aslında Rusya'nın iflası boyutunda bir olay. Zaten LTCM de bu nedenden kurtarıldı.

Olay uluslararası piyasaları temelden sarstı. Şöyle bakın. Artık bir işlem yapmadan önce LTCM'nin hangi pozisyonu boşaltmış olabileceğini ince ince düşünmek gerekiyor. Çünkü söz konusu pozisyonlar çok büyük. Hangi pozisyon kapatılırsa o piyasada fiyatlar büyük hareketlilik gösterecek.

Oyuncular ters yakalanabilecek.

Ayrıca LTCM'de para batıranların durumu da var. Bu kurumlar da bir risk oluşturuyor.

Ama bu aralar piyasalara esas korku salan bunlar değil.

Piyasalar ‘‘hamamböceği teorisi’’ adını verdikleri olaydan etkileniyor.

Açıklayalım.

HAMAMBÖCEKLERİ

Diyelim ki evinizdeki banyoya girdiniz.

Yerde bir hamamböceği yürüyor.

Yakalayıp, attınız.

‘‘Kurtuldum’’ diyebilir misiniz?

Bir hamamböceğinin olduğu yerlerde başkaları da yok mudur?

O anda etrafa ne kadar bakarsanız bakın, göremezsiniz. Bir dolabın arkasında, bir çatlağın içinde, bir yerde saklı... Göze çarpmadan bekleyen...

Hamamböcekleri tek başına mı ortaya çıkar?

Yeniden banyoya girdiğinizde aklınızda hep bu soru olacaktır.

Uluslararası piyasa profesyonelleri işte yeni teoriyle bu sendromu kastediyorlar.

LTCM iflas etti.

‘‘İstisnaydı’’ diyebilir miyiz?

TEDİRGİNLİK

Doğrusunu söyleyelim, bizi de en çok tedirgin eden noktalardan birisi bu sendrom. Böylesine büyük çalkantıların yaşandığı, bazı fiyat hareketlerinin piyasaların tarihinde ilk kez görüldüğü bir durumda ters yakalanmış başka oyuncu olmaması mümkün mü?

Dolar-Yen paritesindeki düşüşe bakın. Acaba hangi kurumun, ne kadar parası takıldı?

Uluslararası piyasa profesyonelleri kimin ne durumda olduğunu bilmedikleri için de tek çözümü işlem yapmamakta, pozisyon taşımamakta buluyorlar.

Geri çekilip, sadece müşteri emirlerini pasif bir şekilde yerine getiriyorlar.

Bu da bazı piyasalarda işlem hacmini düşürüyor. Fiyatları daha da belirsiz kılıyor.

Bankaları küçülmeye itiyor.

SONUÇ

Piyasaların çalkantısı öyle bir noktaya ulaştı ki, artık anlamlı bir tahmin yapmak kolay değil. Hiç beklenmedik gelişmeler yaşanabiliyor.

Ancak uluslararası piyasalarda konuşulan doğruysa, Dolar'ın Japon Yeni karşısındaki zayıf durumu bir süre daha devam edebilir.

Güvenilir bir tahmin mi?

Hayır.